Zəngəzur ya sülhlə, ya da güclə açılacaq Fuad Abbasov

Politoloq hadisələrin inkişafı ilə bağlı proqnoz verir

Zəngəzur dəhlizi üzərində böyük savaş gedir, Rusiya “Tramp marşrutu”na qarşıdır

Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan Naxçıvana yolun bərpasını Rusiyadan xahiş etdiyini deyib. O bildirib ki, təcili surətdə Moskvadan Yerasxdan Azərbaycan sərhədi Naxçıvan istiqamətində və Axurik hissəsinin Türkiyə sərhədinə qədər olan hissələrinin tam bərpası ilə məşğul olmağı xahiş edib. Ötən gün Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmisi Mixail Kaluqin deyib ki, Moskva "Tramp marşrutu" təşəbbüsünün parametrləri ilə bağlı İrəvanla məsləhətləşmələr aparmağa hazırdır. Onun sözlərinə görə, Ermənistan-ABŞ layihəsinin detalları hələ öyrənilməlidir. Lakin Moskva həm təşəbbüsün məzmununun, həm də Rusiyanın mümkün iştirakının müzakirəsinə açıqdır. Kaluqin qeyd edib ki, bunun üçün kifayət qədər "əsaslar" var. Diplomat vurğulayıb ki, söhbət mahiyyət etibarilə üçtərəfli işçi qrup çərçivəsində daha əvvəl razılaşdırılmış marşrutun bir hissəsindən gedir. Parlament sədrinin müavini Ruben Rubinyan isə bildirib ki, TRIPP layihəsində Rusiya tərəfinin iştirakı ilə bağlı İrəvanla heç bir müzakirə aparılmır: "Müzakirəyə hazır olduqlarını bilmək sevindiricidir, amma nəyin müzakirəsi? Belə müzakirələr yoxdur". Rubinyan layihədə Rusiya şirkətinin mümkün iştirakı ilə bağlı suala isə belə cavab verib: "Nəzəri suallara cavab vermirəm". 

Politoloq Fuad Abbasov Sherg.az-a açıqlamasında deyib ki, erməni rəsmisi Rubinyanın "nəyin müzakirəsi?" sualı məntiqlidir. Lakin ekspertin sözlərinə görə, Rusiyanın Ermənistanla müzakirəsi deputatla yox, Baş nazir Nikol Paşinyanla olacaq: "Paşinyanın qarşısında Rusiyanın Ermənistandakı iqtisadi, hərbi, humanitar məsələlərdə oynadığı mühüm rol fakt kimi qoyulacaq. İrəvan hökumətinə təzyiq göstəriləcək. Rusiyanın strateji planları Ermənistanı öz orbitində saxlamaqdır. Bunun üçün bir çox müxtəlif metodlara əl atıla bilər. ABŞ-də prezident D.Trampın iştirakı ilə Azərbaycan və Ermənistan arasında "Tramp marşrutu" layihəsi imzalananda Rusiya birbaşa səsini çıxarmasa da, İran Ermənistanla sərhəddə ABŞ hərbçilərinin olmasına etirazını bildirdi və bu məsələni özünün "qırmızı xətti" adlandırdı. Daha sonra İranın mövqeyi bir qədər yumşalsa da, Moskvanın mövqeyi dəyişməz olaraq qaldı. Rusiya "Tramp marşrutu" adlanan Zəngəzur dəhlizində amerikalıların 100 il boyunca qalmasına, bölgəyə nəzarət etməsinə, nəqliyyat və logistika xətlərini tənzimlənməsinə birmənalı qarşıdır". 

F.Abbasov qeyd edib ki, Kreml məsələyə yanaşmasını birbaşa deyil, dolayı yollarla, ümumi ifadələrlə çatdırmağa çalışır: "Ermənistana göndərilən mesajlar da buna xidmət edir. Rusiyadan səslənən "İrəvanla müzakirələrə hazırıq" ismarıcı "pozitiv" bəyanat kimi təqdim olunsa da, əslində, bunun altında "Rusiyanın Cənubi Qafqazı tərk etmək niyyəti yoxdur" mesajı durur. Yəni Moskva öz müttəfiqi Ermənistanın diqqətinə çatdırır ki, Rusiyanın icazəsi, razılığı olmadan bölgədə hansısa yolun, dəhlizin açılması, işləməsi mümkün deyil. Əgər hansısa nəqliyyat dəhlizi olacaqsa, mütləq Rusiyanın nəzarətində reallaşmalıdır. Paşinyan hökuməti öz siyasi iradəsini ortaya qoymalı, qərbyönümlü siyasətdən geri çəkilməməlidir. Əks halda daim təzyiq altında qalmağa davam edəcək. Zəngəzur dəhlizi isə gec-tez ya sülh, ya da güc yolu ilə açılacaq".