525ci qəzet Ermənistanın militarizasiya siyasəti bölgədə sülhə başlıca maneədir

Pərvanə SULTANOVA
[email protected]

Ermənistan sülh prosesinə destruktiv yanaşmasını davam etdirir. Məhz bunun nəticəsidir ki, 2024-cü il başa çatmaq üzrə olsa da, sülh sazişini yekunlaşdırmaq, onun imzalanması istiqamətində addım atmaq mümkün olmayıb. İrəvanın sürətlə silahlanması, silah coğrafiyasını genişləndirməsi işğalçı dövlətin başqa planlarından xəbər verir. Fransa və Hindistanın ardınca Yunanıstan da silah satışı marafonuna qoşulub.

Ermənistan təcavüzkar dövlətdir, uzun illər Azərbaycan ərazilərinin 20 faizini işğalda saxlayıb, 30 il ərzində aparılan danışıqlarda sülh istiqamətində hər hansı addım atmayıb. Azərbaycan 44 günlük müharibə nəticəsində öz ərazilərinin işğalına son qoydu. Müharibədən dərhal sonra da sülh sazişi təşəbbüsü ilə çıxış etdi. Bakı sülhün əldə olunması üçün öz səylərini davam etdirir. Ermənistanda isə revanşist əhval-ruhiyyə davam edir, hətta "itirdikləri torpaqları" geri alacaqlarına dair sərsəm fikirlər səsləndirirlər. Görünən odur ki, Ermənistan sülhə deyil, müharibəyə hazırlaşır. Doğrudur, ordusu darmadağın olan bir ölkə hazırda Azərbaycan kimi güclü orduya malik ölkəyə qarşı müharibə apara bilməyəcəyini dərk edir. Amma Ermənistan tərəfindən yaxın dövr üçün qısamüddətli hərbi təxribatların törədilməsi istisna deyil. Birincisi, Fransanın təhriki ilə Ermənistanın bu addımı atacağı gözləniləndir. İkincisi, Baş nazir Nikol Paşinyanın reytinqi getdikcə aşağı düşür ki, bunun qarşısını almaq üçün onun yeniliyə ehtiyacı var. Ermənistan hakimiyyəti bu yeniliyi hərbi əməliyyatlarda və Azərbaycan üzərində kiçik də olsa, qələbə qazanmaqda görür.

Digər tərəfdən, Ermənistanın arxasında duran Fransa, həmçinin Avropa İttifaqı başa düşürlər ki, Ukrayna cəbhəsində istədiklərinə nail ola bilmirlər, vəziyyət günü-gündən pisləşir, Rusiya irəliləyir. Buna görə də onlar Rusiyanın diqqətini başqa səmtə yönəltmək və onun sərhədlərinə yaxın yeni münaqişə ocağı yaratmaqla qüvvəsini bölməyə çalışırlar.

Ermənistanın yeni müharibə avantürası Qərbin növbəti planıdır. Burada Ermənistan hakimiyyəti ilə Qərbin maraqları üst-üstə düşür. Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, Fransa və Ermənistandan sonra Yunanıstanın S-300 raket komplekslərini Ermənistana vermək planı açıqlanıb. Aİ-nin Ermənistandakı missiyasının da məqsədi sülh prosesinə mane olmaq, Azərbaycan Ordusu, hərbi hissələrin dislokasiyası, potensial imkanları barədə kəşfiyyat məlumatları toplayaraq Ermənistana ötürməkdir. Əlbəttə ki, bütün sadalananlar Cənubi Qafqaz regionunda vəziyyətin gərginləşməsinə, kövrək sülhün pozulmasına və yeni müharibənin başlanmasına aparır. Amma Ermənistan və Qərb təxribatçı planlarının nələrə səbəb ola biləcəyini də gözə almalıdırlar. Çünki Azərbaycan hər hansı kiçik təxribata belə ən ağır formada cavab verəcəyini dəfələrlə bəyan edib.  

Beynəlxalq Münasibətlərin Təhlili Mərkəzinin əməkdaşı Mətin Məmmədli mövzu ilə bağlı "525"ə deyib: "Biz Ermənistanın silahlanmasını bütövlükdə iki ölkə arasında danışıqlar prosesinə, bölgədə davamlı sülhün əldə olunmasına mane olan amillərdən biri kimi qəbul edirik. Eyni zamanda, bu silahlanma Ermənistanda revanşizm meyllərini xeyli gücləndirir. Ermənistanın silahlanması sülhə maneədir. Ermənistan 30 ilə yaxın müddət ərzində Azərbaycan torpaqlarını işğal altında saxlayıb, hələ də öz qanunvericiliyində dövlətimizə qarşı ərazi iddialarının yer aldığı bir ölkədir. Belə bir ölkənin silahlanması əlbəttə ki, Azərbaycan üçün müəyyən təhdidlər yaradır. Ermənistanın silahlanması  gələcəkdə Azərbaycana qarşı yeni işğalçı müharibəyə başlamağa təşviq edir, amma açığı, mən gözləmirəm ki, çox yaxın zamanda Ermənistan Azərbaycanla yenidən müharibəyə cəhd etsin. Ermənistan İkinci Qarabağ müharibəsində hərbi və siyasi baxımdan elə zərbə alıb ki, hərbi gücünü bərpa etmək üçün ona hələ çox vaxt lazımdır. İndi də iki ölkə arasında hərbi balans o dərəcədə onun ziyanınadır ki, hər halda mən güman etmirəm ki, Ermənistan Azərbaycana qarşı müharibəyə cürət etsin. Təbii ki, mən çox yaxın perspektivdən danışıram".

Ekspert əlavə edib ki, silahlanmanın bir məqsədi var: "Gələcəkdə onlar qeyd etdiyim kimi, yenidən ölkəmizə qarşı hərbi təxribatlara, müharibəyə əl ata bilərlər. Bu səbəbdən biz Ermənistanın militarizasiya siyasətini bölgədə sülhə başlıca maneələrdən biri kimi dəyərləndiririk".

M.Məmmədli söyləyib ki, Ermənistanın silahlanmasında digər dövlətlər də iştirak edir: "Xüsusilə, aparıcı Qərb dövlətləri Fransanın timsalında Ermənistanın silahlanmasında iştirak edirlər. Bu da bölgədə sülhə daha bir maneə yaradır".

Ukrayna cəbhəsində istədiklərinə nail ola bilməyib, Rusiyanın diqqətini başqa səmtə yönəltmək üçün yeni münaqişə ocağı yaratmaqla bağlı fikrə gəlincə, ekspert deyib ki, əslində Ukraynada heç bir tərəf öz məqsədinə çatmayıb: "Nə Qərb, nə Rusiya əsas məqsədinə çatıb. Deməkdə çətinlik çəkirəm ki, istər Rusiya olsun, istər Qərb olsun, yeni münaqişə ocağı açmağa çalışırlar. Hər halda daha çox Rusiya Ukrayna müharibəsinə fokuslanıblar, amma bütövlükdə mənzərə ondan xəbər verir ki, Fransanın və bəzi digər dövlətlərin Ermənistanı silahlandırması bütövlükdə regionda hərbi siyasi eskalasiyanı artıran amildir və belə də dəyərləndirilməlidir".