Azərbaycanda “yaşıl bina”ların tikilməsinə niyə maraq yoxdur? EKSPERTLƏR SƏBƏBLƏRİ AÇIQLADI FOTO

Bu gün ölkəmizdə “yaşıl bina” anlayışının lazımı səviyyədə inkişaf etdirilməsi istiqamətində müəyyən ləngimələrin olduğunun şahidiyik. Bu sahədə konkret standartlar və stimullaşdırıcı mexanizmlər yetərincə inkişaf etməyib. Tikinti proseslərində enerji effektivliyi nəzərə alınsa da, bu, əsas prioritetlərdən biri hesab olunmur.

Hazırda ölkədə “yaşıl bina” statusuna malik olan tikililərin sayı barmaqla sayılacaq qədərdir və onların da əksəriyyəti dövlət və ya iri özəl qurumlara məxsusdur. Dövlət bu istiqamətdə kifayət qədər təşviqetmə kampaniyası təşkil etsə də, vətəndaşların, eləcə də müəssisə sahiblərinin “yaşıl bina”lara marağı heç də arzuolunan səviyyədə deyil.

Bəs ölkədə tikilən binaların enerji effektivliyi nə dərəcədə təmin olunur?

Mövzu ilə bağlı əmlak eksperti Elnur Azadov Avtosfer.az-a açıqlamasında bildirib ki, Azərbaycanda “yaşıl bina” anlayışı, demək olar ki, ümumiyyətlə formalaşmayıb:

“Faktiki olaraq, bu istiqamətdə yalnız bir bina inşa edilib – Ağ şəhərdə yerləşən və bildiyimə görə, “Paşa Bank” tərəfindən istifadə olunacaq bina. COP29 üçün nəzərdə tutulan inzibati bina da məhz həmin tikili idi.

Yaşıl texnologiyaların tətbiqi hazırda kifayət qədər baha başa gəlir və onların praktiki istifadəsi demək olar ki, çox aşağı səviyyədədir. Məhz bu səbəbdən tikinti şirkətləri belə layihələrə maraq göstərmirlər.

Son zamanlar isə parlamentdə məhəllədaxili qazanxanaların tətbiqini nəzərdə tutan layihələrə baxılır. Lakin bu məsələdə də tərəddüdlər mövcuddur. Səbəb odur ki, gələcəkdə digər binalar həmin mərkəzi qazanxanalara qoşularaq vahid sistemlə idarə oluna bilər və bu da texniki və inzibati baxımdan əlavə çətinliklər yarada bilər”.

Ekoloq Qorxmaz İbrahimovun fikrincə isə, “yaşıl bina” anlayışı olsa da, bunu hələ biz öz kültürümüzdə oturtmamışıq:

“Bilirsiniz, bizdə daha çox kampaniyaçılıq yayqındır. Qurumların elm, tədris, sivil toplum, aydınlar və mətbuatla bağlılığı olmadığına görə, öz istəkləri və dünyada gördüklərini tətbiq etməklə hərəkət edirlər. Belə olmaz. Hər şey ölkəmizdə müxtəlif beyin mərkəzlərində hazırlanıb, təklif edilməlidir. Ona görə də geridən başlayırıq. Bizə bəzən elə gəlir ki, dünyada yaşıl enerjiyə və digər sıfır emissiyalı layihələrə yalnız biz ilk olaraq başlayırıq. Amma bəzi ölkələr bu mövzuda çox irəlidədir. “Yaşıl ev” layihəsində də irəliləyişlərimiz görünməkdədir. Buna sevinirəm”.

Eltac Zülfüqaroğlu