Avtomobildə dizel tüstüsündən daha qorxulu GİZLİ TƏHLÜKƏ Xərçəng yaradır

Avtomobil əyləc qəlibləri ağciyərlərə dizel tüstüsündən daha çox zərər verə bilər.

Oxu.Az-ın verdiyi məlumata görə, tənəffüs yolu hüceyrələrinə müxtəlif çirklənmə növlərinin təsirini öyrənən beynəlxalq tədqiqatçılar qrupu bu nəticəyə gəlib. Tədqiqat "Particle and Fibre Toxicology" (PFT) jurnalında dərc edilib.

Məlum olub ki, əyləclərin aşınması zamanı yaranan toz hissəcikləri astma və xərçəng kimi ağciyər xəstəlikləri ilə əlaqəli reaksiyalara səbəb olur.

Təcrübə göstərib ki, əyləc tozu dizel tüstüsü hissəciklərindən daha güclü toksik təsir göstərir. Müasir asbestsiz əyləc qəlibləri xüsusilə təhlükəli çıxıb. Tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, onlar ağciyər hüceyrələrinə daxil ola və onların zədələnməsini ağırlaşdıra bilən yüksək miqdarda mis tərkibinə malikdir.

Bəzi ölkələrdə artıq əyləc qəliblərində misin miqdarını məhdudlaşdırmaq üçün tədbirlər görülür, lakin ümumiyyətlə bu problem tənzimlənməmiş olaraq qalır.

Alimlər vurğulayırlar ki, hava çirklənməsi ilə mübarizə yalnız tüstü ilə məhdudlaşmamalıdır: yeni normalar təkər və əyləclərdən gələn toz kimi "qeyri-emissiya" çirklənmələrini də nəzərə almalıdır.

"2026-cı ildə planlaşdırılan "Euro 7" kimi yeni standartların tətbiqi yeni materialların və ya tozu tutma texnologiyalarının işlənib hazırlanmasına gətirib çıxara bilər. Lakin əyləc sistemlərinin modernləşdirilməsi və bu hissəciklərin ətraf mühitə təsirinin azaldılması üçün fəal tədbirlər görülmədən hətta elektromobillərə keçid problemi tam həll etməyəcək", - deyə alimlər sözlərini yekunlaşdırıblar.