Alimlər dinozavrların uçmağı necə öyrəndiklərini AÇIQLADI

"Stony Brook" Universitetinin (ABŞ) bir qrup paleontoloqu ilk dəfə teropod dinozavrlarında müasir quşların uçuşunda mühüm rol oynayan bilən elementi olan pisiform sümük aşkar ediblər. 

News24.az xəbər verir ki, bu kəşf barədə “Nature” jurnalında məlumat verilib.

Qeyd olunub ki, indiyə qədər quşların əcdadlarında pisiform sümük olmadığına inanılırdı. Ancaq iki növün - troodontid və oviraptorid fosillərinin təhlili bu fikri təkzib edib.

Yüksək ayırdetmə qabiliyyətinə malik CT taramasından istifadə edərək alimlər kiçik muncuq kimi bilək sümüklərini rəqəmsal şəkildə rekonstruksiya edə bildilər. Məlum olub ki, bu, ilk dəfə qeyri-quş dinozavrlarında aşkar edilmiş, köçmüş pisiform sümükdür.

Quşlarda bu sümük dirsək əyildikdə qanadın avtomatik qatlanması üçün lazım olan birgə bağların meydana gəlməsinə kömək edir. Onun xüsusi forması - V-şəkilli çəngəl ilə - pisiform sümüyün əlin sümüklərinə sarılmasına imkan verir və uçuş zamanı onların yerindən çıxmasının qarşısını alır. 

Qəzetin aparıcı müəllifi Napoli, "Bu, quş olmayan ətyeyən dinozavrda yerdəyişmiş pisiform sümüyün ilk dəfə müəyyən edilməsidir" - deyib və əlavə edib ki, strukturun mənşəyi dinozavrların uçuşla ilk təcrübələrinin tarixləri ilə üst-üstə düşür.

Aqil