Icma.az
close
up
RU
Azərbaycan emissiyalarla ÜDM artımı arasındakı əlaqələrin qırılmasına yaxınlaşır Energetika

Azərbaycan emissiyalarla ÜDM artımı arasındakı əlaqələrin qırılmasına yaxınlaşır Energetika

Azpolitika.az portalından əldə olunan məlumata əsasən, Icma.az xəbər verir.

Avropa və Mərkəzi Asiya (AMA) regionunun orta gəlirli ölkələri (o cümlədən Azərbaycan) iqtisadi artım və tullantıların artması arasındakı əlaqələrin qırılması kimi mühüm bir mərhələyə yaxınlaşır.

“Report” Dünya Bankının hesabatına istinadən xəbər verir ki, indiyədək bu nəticə əsasən yüksək gəlirli ölkələrdə əldə edilib.

“Enerji səmərəliliyinin artırılması və karbondan daha az asılı, daha az emissiyalı və daha çox enerji təhlükəsizliyinə malik iqtisadiyyata doğru keçid AMA-da davamlı inkişafın mühüm şərti olaraq qalır”, - hesabatda deyilir.

Dünya Bankı AMA ölkələri arasında Xorvatiya, Polşa və Rumıniyanı yüksək gəlirli kimi təsnif edir. Orta gəlirli ölkələrə Azərbaycan, Albaniya, Ermənistan, Belarus, Bosniya və Herseqovina, Bolqarıstan, Gürcüstan, Qazaxıstan, Kosovo, Qırğızıstan, Moldova, Monteneqro, Şimali Makedoniya, Rusiya, Serbiya, Tacikistan, Türkmənistan, Türkiyə, Ukrayna və Özbəkistan daxildir.

“AMA inkişaf etməkdə olanlar arasında ən çox enerji tutumlu regiondur. Dünyada ən yüksək enerji subsidiyalarından biri də bu regiondadır. ÜDM vahidinə enerji istehlakı Şərqi Asiya və Sakit Okean regionu ilə müqayisədə 1,5 dəfə, Aİ ilə müqayisədə isə 2,5 dəfə yüksəkdir. Enerji islahatları köhnəlmiş dövlət müəssisələri, bazar və tənzimləyici maneələr tərəfindən əngəllənir”, - hesabatda deyilir.

Qeyd olunur ki, bazar islahatlarının irəlilədiyi və rəqabətin yarandığı AMA ölkələrində, Çin, Avropa və ABŞ-də olduğu kimi, “yaşıl” texnologiyaların ÜDM-in artımına və məşğulluğa təsiri nəzərə çarpır.

Xorvatiya, Polşa, Rumıniya və Türkiyə regionda günəş və külək enerjisinin inkişafı üzrə liderlik edir. Burada elektrik enerjisi istehsalında bərpa olunan enerji mənbələrinin payı 15 %-ə çatıb ki, bu da dünya üzrə orta göstəriciyə uyğundur, lakin Almaniya və Böyük Britaniya kimi lider ölkələrin (30 %) göstəricilərindən aşağıdır. Bununla belə, əksər AMA ölkələrində innovativ aktivliyin aşağı olması səbəbindən belə texnologiyaların tətbiqi dövlət dəstəyi olmadan mümkün deyil.

Hesabat müəlliflərinin fikrincə, direktiv orqanlar Çin, Aİ və ABŞ-dən nümunə götürərək texnoloji keçidi sürətləndirmək üçün sənaye siyasətindən istifadə edə bilərlər, lakin bununla eyni vaxtda təhsilə və rəqabət mühitinin inkişafına investisiya ilə dəstəyi balanslaşdırmaq vacibdir.

“İri dövlət müəssisələri sektorda üstünlük təşkil etməkdə davam edir: onlar elektrik enerjisi şəbəkəsinin 100 %-nə, generasiya güclərinin 80 %-nə (dünya üzrə orta göstəricidən iki dəfə çox) və paylayıcı şəbəkənin 65 %-dən çoxuna nəzarət edirlər. Eyni zamanda belə şirkətlərin təxminən 30 %-i ziyana işləyir ki, bu da orta gəlirli ölkələrlə müqayisədə iki dəfə çoxdur”, - Bankdan qeyd ediblər.

Həmçinin vurğulanır ki, özəl şirkətlərin əksəriyyəti elektrik şəbəkəsinə qoşulmaqda çətinlik çəkir – 80 %-dən çoxu bunu yüksək risklərlə əlaqələndirir. İnfrastruktura əhəmiyyətli investisiyalar olmadan region ölkələri, o cümlədən Azərbaycan günəş və külək enerjisinin potensialından səmərəli istifadə edə bilməyəcək.

Dünya Bankının ekspertlərinin fikrincə, aşağı karbonlu iqtisadiyyata uğurlu keçid yaxşı düşünülmüş addımlar ardıcıllığını tələb edir: “Enerji qiymətlərinin artması həssas ailə təsərrüfatlarına və enerji tutumlu biznesə təsir edə, büdcələrə təzyiqi artıra bilər. Buna görə də ehtiyacı olanlara ünvanlı dəstək göstərmək və səmərəsiz təcrübələrin və şirkətlərin bazara çıxardığı “asan həll yollarından” qaçmaq vacibdir”.

Dünya Bankının qiymətləndirməsinə görə, qalıq yanacaq subsidiyalarının azaldılması resursların daha səmərəli bölüşdürülməsi üçün imkanlar açacaq və enerji keçidini sürətləndirəcək.

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:62
embedMənbə:https://azpolitika.info
archiveBu xəbər 17 Aprel 2025 21:08 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see240

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see229

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see174

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see167

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see152

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see147

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see140

Qızıl altı min dollara qədər bahalaşa bilər

18 Oktyabr 2025 15:58see136

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see135

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see135

Azərbaycanın “AI 92” markalı benzini idxal və ixrac etdiyi ölkələr SİYAHI

18 Oktyabr 2025 17:24see127

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see126

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see125

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see124

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see123

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see123

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see122

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see122

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see121

Ferhat Göçer Bakıda!

18 Oktyabr 2025 17:07see121
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri