Alimlər xəbərdarlıq edib: Neft limanları təhlükə altındadır...
Bizimyol.info "hurriyet"ə istinadən xəbər verir ki, Beynəlxalq Kriosfer İqlim Təşəbbüsü (ICCI) iqlim böhranını araşdıran təhlil hesabatlarını açıqlayıb.
Hesabatda bildirilir ki, ICCI-nin təhlili göstərir ki, qlobal istiləşmə nəticəsində dəniz səviyyəsinin qalxması ilə dünyanın ən böyük və ən mühüm neft limanları su altında qalacaq.
“The Guardian”da yer alan xəbərə görə, təhlildə “supertanker” kimi tanınan gəmilərin ən çox hərəkət etdiyi 13 limanın dəniz səviyyəsinin cəmi 1 metr qalxması ilə ətrafa ciddi ziyan görəcəyi bildirilib.
Tədqiqatçılar Səudiyyə Ərəbistanının Ras Tanura və Yanbu limanlarının bu baxımdan xüsusilə həssas olduğunu bildiriblər. Hər iki liman Səudiyyə Ərəbistanının dövlət neft şirkəti "Aramco" tərəfindən idarə olunur və ölkənin neft ixracının 98 faizi bu limanlardan həyata keçirilir.
Təhlillərə daxil olan digər limanlar: Dünyanın ən böyük neft istehsalçılarından olan ABŞ-ın Texas ştatının Hyuston və Qalveston şəhərlərindəki limanlar, BƏƏ-nin Havr Fakkan və Fujairah limanları, Çinin Dalian limanı, Şanxay və Ningbo-Zhousan limanları, Sinqapur və Hollandiya limanları da təhlükə ərazisinə daxildir.
ICCI tərəfindən dərc edilən məlumatlar əsr ərzində dəniz səviyyəsində 1 metr artımın qaçılmaz olduğunu və yüksək emissiya dəyərləri azalmasa, bu artımın 2070-ci ildə buzlaqların əriməsi ilə baş verə biləcəyini göstərdi. Vurğulanır ki, buzlaqların əriməsi dayandırılmasa, min il ərzində dəniz səviyyəsini 3 metr yüksəlməsinə səbəb ola bilər.
Elm adamları, qlobal istiləşməyə səbəb olan qalıq yanacaqlar səbəbindən qalıq yanacaq daşınması həyata keçirilən limanların zədələnməsinin ironik olduğunu bildiriblər. Alimlər bəyan ediblər ki, bərpa olunan enerjiyə keçidlə emissiyaların azaldılması qlobal istiləşməni dayandıracaq və daha etibarlı enerji təmin edəcək.
ICCI direktoru Pam Pearson: “Neft tankeri limanlarının qalıq yanacaq istifadəsindən dəniz səviyyəsinin qalxması təhlükəsi ilə üzləşməsi ironikdir”, - deyib.
Pirsonun sözlərinə görə, hökumətlərin və şirkətlərin qısamüddətli maraqları səbəbindən bu təhlükə göz ardı edilir. “Dəniz səviyyəsinin qalxması ilə bağlı məlumatlar hökumətlərin məlumatlılığın artırılmasına kömək etmədiyini göstərir.
ICCI-nin baş müşaviri Ceyms Kirkham: "Neft klapanlarını bağlamaqdan imtina etmək dəniz səviyyəsinin qalxmasını məcbur etmək məqsədi daşıyır. Buzlaqların əriməsinin sürətlənməsi və okeanların genişlənməsi son 30 ildə dəniz səviyyəsinin qalxma sürətinin iki dəfə artmasına səbəb olub", - deyə bildirib.
Kirkham: "Liderlər qalıq yanacaqlardan uzaqlaşmaq üçün səylərini ikiqat artırmasalar, dəniz səviyyəsinin qalxmasının dəhşətli nəticələri daha da artacaq. Bununla bağlı səy göstərən ölkələrin sahilləri də təsirlənəcək", - deyə açıqlamasında qeyd edib.
Proqnozlara görə, dəniz səviyyəsinin qalxması qlobal istiləşmənin ən təhlükəli uzunmüddətli təsiri olacaq və dünya xəritəsini yenidən çəkəcək.
Qadir, Bizimyol.info