Avropa Qrenlandiyada nəhəng yerüstü stansiya inşa edir...

...Avropa ölkələri artan kiberhücumlar və hibrid təhdidlər fonunda peyk sistemlərinin təhlükəsizliyini gücləndirir. Qrenlandiyada, Avropa Kosmik Agentliyinin dəstəyi ilə Astrolight, peyklərdən məlumatları tez və təhlükəsiz şəkildə ötürmək üçün lazerlərdən istifadə edəcək yerüstü stansiya inşa edir.

SİA-nın əldə etdiyi məlumata görə, bu barədə Polotiko yazır.

2022-ci ilə qədər peyk infrastrukturuna strateji aktiv deyil, texniki resurs kimi baxılırdı.

Lakin Rusiyanın Ukraynaya hücumu zamanı Viasat şəbəkəsinə edilən kiberhücum bu sistemlərin zəifliyini üzə çıxardı.

Avropa Komissiyası Rusiya və Çin peykləri tərəfindən artan müdaxilə və casusluq cəhdləri barədə xəbərdarlıq edir. Şpitsbergen adasında yerləşən AB-nin əsas Arktika stansiyası Galileo və Kopernik naviqasiya sistemlərinə xidmət göstərir. O, artıq bir neçə dəfə zədələnmiş tək bir sualtı kabelə əsaslanır.

Qrenlandiyadakı yeni qurğu Avropa sistemlərinin dayanıqlığını artırmaq üçün ehtiyat stansiya kimi yaradılır. Mühüm AB layihəsi, Amerika Starlink ilə rəqabət aparmaq üçün hazırlanmış çoxmilyard dollarlıq peyk şəbəkəsi olan IRIS²-dir.

Bu, xüsusilə Avropanın muxtariyyəti və xarici operatorlardan asılılığın azaldılması üçün vacib olan sürətli və şifrələnmiş rabitəni təmin edəcək.

Lakin IRIS² hələ də inkişaf mərhələsindədir və ən azı dörd il ərzində tam işlək vəziyyətdə olmayacaq. Bu arada, Avropa dövlətləri peyk sistemlərinin qorunmasını əlaqələndirmək üçün kiber və kosmik komandanlıqlar qururlar.

Mütəxəssislər qeyd edirlər ki, kibertəhlükəsizlik sənayesi çox vaxt kosmosu ayrı bir sektor kimi qəbul etmir ki, bu da risklərin qiymətləndirilməsini və insidentlərə cavab verməyi çətinləşdirir.

…Kosmosda kibertəhlükəsizlik Yerdəki kibertəhlükəsizlikdən fərqlidir; kompüter həllərini sadəcə peyklərə ötürə bilməzsiniz, - kibertəhlükəsizlik üzrə tədqiqatçı Klemens Poirier vurğulayır.

Əli Babayev