Ağ cırtdan ulduzlar ekzoplanetlərdə həyat üçün şərait yarada bilər

Kaliforniya Universitetinin İrvayn şəhərindəki amerikalı astronomlar aşkar ediblər ki, ağ cırtdanlar – həyat dövrünü başa vurmuş ulduzlar – ekzoplanetlərdə həyat üçün şərait yarada bilərlər.

“Report” xəbər verir ki, tədqiqat “The Astrophysical Journal” (TAJ) elmi jurnalında dərc edilib.

Aomava Şildsin rəhbərlik etdiyi komanda ağ cırtdan və Günəşə bənzər Kepler-62 ulduzu ətrafındakı ekzoplanetləri müqayisə etmək üçün üçölçülü iqlim modelindən istifadə edib. Kepler-62 Yerdən təxminən 1 200 işıq ili məsafədə, Lira bürcündə yerləşir.

Məlum olub ki, ağ cırtdan ətrafındakı planet gündüz tərəfində daha az bulud olmasına baxmayaraq, sürətli fırlanma (Kepler-62-dəki 155 günə qarşı 10 saat) sayəsində daha çox istilik saxlayır. Bu, potensial həyat üçün daha isti və sabit şərait yaradır.

Şilds qeyd edib ki, ağ cırtdanların yaşayış zonası ulduza daha yaxındır və bu, onların ekzoplanetlərini unikal edir.

Bu cür planetlər, çox güman ki, sinxron fırlanmada olsa da (bir tərəfi həmişə ulduza baxır), onların sürətli fırlanması Kepler-62 tipli ulduzların planetlərinə xas olan həddindən artıq soyumanın qarşısını alır.

Bu kəşf yaşanıla bilən dünyaların axtarışı üfüqlərini genişləndirir. “Ceyms Uebb” kosmik teleskopu kimi yeni alətlərin meydana çıxması ilə alimlər ağ cırtdanlar ətrafındakı ekzoplanetlərin atmosferlərini öyrənə biləcəklər ki, bu da astrobiologiyada yeni kəşflərə gətirib çıxara bilər.