Azərbaycanda kimlər daha tez pensiyaya çıxacaq?

Milli Məclisin yaz sessiyasında "Əmək pensiyaları" haqqında qanuna təklif edilən dəyişikliklə bağlı müzakirələr ictimaiyyətdə müxtəlif fikirlərin yaranmasına səbəb olub. 

“Əmək pensiyaları haqqında” Qanunun 6.2-ci maddəsində uşaqlara görə güzəştli şərtlərlə yaşa görə əmək pensiyası olan şəxslərin erkən pensiyası üçün 5 il ərzində ödənilən məbləği (8-ci maddə), bundan başqa, liliputların və fizioloji mütənasibliyi pozulmuş cırtdanboy şəxslərin erkən pensiyası üçün 20 il ərzində ödənilən məbləği (9.2-ci maddə), həmçinin orqanizmin funksiyalarının 81-100 faiz pozulmasına görə və ya 18 yaşınadək əlilliyi müəyyən edilmiş şəxsə, habelə ahıllara (yaşı 70-ə çatmış şəxslərə) qulluq dövrünün sığorta stajına daxil edilməsi ilə əlaqədar güzəştlərin qazanılmış pensiya kapitalına əsasən formalaşan məbləği üzrə əmək pensiyası ödənişinin maliyyə mənbəyi kimi dövlət büdcəsi müəyyən edilir.

Qanunun tətbiqi 2025-ci il yanvarın 1-dən nəzərdə tutulur.

Layihə mətbuatda geniş müzakirələrə səbəb olub və bəzi vətəndaşlar tərəfindən pensiya yaşının azaldılması kimi başa düşülüb. 

Qanunla bağlı bu fikirlərin yaranmasının səbəbi maraq doğurur. Eləcə də yaxın gələcəkdə pensiya yaşının azaldılma ehtimalının olub-olmadığı diqqətçəkən məqamlardandır.

Modern.az-a açıqlamasında Milli Məclisin Əmək və sosial siyasət komitəsinin üzvü Vüqar Bayramov bildirib ki, “Əmək pensiyaları” haqqında qanuna təklif edilən dəyişiklik məhz 5 il daha tez pensiyaya çıxmaq hüququ olan vətəndaşlarımızın pensiyalarının dövlət büdcəsi hesabına ödənilməsini nəzərdə tutur:

"Mövcud qanunvericiliyə əsasən, 5 və daha çox uşağı olan analar və bir sıra hallarda atalar 5 il daha tez pensiyaya çıxırlar. Onların pensiyaları güzəşt müddətində dövlət büdcəsi hesabına ödəniləcək. Pensiya yaşı ilə bağlı mütəmadi təkliflər təqdim olunub, müzakirələr gedib. Bizim təklifimiz pensiya yaşının  müəyyənləşdirilməsində kəmiyyət meyarları ilə yanaşı, həm də keyfiyyət  meyarlarının istifadə edilməsi ilə bağlıdır. Yəni xüsusən də biz  çoxuşaqlı ailə anlayışına baxılması bunun 5-dən 3-ə endirilməsini təklif edirik. Bu da nəticə etibarilə 3 və daha artıq uşağı olan anaların təklif qəbul ediləcəyi halda daha tez pensiyaya çıxmasını təmin edə bilər".

Deputat, həmçinin tək anaların da daha tez pensiyaya çıxmasını təklif edildiyini bildirib: "Ona görə də bir sıra ölkələrdə olduğu kimi pensiya yaşına differensial yanaşma nəticə etibarilə bəzi, xüsusilə də sosial yardıma daha çox ehtiyacı olan vətəndaşlarımızın daha tez pensiyaya çıxmasına səbəb ola bilər".

V.Bayramov vurğulayıb ki, maliyyə qiymətləndirilməsi həyata keçirildikdən sonra müvafiq qərarların verilməsi mümkündür:

"Bu istiqamətdə təbii ki, mütəmadi təkliflər təqdim olunur, müzakirələr gedir. Ona görə də sözsüz, maliyyə  qiymətləndirilməsinin aparılması, fiskal gəlirlərimizə uyğun olaraq qərarların qəbul olunması önəmlidir. Amma komitə iclasında müzakirə zamanı çoxuşaqlı ailə anlayışına baxılması, uşaqların sayı nəzərə alınmaqla daha tez pensiya verilməsi ilə əlaqədar təkliflər təqdim olundu. Amma sözsüz təkliflərin dəyərləndirilməsi, xüsusən də maliyyə qiymətləndirilməsi həyata keçirildikdən sonra müvafiq qərarların verilməsi mümkündür".