Icma.az
close
up
RU
Zelenskinin bu təklifi Azərbaycanın gəlirlərini artıra bilər Rusiyanın müdaxiləsi olmasa...

Zelenskinin bu təklifi Azərbaycanın gəlirlərini artıra bilər Rusiyanın müdaxiləsi olmasa...

Sfera.az portalından alınan məlumata görə, Icma.az xəbər verir.

2025-ci ilin yanvarın 1-dən Ukraynanın öz ərazisi ilə Rusiya qazının Avropaya nəqlini qadağan etməsindən sonra “köhnə qitə”də Azərbaycan qazına tələbat daha da artıb. Avropalılar yaranan kəsiri bağlamaq üçün Azərbaycandan daha çox qaz idxal etməyə çalışırlar.

 
Sfera.az
bildirir ki, mövcud ixrac infrastrukturu Avropaya ildə 20 milyard kub metr Azərbaycan qazının göndərilməsinə imkan verir. Hazırda Azərbaycan Avropaya qazı "Cənub Qaz Dəhlizi" (CQD) vasitəsilə satır. CQD 3 kəmərin birləşməsindən ibarətdir. Adıçəkilən dəhlizi Azərbaycan və Gürcüstandan keçən Cənubi Qafqaz Qaz Boru Kəməri, Türkiyədən keçən Trans-Anadolu Boru Kəməri (TANAP) və Yunanıstandan İtaliyaya uzanan Trans-Adriatik Boru Kəməri (TAP) təşkil edir. 


Avropaya qaz nəqlinə imkan verən TAP kəməri 2020-ci ilin dekabrın 31-dən istifadəyə verilib. Onun gələcəkdə ötürücülük qabiliyyəti 20 milyard kub metrə qədər artırılacaq. TAP-la hazırda İtaliya, Yunanıstan, Bolqarıstan, Xorvatiya, Rumıniya, Macarıstan, Serbiya və Sloveniya Azərbaycan qazını alır. 
2024-cü ildə Azərbaycan adıçəkilən Avropa ölkələrinə 12,9 milyard kub metr qaz satıb. TAP-ın işə düşdüyü son 4 ildə isə avropalılara satılan qazın həcmi 42,8 milyard kub metr olub. Ukraynanın Rusiya qazının ixracında tranzit rolunu oynamaqdan imtina etməsi Moldava, Macarıstan, Slovakiya və bəzi başqa ölkələrin qaz təchizatında kəsir yaradıb. Həmin ölkələr Rusiyadan Ukrayna vasitəsilə ildə 15 milyard kub metr qaz alırdı. İndi bu ölkələr yaranan kəsiri qapatmaq üçün gözlərini Azərbaycan qazına tikiblər. 


Azərbaycan razılaşmaya əsasən 2027-ci ilə qədər Avropaya satdığı qazın həcmini ildə 20 milyard kub metrə çatdıracaq. Ukraynanın kəməri bağlamasından sonra Avropa ölkələrinin əlavə daha 15 milyard kub metr qaza ehtiyacı yaranıb.

Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski bugünlərdə Kiyevdə Moldova Prezidenti Maya Sandu ilə keçirdiyi görüşdən sonra bəyan edib ki, Ukrayna Azərbaycan qazının öz ərazisi ilə Avropaya nəqlinə şərait yarada bilər. Zelenski bununla dolayısı ilə Rusiya qazının yaratdığı boşluğu Azərbaycan qazı ilə doldurulmasını təklif edib. Qeyd edək ki, bunu texniki və siyasi baxımdan indi həyata keçirmək mümkün deyil. Azərbaycan ötən il 38,7 milyard kub metr qaz hasil edib. Bunun 25,2 milyard kub metri ixrac olunub. Azərbaycan Avropadan başqa Türkiyəyə 9,9 milyard kub metr, Gürcüstana 2,4 milyard kub metr qaz satıb. Deməli, Azərbaycan Avropaya daha çox qaz satmaq üçün hasilatı xeyli dərəcədə artırmalıdır. Bunu bir il ərzində etmək mümkün deyil. Digər tərəfdən infrastruktur da qaz satışına imkan verməlidir. Ukrayna prezidentinin təklif etdiyi variantın reallaşması üçün gərək Azərbaycan qazı Rusiya ərazisindən keçirilərək Ukraynaya, oradan isə Avropaya ötürülsün. Qaz satışına imkan verilməyən Rusiyanın buna şərait yaratması qeyri-mümkündür. Həm də onu nəzərə almaq lazımdır ki, Rusiya ilə Azərbaycanı əlaqələndirən kəmərin illik ötürücülük qabiliyyəti 2 milyard kub metrdir. Avropalıların isə daha çox qaza ehtiyacı var. 


Əgər uzunmüddətli dövrdə Avropa ölkələri Azərbaycandan daha çox, 2027-ci ilə qədər nəzərdə tutulan 20 milyard kub metrdən artıq “mavi yanacaq” almaq istəyirsə, Azərbaycanda qaz hasilatına və ixrac infrastrukturuna böyük sərmayələr qoyulmalı, ixrac kəmərlərinin imkanları genişləndirilməlidir. 
İstənilən halda Avropanın Rusiyadan qaz alışını azaltması Azərbaycan qazına tələbi artırır ki, bu da ölkəmizin gəlirlərinə müsbət təsir göstərir. Böyük ehtimalla Azərbaycan gələcəkdə Avropaya planlaşdırılan illik 20 milyard kub metr hədəfinə tezliklə çatacaq və ixrac bir qədər də artırılacaq. Yeni imkanlar hesabına təbii ki, Azərbaycanın gəlirləri də yüksələcək. Azərbaycanın Avropaya qaz satmağa başladığı 2020-ci ildə “mavi yanacaq” satışından gəliri 2,2 milyard dollar olduğu halda 2024-cü ildə 8,4 milyard dollara yüksəlib. Gəlirin bu dərəcədə artmasında ixrac həcminin artmasının böyük rolu var. 

Vasif

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:92
embedMənbə:https://sfera.az
archiveBu xəbər 27 Yanvar 2025 14:27 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

“Landmark” bu dəfə Sahil Bababyevin idarəçiliyinə keçdi

21 Oktyabr 2025 11:26see284

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see242

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see234

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see207

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see189

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see182

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see173

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see173

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see171

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see164

Azərbaycan ötən ay genişzolaqlı internetin orta sürətinə görə Cənubi Qafqazda liderliyini saxlayıb

21 Oktyabr 2025 13:54see163

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see154

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see153

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see153

Fransada tornado nəticəsində 1 nəfər ölüb, xəsarət alanlar var

21 Oktyabr 2025 03:34see134

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see133

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see127

Daha 8 məsələ parlamentin plenar iclasına tövsiyə edilib

21 Oktyabr 2025 17:38see126

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see121

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see119
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri