525 ci qəzet Azərbaycan Davos Forumunun mühüm iştirakçısıdır
Pərvanə SULTANOVA
[email protected]
Bu günlər dünya liderləri, qlobal iqtisadiyyat və maliyyə sahəsində nüfuzlu şəxslər, tanınmış ictimai xadimlər, ekspertlər, elm adamları əsas problemləri və gələcək hədəfləri müzakirə etmək üçün İsveçrənin Davos şəhərində bir araya gəliblər. Sayca 55-ci olan Dünya İqtisadi Forumu 20-24 yanvar tarixlərində "Ağıllı əsr üçün əməkdaşlıq" devizi altında keçirilir. Forumda 3000-ə qədər iştirakçı, o cümlədən 60 dövlət və hökumət başçısı, ümumilikdə 130-dan çox ölkədən 350 nümayəndə iştirak edir. Tədbirə 900 nəfəri yüksək səviyyəli rəhbər olmaqla 1600 iş adamının qatılacağı gözlənilir.
Forumda 5 əsas istiqamət üzrə müzakirələr aparılır. Bunlar bunlar inkişafın yenidən dizayn edilməsi - güclü və dayanıqlı iqtisadiyyatların qurulması üçün yeni inkişaf mənbələrinin müəyyən olunması, intellektual əsrdə sənayelər, insan kapitalının inkişafına investisiya qoyuluşu, planetin mühafizəsi və etimadın bərpasıdır. Yəni getdikcə mürəkkəbləşən və sürətlə inkişaf edən dünyada cəmiyyətlər arasında dərinləşən fikir ayrılıqları, geosiyasi çoxqütblük və siyasi proteksionizmə doğru baş verən dəyişikliklər həm ticarətə, həm də investisiyalara mane olur. Bu mənada həm beynəlxalq, həm də cəmiyyətlər daxilində həllərin işlənib hazırlanması üçün yeni əməkdaşlıq yollarının tapılması diqqət mərkəzindədir. Məlumata görə, süni intellekt mövzusu da müzakirə edilən məsələlər sırasındadır.
Qeyd edək ki, bu forumun dünyadakı siyasi və iqtisadi proseslərə böyük təsiri var. İqtisadi xarakter daşımasına baxmayaraq, Davos Forumu dünya siyasətinə, beynəlxalq münasibətlərə ciddi təsirə malikdir. Forum dünyanın iqtisadi mənzərəsinin şəkilləndirilməsində önəmli rol oynayır. Burada irəli sürülən yeni fikirlər, təkliflər qlobal iqtisadiyyata yeni istiqamətlər verir. Davos Forumu, eyni zamanda, iqtisadi güc mərkəzlərinin bir-biri ilə dialoqu və dünya ictimaiyyətinə hesabat xarakteri daşıyır. Qlobal iqtisadi böhranın, milyonlarla insanın yaşayışına, ayrı-ayrı dövlətlərin iqtisadiyyatına təsir edən siyasi münaqişələrin davam etdiyi, ərzaq çatışmazlığı probleminin mövcud olduğu indiki dövrdə siyasi liderləri, iş adamlarını, vətəndaş cəmiyyəti qurumlarının rəhbərlərini bir araya toplayan Davos Forumu, şübhəsiz ki, bir çox məsələlərin müzakirəsinə və vacib qərarların qəbuluna əlverişli mühit yaradır
Onu da qeyd edək ki, Davos İqtisadi Forumu isveçrəli professor Klaus Şvabın təşəbbüsü ilə 1971-ci ildə yaradılıb. O, həmin il Avropanın aparıcı 450 şirkətinin rəhbərlərini Davosa toplayaraq, dünya iqtisadiyyatının perspektivlərini müzakirə etmək və ümumi strategiya hazırlamaq məqsədilə birinci simpoziumu keçirib. 70-ci illərin ortalarından forumun iclaslarına müxtəlif ölkələrin hakimiyyət nümayəndələri və iş dünyasının liderləri olan sahibkarlar dəvət edilməyə başlanıb. 1987-ci ildən etibarən forum Dünya İqtisadi Forumu adlandırılmağa başlanıb. Beynəlxalq forum yalnız bir dəfə 2002-ci ildə ABŞ-dakı 11 sentyabr terror hadisəsinə etiraz əlaməti olaraq Nyu-Yorkda keçirilib. Bu forumda 106 ölkədən 3 min nümayəndə Nyu-Yorka toplaşaraq 11 sentyabr terror ?hadisələrinə qarşı çıxdıqlarını nümayiş etdiriblər. Forumda Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev də iştirak edib və öz çıxışında sentyabrın 11-də Amerika Birləşmiş Ştatlarının Nyu-York şəhərində baş vermiş terror aktından son dərəcə narahatlıq duyduğunu bildirib. Dövlət başçısı bütün dünya dövlətlərinin səylərini beynəlxalq terrorizmlə birgə mübarizə üçün birləşdirməyin vacibliyini bildirib.
Davos Forumunun hər il keçirilməsində əsas məqsəd dövlət və hökumət başçılarını, beynəlxalq təşkilatları, elm adamlarını, nüfuzlu siyasətçiləri, iqtisadçıları, biznesmenlərin iştirakı ilə yeni beynəlxalq iqtisadi layihələrin həyata keçirilməsini müzakirə və təşkil etməkdir.
Azərbaycan ilk dəfə 1995-ci ildə bu forumda təmsil olunub. Həmin ilin 27-31 yanvar tarixlərində Ulu öndər Heydər Əliyev ilk dəfə olaraq Forumda iştirak edib. Azərbaycanın ilk dəfə iştirakı münasibətilə forum çərçivəsində Azərbaycana həsr olunan görüş keçirilib və Heydər Əliyev ölkə haqqında, onun siyasi, iqtisadi və sosial-mədəni inkişaf göstəriciləri barədə tədbir iştirakçılarına geniş məlumat verib. Heydər Əliyev ?Azərbaycanın karbohidrogen ehtiyatlarla zəngin olduğunu və bu ?resurslardan dünyanın gələcək inkişafı naminə istənilən ölkə ilə qarşılıqlı maraqlar əsasında ?istifadə etmək prinsiplərini özündə əks etdirən xarici iqtisadi siyasət xətti tutduğunu bəyan edib.? O bildirib: "Zəngin neft və qaz yataqları, digər təbii sərvətləri olan Azərbaycan müasir dünyanın istifadə etdiyi prinsiplər əsasında xarici investisiyalar, xarici şirkətlərlə əməkdaşlıq üçün, dünya üçün açıqdır".
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev 2007-ci ildən bu yana hər il foruma qatılır. Onu da qeyd edək ki, Azərbaycan lideri Davos Forumunun ən çox gözlənilən və istənilən iştirakçılarından biridir. Hazırda dövlət başçısı forumda iştirak edir. Prezident forum çərçivəsində yüksək səviyyəli görüşlər keçirir, eyni zamanda dünyanın aparıcı şirkətlərinin rəhbərləri ilə danışıqlar aparır. Bütün bu görüşlər, müzakirələr ölkəmizin dünya üçün əhəmiyyətini, iqtisadi cəhtdən cəlbediciliyini göstərir.
İlham Əliyev hər zaman Azərbaycanın prespektivini, həqiqətlərini, ölkəmizin inkişafı barədə məsələləri iştirakçıların diqqətinə çatdırır. Eyni zamanda, dünyanın aparıcı mediaları vasitəsilə bir sıra mühüm və aktual məsələlərə öz münasibətini bildirir. Dövlət başçısı yanvarın 20-də Davosda CGTN (China Global Television Network) telekanalına müsahibə verib.
Bu gün Azərbaycan regionun lider dövlətidir və qlobal səviyyədə nüfuzu günü-gündən artmaqdadır. Ölkəmiz Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynamaqla yanaşı, yaşıl enerji sahəsində də böyük potensiala malikdir və bu istiqamətdə gündəliyini inkişaf etdirməkdədir. Ötən ilin noyabrında ölkəmizdə COP29-un yüksək səviyyədə keçirilməsi, məhz Azərbaycanın səyləri ilə mühüm nəticələrin əldə edilməsi bir daha ölkəmizin ətraf mühütin, iqlimin qorunmasında rolunu göstərdi. Eyni zamanda, Azərbaycan öz iqtisadiyyatını şaxələndirməkdə davam edir, qeyri-neft sektorunu inkişaf etdirir. Bütün bu faktorlar Azərbaycanın Davos kimi platformalar üçün əhəmiyyətini daha da artırır.
Prezident İlham Əliyev Davos forumlarında qlobal gündəmin ən aktual məsələlərinə diqqət çəkir, açıq və qətiyyətli mövqe sərgiləyir, vacib təşəbbüslər, təkliflər irəli sürür.
Prezident İlham Əliyev 2020-ci il yanvarın Davos Dünya İqtisadi Forumu çərçivəsində "Strateji baxış: Avrasiya" mövzusunda keçirilən panel iclasında moderatorunun suallarını cavablandırarkən çox maraqlı bir dialoq baş verdi.
Moderator "Dediyimiz kimi, Avrasiyada indi böyük qüvvələr yerləşib, bir tərəfdən Rusiya, o biri tərəfdən Çin. Azərbaycanın Prezidenti kimi Siz birinci növbədə kimə zəng edərsiniz - Moskvaya, yoxsa Pekinə?" sualına Prezident İlham Əliyev: "Bakıya cavabını vermişdi".
"Bizim qonşularımıza münasibətdə siyasətimiz mehribandır, lakin eyni zamanda, milli maraqlarımız həmişə birinci yerdədir. Buna görə də müstəqillik illəri ərzində əldə etdiyimiz bütün nailiyyətlər xalqımızın müstəqilliyimizə sadiq olmasına, siyasi və iqtisadi sahələrdə çox ciddi islahatları həyata keçirdiyimizə görə əldə olunmuşdur. Bizim nailiyyətlər Davos Dünya İqtisadi Forumunun illik qiymətləndirmələrində də öz əksini tapmışdır. İnfrastruktur sahəsi çox yüksək səviyyədə inkişaf edib. Yolların inşası və keyfiyyətinə gəldikdə, biz dünyada iyirmi yeddinci yerdə qərarlaşmışıq".
Milli Məclisin deputatı Vüqar Bayramov mövzu ilə bağlı bildirib ki, Davos İqtisadi Forumu yeganə forumdur ki, dünyanın aparıcı dövlət və hökumət başçılarını, biznes, media, eyni zamanda vətəndaş cəmiyyəti liderlərini bir araya gətirir. Buna görə də təsir və əhatə baxımından Davos İqtisadi Forumu dünyanın ən böyük forumu hesab olunur.
Deputat bildirib ki, Azərbaycan Davos İqtisadi Forumuna xüsusi önəm verir. Eyni zamanda Davos İqtisadi Forumu da Azərbaycanla əməkdaşlıqda maraqlıdır: "Forumda Azərbaycan Prezidentinin iştirakı Azərbaycanda həyata keçirilən islahatların və eləcə də, daha geniş auditoriyaya ölkəmizin strateji baxışlarının təqdimatı baxımından da çox əhəmiyyətlidir.
Davos İqtisadi Forumu Azərbaycan üçün həmçinin xarici sərmayələrin cəlb edilməsi baxımından da vacibdir. Ölkə Prezidenti Davos İqtisadi Forumunda bir çox aparıcı, nüfuzlu şirkətlərin rəhbərləri ilə görüşür və onları işbirliyi üçün Azərbaycana dəvət edir. Artıq dünən bir sıra görüşlər həyata keçirilmişdir.
Yeni dövrün yeni hədəfləri də məhz qeyri-neft sektoruna daha çox xarici sərmayələrin cəlb edilməsini özündə ehtiva edir. Bu kontekstdən Davos İqtisadi Forumu Azərbaycan iqtisadiyyatına, xüsusən də qeyri-neft sektoruna daha çox sərmayənin cəlb edilməsinə zəmin yarada bilər.
Azərbaycan Prezidentinin iştirakı ilə keçirilən görüşlər və aparılan müzakirələr bir daha göstərir ki, Davos İqtisadi Forumunda Azərbaycana xüsusi önəm verirlər. Xüsusi qeyd olunmalıdır ki, bir neçə il öncə Davos İqtisadi Forumunun Cənubi Qafqazı və Orta Asiyanı əhatə edən regional tədbiri ilk dəfə Azərbaycanda keçirildi. Bu da Davos İqtisadi Forumu tərəfindən ölkəmizə necə böyük dəyər verildiyini və vacib tərəfdaşlardan biri kimi qəbul edildiyini bir daha təsdiq edir".