Icma.az
close
up
RU
525ci qəzet COP29: Azərbaycanda və dünyada minaların ləğvi üçün qlobal çağırış

525ci qəzet COP29: Azərbaycanda və dünyada minaların ləğvi üçün qlobal çağırış

Icma.az, 525.az saytına istinadən bildirir.

Dünya Ərzaq Mükafatı laureatı, "Sülhün Kökləri" təşkilatının təsisçisi Heidi Kuhn və Beynəlxalq Avrasiya Mətbuat Fondunun (BAMF) prezidenti Umud Mirzəyev dünən Qarabağın təhlükəli mina sahələrində cəsarətlə addımlayaraq, mina probleminin təcili həllinə və bölgənin bir vaxtlar çiçəklənən üzümçülük sahələrinin bərpasına diqqət çəkməyə çalışıblar. Onlar "Minalardan Üzümlüyə" şüarı ilə məhsuldar torpaqları minalardan təmizləyərək yenidən üzüm bağlarına çevirmək ideyasını qlobal səviyyədə yaymaq istəyirlər. 

525.az xəbər verir ki, Qlobal liderlər Bakıda keçirilən COP29 Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Sammitində bir araya gəldiyi bir vaxtda, Kuhn və Mirzəyev dünya ictimaiyyətinin minaların iqlim dəyişikliyinə təsirini nəzərdən qaçırdığına diqqət çəkirlər.

Qarabağın minalanmış əraziləri COP29 tədbirinin keçirildiyi Bakı Stadionundan cəmi üç saatlıq məsafədə yerləşir. Hansı ki, bu stadionda 200-ə yaxın ölkədən ümumilikdə 72,000 nümayəndə toplaşıb. Bölgədə yerləşdirilmiş və hələ də gizli qalan təxminən 1.5 milyon mina icmalar və ətraf mühit üçün davamlı risklər yaradır. Təəssüf ki, 2020-ci ilin noyabr ayından indiyədək 382 nəfər günahsız azərbaycan vətəndaşı minaların qurbanı olub. 

Kuhn bildirir: “COP29-un əsas mövzusu ‘Yaşıl Dünya üçün Həmrəylikdir”. Lakin yaşıl dünyaya mina basdırılmış torpaqlarda və müharibənin qanlı izləri fermerlərin sahələrini becərməsinə mane olduğu halda nail olmaq mümkün deyil. Yaşıl dünyanın ilk addımı təhlükəsiz və məhsuldar torpaqdır. Lakin bu, nə münaqişə zamanı, nə də minaların mövcud olduğu yerlərdə reallaşa bilər. 2050-ci ilə qədər dünyada təxminən 10 milyard insan yaşayacaq və artan müharibələr nəticəsində həm torpaqda, həm də insan ruhunda səpilən bu terror toxumları gələcək nəsilləri qidalandırmağa mane olacaq.”

"Sülhün Kökləri" və BAMF dünya liderlərinə müraciət edərək Azərbaycandakı bütün minaların ləğvi üçün onların kampaniyasına təcili dəstək verməyə çağırırlar. Onlar ümid edirlər ki, bu, COP29-un əhəmiyyətli irsi olaraq, kənd təsərrüfatı vasitəsilə sülhün bərpasına töhfə verəcəkdir. Həmçinin, bərpaedici kənd təsərrüfatı proqramının dünyada müharibədən zərər çəkmiş, 60-dan çox ölkədə yerləşən və təxminən 110 milyon mina olan ərazilərdə tətbiqi mümkün ola bilər.

Minalar yalnız münaqişələrdən sonra da mülki şəxslərə zərər verməklə kifayətlənmir, həm də dağıdıcı bir miras buraxır. Onlar ətraf mühitə ciddi ziyan vuraraq vəhşi təbiətə və ev heyvanlarına zərər yetirir və ekoloji zərər zəncirini hərəkətə gətirir. Minalar torpaq eroziyasına, meşələrin məhv olmasına və su mənbələrinin ağır metallarla çirklənməsinə səbəb olur. Eyni zamanda, həyat mühitlərini məhv etməklə və qida tədarükü zəncirlərini pozmaqla, bəzi növlərin tərkibini dəyişdirir və ətraf mühitə vurulan ziyanı artırır. 

Partlayışlar bir zamanlar müxtəlif flora və faunanı dəstəkləyən əraziləri daimi olaraq zədələmiş, geniş, ekoloji cəhətdən canlı məkanları geniş və bahalı bərpa tələb edən çirklənmiş zonalara çevirmişdir. Bərəkətli kənd təsərrüfatı torpaqları, meşələr və su ehtiyatları da təsirə məruz qalaraq ərzaq təhlükəsizliyini sarsıdan, yaşayış vasitələrini təhdid edən və biomüxtəlifliyi təhlükə altına alan domino effekti yaradıb.

Məlumdur ki, minaların ətraf mühitə təsirini başa düşmək davamlı, uzunmüddətli remediasiya strategiyalarının hazırlanması üçün çox vacibdir. Bu strategiyalar təkcə təhlükəsizliyi təmin etmək üçün deyil, həm də ekosistemin bərpasını dəstəkləmək üçün vacibdir.

BAMF prezidenti Umud Mirzəyev vurğulayır: “Mina təmizləmə səyləri baha başa gəlir və qabaqcıl texnologiya, ixtisaslı işçi qüvvəsi və davamlı beynəlxalq dəstək tələb edir. Təcili sərmayələr olmadan davam edən ekoloji tənəzzül biomüxtəlifliyi, təbii ekosistemləri və bu resurslardan asılı olan icmaların dolanışıq mənbələrini təhdid etməyə davam edəcək. Minaların təmizlənməsi sürətini artırmaq təkcə humanitar zərurət deyil, həm də planetimizin biosferinə gələcək zərərin qarşısını almaq üçün ekoloji vacib şərtdir.”
Sülhün Kökləri haqqında: 

1997-ci ildə əsası qoyulmuş Roots of Peace humanitar qeyri-kommersiya təşkilatıdır. Təşkilatın missiyası münaqişədən sonrakı regionlarda iqtisadi canlılığı bərpa etmək və dünyanın ən həssas icmalarına dəstək göstərməkdir. 8 milyondan çox meyvə ağacı əkilmiş, yeni bazarlara ixrac edilmiş və milyonlarla fermer ailəsinin həyatına müsbət təsir göstərmişdir. Kənd Təsərrüfatı vasitəsilə Sülh dünyaya sülh gətirən bir yoldur. Dəstək üçün: www.rootsofpeace.org

BAMF haqqında: Beynəlxalq Avrasiya Mətbuat Fondu (BAMF) BMT-nin Əsas Məşvərətçi statuslu üzvü olan, 1992-ci ildə yaradılmış qeyri-hökumət təşkilatıdır. Media və vətəndaş cəmiyyəti təşkilatı kimi yaradılan BAMF 1990-cı illərin ortalarından sosial və humanitar proqramların icrasına başlayıb. BAMF 2000-ci ildən BMTİP-in dəstəyi ilə Mina Aksiyası Proqramına qoşulub və bu gün Azərbaycan respublikası Minatəmizləmə Agentliyinin (ANAMA) əsas tərəfdaşlarından biridir. Təşkilat bu günə qədər 14 min hektardan çox ərazini minalardan və partlamamış hərbi sursatlardan təmizləyib son istifadəçiyə təhvil vermişdir. BAMF-ın missiyası "Hər kəs üçün sülh"dür.

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:123
embedMənbə:https://525.az
archiveBu xəbər 18 Noyabr 2024 18:21 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see236

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see226

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see215

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see173

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see172

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see160

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see157

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see146

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see145

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see139

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see137

“Borussiya” yenə uduzdu

18 Oktyabr 2025 03:34see135

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see135

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see135

Qızıl altı min dollara qədər bahalaşa bilər

18 Oktyabr 2025 15:58see134

Prezident ailəsi Vatikan bağlarında Fotolar Video

18 Oktyabr 2025 04:14see132

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see128

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see123

Almaniya XİN rəhbəri: “Eurofighter”lərin Türkiyəyə göndərilməsinə müsbət baxırıq

18 Oktyabr 2025 06:28see123

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see121
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri