AİB sədri: Qidanın keyfiyyətinə nəzarət edən dövlət orqanı daha fəal işləməlidir

Qida təhlükəsizliyi haqqında qanunvericiliyin pozulmasına görə cərimələr dəyişir.

Bu, Milli Məclisin bu gün keçirilən iclasında müzakirəyə çıxarılan İnzibati Xətalar Məcəlləsinə təklif edilən dəyişiklikdə əksini tapıb.

Layihəyə əsasən, qida zənciri obyektlərinin təsdiq olunmadan qida sahəsində fəaliyyət göstərməsinə görə fiziki şəxslər iki yüz manatdan üç yüz manatadək məbləğdə, vəzifəli şəxslər səkkiz yüz manatdan min manatadək məbləğdə, hüquqi şəxslər iki min manatdan iki min beş yüz manatadək məbləğdə cərimə ediləcək.

Qida zənciri obyektlərinin və subyektlərinin, habelə qida məhsulları ilə təmasda olan material və məmulatların istehsalı və emalını həyata keçirən obyektlərin qeydiyyata alınmadan qida sahəsində fəaliyyət göstərməsinə görə fiziki şəxslər iki yüz manatdan üç yüz manatadək məbləğdə, vəzifəli şəxslər səkkiz yüz manatdan min manatadək məbləğdə, hüquqi şəxslər iki min manatdan iki min beş yüz manatadək məbləğdə, qida zənciri subyektləri tərəfindən qida və (və ya) yem məhsullarının ilkin istehsalı, istehsalı, emalı, dövriyyəsi, utilizasiyası və məhv edilməsi proseslərinin həyata keçirilməsi zamanı tələblərə əməl edilməməsinə görə fiziki şəxslər yüz manatdan yüz əlli manatadək məbləğdə, vəzifəli şəxslər dörd yüz manatdan altı yüz manatadək məbləğdə, hüquqi şəxslər min manatdan min beş yüz manatadək məbləğdə cərimələnəcək.

Qeydiyyatı tələb olunan, lakin qeydiyyatdan keçməmiş məhsulların istehsalına, emalına, satış məqsədilə saxlanmasına, satışına və ya başqa cür özgəninkiləşdirilməsinə görə fiziki şəxslər iki yüz manatdan üç yüz manatadək məbləğdə, vəzifəli şəxslər səkkiz yüz manatdan min manatadək məbləğdə, hüquqi şəxslər iki min manatdan iki min beş yüz manatadək məbləğdə, qida məhsullarının ilkin istehsalı, istehsalı, emalı, dövriyyəsi və utilizasiyası proseslərinə ilkin və dövri tibbi müayinələrdən keçməmiş, yaxud müxtəlif yoluxucu xəstəliklərin daşıyıcıları olan və ya infeksion xəstəliklərə yoluxmuş əməkdaşların buraxılmasına görə fiziki şəxslər iki yüz manatdan üç yüz manatadək məbləğdə, vəzifəli şəxslər səkkiz yüz manatdan min manatadək məbləğdə, hüquqi şəxslər min beş yüz manatdan iki min manatadək məbləğdə cərimə ediləcək.

İdxal olunmuş məhsulların idxal sağlamlıq aktı olmadan satış məqsədilə saxlanmasına, satışına və ya başqa cür özgəninkiləşdirilməsinə görə fiziki şəxslər üç yüz əlli manatdan beş yüz manatadək məbləğdə, vəzifəli şəxslər min beş yüz manatdan iki min manatadək məbləğdə, hüquqi şəxslər üç min manatdan beş min manatadək məbləğdə cərimələnəcək.

Siyahısı müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) tərəfindən müəyyən edilən yem üçün istifadəsi nəzərdə tutulan genetik modifikasiya olunmuş orqanizmlərin, habelə yalnız genetik modifikasiya olunmuş orqanizmlərdən ibarət olan və ya tərkibində genetik modifikasiya olunmuş orqanizmlər olan və ya tərkibində genetik modifikasiya olunmuş orqanizmlərdən əldə edilmiş məhsul olan yem məhsullarının ilkin istehsalına görə fiziki şəxslər iki yüz manatdan üç yüz manatadək məbləğdə, vəzifəli şəxslər səkkiz yüz manatdan min manatadək məbləğdə, hüquqi şəxslər iki min manatdan iki min beş yüz manatadək məbləğdə cərimə ediləcək. "Qida təhlükəsizliyi haqqında" qanununa uyğun olaraq müəyyən edilmiş tələblərə cavab verməyən qida və yem məhsullarının, habelə qida məhsulları ilə təmasda olan material və məmulatların istehsalına, emalına, satış məqsədilə saxlanmasına, satışına və ya başqa cür özgəninkiləşdirilməsinə görə fiziki şəxslər yüz əlli manatdan iki yüz manatadək məbləğdə, vəzifəli şəxslər altı yüz manatdan səkkiz yüz manatadək məbləğdə, hüquqi şəxslər min beş yüz manatdan iki min manatadək məbləğdə cərimələnəcək.

Təhlükəli qida və yem məhsullarının ilkin istehsalına, istehsalına, emalına, satış məqsədilə saxlanmasına, satışına və ya başqa cür özgəninkiləşdirilməsinə görə fiziki şəxslər üç yüz əlli manatdan beş yüz manatadək məbləğdə, vəzifəli şəxslər min beş yüz manatdan iki min manatadək məbləğdə, hüquqi şəxslər dörd min manatdan altı min manatadək məbləğdə cərimə ediləcək.

Qida və yem məhsulları, habelə qida məhsulları ilə təmasda olan material və məmulatlar Azərbaycan Respublikasının gömrük ərazisinə gətirilməzdən əvvəl müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) tərəfindən təsdiq edilmiş formada müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqana (quruma) elektron qaydada bildirişin göndərilməməsinə görə vəzifəli şəxslər səkkiz yüz manat məbləğində, hüquqi şəxslər min beş yüz manat məbləğində cərimələnəcək.

Qeyd edək ki, hazırda qüvvədə olan qanuna əsasən, Xüsusi təşkil olunmuş yerlərdə (yeməkxanalarda, restoranlarda, kafelərdə, barlarda və sair) əhalinin qidalanmasının təşkilinə və ya yeməklərin və içkilərin hazırlanmasına, onların saxlanmasına və əhaliyə satılmasına dair qida təhlükəsizliyi sahəsində texniki normativ hüquqi aktların pozulmasına görə fiziki şəxslər əlli manatdan yüz manatadək məbləğdə, vəzifəli şəxslər yüz manatdan iki yüz manatadək məbləğdə, hüquqi şəxslər iki yüz manatdan dörd yüz manatadək məbləğdə cərimə edilir. Yeyinti məhsullarının istehsalı, saxlanması, daşınması və satışı zamanı qida təhlükəsizliyi sahəsində texniki normativ hüquqi aktların pozulmasına görə fiziki şəxslər əlli manatdan yüz manatadək məbləğdə, vəzifəli şəxslər yüz manatdan iki yüz manatadək məbləğdə, hüquqi şəxslər iki yüz manatdan dörd yüz manatadək məbləğdə cərimələnir.

Qanun layihəsi səsverməyə çıxarılaraq üçüncü oxunuşda qəbul edilib.

Azad İstehlakçılar Birliyinin rəhbəri Eyyub Hüseynov "Sherg.az"a bildirib ki, Azərbaycan hökuməti biznes qurumları üçün son dərəcə toxunulmazlıq şəraiti yaradıb: 

“Biz də istehlakçı hüquqlarını qoruyan bir təşkilat kimi tərəfdarıyıq ki, biznes qurumlarından heç kəs heç nə almasın, və rüşvət verməsinlər. Çünki verilən rüşvətlər də nəticədə istehlakçıdan çıxır. Bu çox yaxşı bir siyasətdir. Lakin biznes qurumları hökumətin bu siyasətini adekvat qiymətləndirmirlər və istehlakçını aldadırlar. Bütün sahələrdə geniş yayılmış bir problemdir. Bizdə istehlakçı hüquqlarının qorunması məsələsi və istehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi haqqında qanun 1995-ci  ildə qəbul olunub. Qanun qəbul edildikdən sonra dəyişiklik olmayıb və hökumət birtərəfli siyasət aparıb. Belə bir şəraitdə biznes qurumları, o cümlədən qida istehsalçıları istehlakçıların hüquqlarını pozan çoxsaylı işlər görüblər. Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin yaradılması çox əhəmiyyətli bir məsələ olub. Azad istehlakçılar Birliyi Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin daha mükəmməl işləməsini və qanunların, qida sahəsinin sərtləşdirilməsini istəyir. Qeyd etdiyim kimi, Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin əsasnaməsinə dəyişiklik olmalıdır. Onlar cəld yoxlama mexanizmə malik olmalı və təhlükəli qida istehsal edən, satan şəxslər, yüksək cərimələrə məruz qalmalıdırlar. Çünki Azərbaycan istehlakçıları dünyada uzunömürlülər siyahısında deyil. 190 ölkə arasında 115  ölkədən geri qalırıq. Mən Filippinin paytaxtı Maniladayam və burada 10 milyon insan yaşayır. Apteklər şəbəkəsi Bakıdan təxminən 20 dəfə azdır. Həmçinin aptekdə olan insanların sayı da qat-qat az idi. Nə üçün Azərbaycan vətəndaşları apteklərdə və klinikada növbədədilər? Bu o deməkdir ki, qidada problem var. Ona görə də cərimələrin artırılması çox vacibdir. Düzdür, biz onu da dərk edirik ki, ödənilən cərimələr biznes qurumları tərəfindən yenə istehlakçıdan alınacaq. Ancaq çox sərt tədbirlər görülməlidir ki, bu sahədə vəziyyət dəyişsin. Azad İstehlakçılar Birliyi olaraq bu faktlar bizi çox narahat edir və biz cərimələrin artırılması və qidanın keyfiyyətinin yaxşılaşacağı ümidi ilə yaşayırıq. Ümid edirik ki, qidaların keyfiyyətində dəyişiklik olacaq. Azərbaycan biznesi hökumətin onlar üçün yaratdığı rahat şəraitdən sui istifadə etməyəcəklər. Çox əhəmiyyətli məsələdir və üstəlik, qidanın keyfiyyətinə nəzarət edən dövlət orqanının fəal işləməsini gözləyirik”.