Icma.az
close
up
RU
Azərbaycanda qaz ucuzlaşacaq, məzənnə dəyişəcək Trampın çağırışı müsbət sonlansa...

Azərbaycanda qaz ucuzlaşacaq, məzənnə dəyişəcək Trampın çağırışı müsbət sonlansa...

Sfera.az portalından verilən məlumata görə, Icma.az xəbər yayır.

ABŞ Prezidenti Donald Trampın neft qiymətlərinin aşağı salınmasına dair çağırışlarına baxmayaraq OPEC+ hasilatı artırmaq fikrindən uzaqdır. 

Sfera.az “Bloomberg”ə istinadən xəbər verir ki, OPEC+ neft hasilatının artırılması öhdəliyini aprel ayından başlayaraq təxirə salmaq haqqında düşünür. Adının açıqlanmasını istəməyən nümayəndələrdən biri deyib ki, buna səbəb qlobal neft bazarlarında yaranmış vəziyyətdir. “Mövcud şərtlər hasilatı artırmağa imkan vermir. Çünki hasilatın artırılması neft qiymətlərində baş verən enməni bir qədər də gücləndirə bilər”, - deyə açıqlamada qeyd olunub. Başqa bir nümayəndə hələ heç bir qərarın verilmədiyini və OPEC+ ölkələrinin yekdil fikrinin olmadığını söyləyib. 

Qeyd edək ki, OPEC+ ölkələrinin götürdükləri öhdəliyə əsasən hər 3 aydan bir gündəlik hasilat ümumilikdə 120 000 barel artırmalıdırlar. “Bloomberg”in məlumatına görə, apreldən artımlar dayandırılacaq. OPEC+ ölkələrinin neft hasilatını artırmaq öhdəliyinin təxirə salması neft qiymətlərinin enməsi ilə bağlıdır.

Neft ixrac edən ölkələr qorxur ki, indiki şəraitdə hasilatın artırılması neft qiymətlərini bir qədər də aşağı salacaq.  ABŞ-nin yeni Prezidenti Donal Tramp isə OPEC-ə təzyiq edərək hasilatın artırılmasını istəyir. Tramp qiymətləri endirməklə Rusiyanı iqtisadi baxımdan çətin vəziyyətə salıb Ukrayna ilə müharibəni sonlandırmağa çalışır. Hələlik OPEC və OPEC+ ölkələri Trampın hasilatı artırmaq istəyinə müsbət yanaşmır. Lakin ABŞ-dən təzyiqlər artarsa, Vaşinqtonun Yaxın Şərqdəki neftlə zəngin olan müttəfiqləri geri çəkilməli olacaq. Bu halda hasilat artırılacaq və yəqin ki, neft qiymətləri düşəcək. 


Xatırladaq ki, bu ilin yanvarın 15-dən sonra neft qiymətlərində enmə müşahidə edilir. Ayın 15-də 82 dollara satılan “Brent” nefti hazırda 75 dollardır. Neft ixrac edən ölkələrdən biri kimi Azərbaycan da neft qiymətlərinin enməsindən əziyyət çəkir. Ölkəmiz üçün neftin qiyməti daha önəmlidir. Çünki son illərdə Azərbaycanın neft hasilatı azalır və ixraca yönəldilən məhsulun miqdarı aşağı düşür. Belə vəziyyətdə hətta neftin qiyməti sabit qalsa da Azərbaycan ixrac gəlirləri azalacaq. İxrac miqdarının azalmasına paralel olaraq qiymətlərin də aşağı düşməsi Azərbaycan üçün qorxuludur. 

Neft ucuzlaşanda ilk növbədə Azərbaycanın xarici ticarət balansı və cari əməliyyatlar balansında müsbət fərq kiçilir. Hesablamala görə neftin qiyməti 50 dollara düşərsə, bu halda cari əməliyyatlarda müsbət fərq sıfıra enəcək. Cari əməliyyatlarda müsbət fərqin olmaması isə dollarla manat arasında olan məzənnəni qorumağı çətinləşdirir. Bu vəziyyət uzun müddət, məsələn bir ildən çox qalanda manata təzyiq güclənir və Mərkəzi Bank məzənnə sabitliyini qorumaq üçün öz ehtiyatlarını xərcləyir. 

Təbii ki, belə vəziyyətdə sabit məzənnəni uzun müddət saxlamaq olmur və məcburən məzənnədə korrektə edilir. Azərbaycanda sonuncu dəfə belə təcrübə 2015-ci ildə olmuşdu. Həmin dövrdə neft qiymətlərinin enməsi və aşağı qiymətlərin uzun müddət qalması məzənnədə dəyişikliyə gətirib çıxardı. Neftin ucuzlaşması Azərbaycan Neft Fondunun gəlirlərinə də mənfi təsir edir. Neft ucuzlaşanda təbii qaz da ucuzlaşır və bu hal Fondun gəlirlərini azaldır. Fondun gəlirlərində azalma uzun müddət olarsa, Azərbaycan bu vəziyyətdən qaçmaq üçün məzənnədə dəyişikliyə getməli olacaq. 


Ucuz neft dövlət büdcəsinin də gəlirlərinə pis təsir edir. Amma bu təsir Neft Fondunun gəlirlərinə və cari əməliyyatlar balansına olan təsir qədər güclü deyil. Neft ucuzlaşanda yalnız neft-qaz sektoru üzrə vergi gəlirləri azalır. 2025-ci ildə dövlət büdcəsinə neft-qaz sektorundan vergilər şəklində 3,83 milyard manat pul daxil olacaq. Bu qədər məbləğ neftin qiyməti 70 dollar olarsa toplana biləcək. Neftin qiymətinin enməsi məhz bu gəlirlərdə azalmaya gətirib çxaracaq. 

Ümumilikdə, təhlillər göstərir ki, neft  və təbii  qaz qiymətlərindəki dəyişikliyə dövlət maliyyəsi və ortamüddətli dövrdə büdcə gəlirləri daha çox həssasdır. Buna görə də hər hansı səbəbdən neftin və qazın ucuzlaşması Azərbaycan üçün əlverişli deyil. 

Vasif
 

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:85
embedMənbə:https://sfera.az
archiveBu xəbər 18 Fevral 2025 14:32 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see206

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see197

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see192

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see179

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see168

Türkiyəli alim Botanika İnstitutunda elmi seminar keçirib

22 Oktyabr 2025 16:01see154

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see150

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see139

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see133

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see133

Tramp etmədi, Orbanın da fikri yoxdur Putinlə bağlı məsələyə reaksiya

22 Oktyabr 2025 12:18see132

Azərbaycan Mərkəzi Bankı qızılın bahalaşmaqda davam edəcəyini gözləyir

22 Oktyabr 2025 14:42see130

Dünyanın ən sürətli BYD superkarı yeni rekorda imza atıb...

23 Oktyabr 2025 00:16see127

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see127

Ştutqart la oyundan öncə Fənərbaxça da 4 itki

22 Oktyabr 2025 20:14see127

İcmal büdcənin gəlirləri 36 mlrd. manata yaxınlaşıb

22 Oktyabr 2025 14:41see125

TRAMP İSRAİLİ HƏDƏLƏDİ “Mən ərəb ölkələrinə söz vermişəm...”

23 Oktyabr 2025 17:40see124

İlk qadın gəmi kapitanı ekranda

23 Oktyabr 2025 10:17see123

Bürcündən məhrum uşaqlar...

22 Oktyabr 2025 14:41see122

Politoloq: 2026 cı ildə sülh sazişinin reallaşması gözlənilir

22 Oktyabr 2025 17:51see121
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri