Icma.az
close
up
RU
Zelenskinin bu təklifi Azərbaycanın gəlirlərini artıra bilər Rusiyanın müdaxiləsi olmasa...

Zelenskinin bu təklifi Azərbaycanın gəlirlərini artıra bilər Rusiyanın müdaxiləsi olmasa...

Sfera.az portalından alınan məlumata görə, Icma.az xəbər verir.

2025-ci ilin yanvarın 1-dən Ukraynanın öz ərazisi ilə Rusiya qazının Avropaya nəqlini qadağan etməsindən sonra “köhnə qitə”də Azərbaycan qazına tələbat daha da artıb. Avropalılar yaranan kəsiri bağlamaq üçün Azərbaycandan daha çox qaz idxal etməyə çalışırlar.

 
Sfera.az
bildirir ki, mövcud ixrac infrastrukturu Avropaya ildə 20 milyard kub metr Azərbaycan qazının göndərilməsinə imkan verir. Hazırda Azərbaycan Avropaya qazı "Cənub Qaz Dəhlizi" (CQD) vasitəsilə satır. CQD 3 kəmərin birləşməsindən ibarətdir. Adıçəkilən dəhlizi Azərbaycan və Gürcüstandan keçən Cənubi Qafqaz Qaz Boru Kəməri, Türkiyədən keçən Trans-Anadolu Boru Kəməri (TANAP) və Yunanıstandan İtaliyaya uzanan Trans-Adriatik Boru Kəməri (TAP) təşkil edir. 


Avropaya qaz nəqlinə imkan verən TAP kəməri 2020-ci ilin dekabrın 31-dən istifadəyə verilib. Onun gələcəkdə ötürücülük qabiliyyəti 20 milyard kub metrə qədər artırılacaq. TAP-la hazırda İtaliya, Yunanıstan, Bolqarıstan, Xorvatiya, Rumıniya, Macarıstan, Serbiya və Sloveniya Azərbaycan qazını alır. 
2024-cü ildə Azərbaycan adıçəkilən Avropa ölkələrinə 12,9 milyard kub metr qaz satıb. TAP-ın işə düşdüyü son 4 ildə isə avropalılara satılan qazın həcmi 42,8 milyard kub metr olub. Ukraynanın Rusiya qazının ixracında tranzit rolunu oynamaqdan imtina etməsi Moldava, Macarıstan, Slovakiya və bəzi başqa ölkələrin qaz təchizatında kəsir yaradıb. Həmin ölkələr Rusiyadan Ukrayna vasitəsilə ildə 15 milyard kub metr qaz alırdı. İndi bu ölkələr yaranan kəsiri qapatmaq üçün gözlərini Azərbaycan qazına tikiblər. 


Azərbaycan razılaşmaya əsasən 2027-ci ilə qədər Avropaya satdığı qazın həcmini ildə 20 milyard kub metrə çatdıracaq. Ukraynanın kəməri bağlamasından sonra Avropa ölkələrinin əlavə daha 15 milyard kub metr qaza ehtiyacı yaranıb.

Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski bugünlərdə Kiyevdə Moldova Prezidenti Maya Sandu ilə keçirdiyi görüşdən sonra bəyan edib ki, Ukrayna Azərbaycan qazının öz ərazisi ilə Avropaya nəqlinə şərait yarada bilər. Zelenski bununla dolayısı ilə Rusiya qazının yaratdığı boşluğu Azərbaycan qazı ilə doldurulmasını təklif edib. Qeyd edək ki, bunu texniki və siyasi baxımdan indi həyata keçirmək mümkün deyil. Azərbaycan ötən il 38,7 milyard kub metr qaz hasil edib. Bunun 25,2 milyard kub metri ixrac olunub. Azərbaycan Avropadan başqa Türkiyəyə 9,9 milyard kub metr, Gürcüstana 2,4 milyard kub metr qaz satıb. Deməli, Azərbaycan Avropaya daha çox qaz satmaq üçün hasilatı xeyli dərəcədə artırmalıdır. Bunu bir il ərzində etmək mümkün deyil. Digər tərəfdən infrastruktur da qaz satışına imkan verməlidir. Ukrayna prezidentinin təklif etdiyi variantın reallaşması üçün gərək Azərbaycan qazı Rusiya ərazisindən keçirilərək Ukraynaya, oradan isə Avropaya ötürülsün. Qaz satışına imkan verilməyən Rusiyanın buna şərait yaratması qeyri-mümkündür. Həm də onu nəzərə almaq lazımdır ki, Rusiya ilə Azərbaycanı əlaqələndirən kəmərin illik ötürücülük qabiliyyəti 2 milyard kub metrdir. Avropalıların isə daha çox qaza ehtiyacı var. 


Əgər uzunmüddətli dövrdə Avropa ölkələri Azərbaycandan daha çox, 2027-ci ilə qədər nəzərdə tutulan 20 milyard kub metrdən artıq “mavi yanacaq” almaq istəyirsə, Azərbaycanda qaz hasilatına və ixrac infrastrukturuna böyük sərmayələr qoyulmalı, ixrac kəmərlərinin imkanları genişləndirilməlidir. 
İstənilən halda Avropanın Rusiyadan qaz alışını azaltması Azərbaycan qazına tələbi artırır ki, bu da ölkəmizin gəlirlərinə müsbət təsir göstərir. Böyük ehtimalla Azərbaycan gələcəkdə Avropaya planlaşdırılan illik 20 milyard kub metr hədəfinə tezliklə çatacaq və ixrac bir qədər də artırılacaq. Yeni imkanlar hesabına təbii ki, Azərbaycanın gəlirləri də yüksələcək. Azərbaycanın Avropaya qaz satmağa başladığı 2020-ci ildə “mavi yanacaq” satışından gəliri 2,2 milyard dollar olduğu halda 2024-cü ildə 8,4 milyard dollara yüksəlib. Gəlirin bu dərəcədə artmasında ixrac həcminin artmasının böyük rolu var. 

Vasif

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:91
embedMənbə:https://sfera.az
archiveBu xəbər 27 Yanvar 2025 14:27 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see185

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see179

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see142

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see136

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see134

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see133

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see132

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see132

Körpələrdə genetik xəstəliklərin aşkarlanması üçün ölkəyə 300 mindən çox test gətiriləcək

19 Oktyabr 2025 20:14see131

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see129

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see129

Luvr muzeyində Azərbaycan nəfəsi: Parisdə gənc rəssam Diana Quliyevanın əsərləri sərgilənir Foto

19 Oktyabr 2025 09:10see128

“Mən ABŞ ı təhlükəyə ata bilmərəm...”

19 Oktyabr 2025 19:18see126

Rıbin və həyat yoldaşı öləcəkləri halda tək oğul övladlarına təlimatlar tərtib ediblər...

20 Oktyabr 2025 00:18see125

Sabah yağış yağacaq

19 Oktyabr 2025 13:05see124

Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir: 50 yaşdan sonra bu qidalar məhdudlaşdırılmalıdır

19 Oktyabr 2025 07:08see123

Elmar Məmmədyarovdan açıqlama: “Kimin qarın ağrısı varsa, adımı hallandırır”

19 Oktyabr 2025 21:04see123

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see122

Sofiya Universitetində “Azərbaycan suveren dövlətçilik yolunda” sərgisinin açılışı

19 Oktyabr 2025 06:45see122

Qara zirə yağı: Hər dərdin dərmanı

20 Oktyabr 2025 05:06see121
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri