Arıqlama iynələrini kəşf edən alimlərə milyonluq mükafat

Ozempic-i icad edən elm adamları 3 milyon dollarlıq mükafat aldılar.

Piylənmə və diabetə qarşı inqilabi dərmanların yaradılmasında öncülük edən beş alim - Ozempic və Wegovy - "Elm Oskarları" adlanan nüfuzlu İnqilab Mükafatının laureatları oldular.

Mükafat fondu 3 milyon dollardır.

“Medicina” xəbər verir ki, mükafat bu məşhur dərmanların təsirinin əsasını təşkil edən GLP-1 hormonunun kəşfi və tədqiqinə görə verilib. Laureatlar Jens Holst, Daniel Drucker, Joel Habener, Lotte Knudsen və Svetiana Mojsov olub, onlar 1980-ci illərdə hormonun iştahı azaldan və qan şəkərinin səviyyəsini tənzimləyən mexanizmlərini açmağa başlayıblar.

Kopenhagen Universitetinin professoru Holst, "Gözlənilməz şəkildə belə bir xəbər aldığınız zaman çox xoş və həyəcanlı olur" deyə sevincini bölüşüb.

GLP-1 yeməkdən sonra bağırsaqlarda istehsal olunan bir hormondur. O, insulin istehsalını tətikləyir, həzmi ləngidir və beynə tox olduğunuz barədə siqnal verir.

Müasir dərmanlar onun təsirini təqlid edir, insanlara arıqlamağa kömək edir, qan şəkərinin səviyyəsini sabitləşdirir və həddindən artıq yeməklə mübarizə aparır.

Ozempic və Wegovy əczaçılıq sənayesinin əsl ulduzlarına çevrildilər. Əvvəlcə diabet xəstələri üçün yaradılan dərmanlar, xüsusilə məşhurlar və Silikon Vadisi rəhbərləri arasında arıqlama vasitəsi kimi dünyanı ələ keçirdi.

Ancaq bu dərmanların qaranlıq tərəfləri də var.

Bəzi xəstələr ürəkbulanmadan mədə iflicinə qədər ciddi yan təsirlərdən şikayətlənirlər. 2025-ci ildə aparılan böyük bir araşdırma, GLP-1 əsaslı dərmanların onlarla xəstəliyin riskini azalda biləcəyini, həm də qarın ağrısı və ya artrit kimi digər xəstəliklərin ehtimalını artırdığını göstərdi.

Statistikaya görə, ABŞ-da hər səkkiz yetkindən biri ən azı bir dəfə belə dərman qəbul edib.

Holst komandası hazırda yeni nəsil terapiya üzərində işləyir - onlar GLP-1 istehsalını xarici müdaxilə olmadan orqanizmin özü tərəfindən stimullaşdırmağın mümkün olub-olmadığını öyrənmək istəyirlər.

Aygün Musayeva