Bakıda pulsuz, keyfiyyətli çimərliklər SİYAHI

Bakı sakinləri və şəhər qonaqları yay aylarında ən çox dəniz kənarında istirahət etməyə can atırlar. Ancaq pullu istirahət mərkəzlərində giriş haqları bir çox ailənin büdcəsi üçün yüksəkdir və bu da ucuz, lakin keyfiyyətli xidmət göstərən çimərliklərə tələbat yaradır. Lent.az-ın əməkdaşının hazırladığı bu yazıda paytaxt və ətrafında yerləşən ən ucuz çimərliklərdən bəhs edilir. Əsasən də çimərlik təhlükəsizliyi, suyun təmizliyi, xilasedici xidmətlər, infrastrukturun vəziyyəti və potensial təhlükə siqnallarının tanınması haqqında ətraflı məlumat verəcəyik.

Bakı ətrafında pulsuz ictimai çimərliklər

Paytaxt ətrafındakı bəzi çimərliklər tamamilə pulsuz fəaliyyət göstərir. 2017-ci ildən etibarən IDEA İctimai Birliyinin təşəbbüsü ilə Bakı şəhərinin bir sıra qəsəbələrində – Şıx, Buzovna, Goradil, Pirşağı, Sahil (Lökbatan) və Novxanı – sahilyanı ərazilər abadlaşdırılaraq ictimai çimərlik kimi istifadəyə verilib. Bu çimərliklərə giriş ödənişsizdir və vətəndaşlar üçün oturacaqlar, kölgəliklər, zibil qutuları və digər infrastruktur imkanları da pulsuz təqdim olunur. İctimai çimərlik layihəsi əhali üçün əlverişli istirahət imkanı yaratmaqla yanaşı, dəniz mədəniyyətini geniş kütlələrə aşılamağı hədəfləyir.

Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətinin məlumatına görə, bu ictimai çimərliklər hər mövsümdə təmizlənir, sahilə yeni qum qatı verilir, mövcud avadanlıq (günlüklər, söhbətgahlar, sanitariya qovşaqları, duşlar) təmir edilir və ərazilər abadlaşdırılır. Məsələn, Buzovna və Novxanı ictimai çimərlikləri ailəvi istirahət üçün populyardır – bu zonalarda dəniz suyunun keyfiyyəti normalara uyğundur və sahil boyu geniş qumlu ərazi mövcuddur. Ümumiyyətlə, Abşeron yarımadasının şimal və şərq sahillərindəki pulsuz çimərliklər (Bilgəh, Mərdəkan, Şüvəlan, Pirşağı, Novxanı və s.) su təmizliyi baxımından daha məqbul sayılır. Bilgəh qəsəbəsindəki ictimai çimərlik isə xüsusilə təmiz suyu və sakit atmosferi ilə seçilir. Burada dincələnlər cəmi 2 manat qarşılığında saatlıq köşk (“besedka”) icarə edə və 3-4 manat xərcləməklə bir neçə saat rahat istirahət edə bilirlər. Bu çimərlikdə içkilər və yüngül təamlar da olduqca ucuzdur (məsələn, çay 2 AZN, su 1.5 AZN, qarğıdalı 1 AZN və s.), hətta istəsəniz öz qidanızı da gətirə bilərsiniz.

Lakin nəzərə alın ki, pulsuz çimərliklər deyib, özünüzü təhlükəyə atmamalısınız. Bu əsasən də nəzarətsiz olan pulsuz sahillərə aiddir. Orada əsasən təmizlik problemi yaranır, istirahətə gələnlər tullantıları sahildə qoyub gedirlər və nəticədə antisanitariya mühiti olur. Bakıdakı rəsmi ictimai çimərliklərdə kommunal xidmətlər təmizlik işlərini mütəmadi həyata keçirir. Buna baxmayaraq, ziyarətçilər də məsuliyyətli davranmalı, ətraf mühiti çirkləndirməməlidirlər. Unutmayın ki, səliqəsiz istifadə edilərsə, pulsuz istirahət zonası belə, tez bir zamanda zibilxanaya çevrilə bilər.

Suyun təmizliyi məsələsinə gəldikdə, rəsmi monitorinq nəticələri paytaxtın bəzi pulsuz çimərliklərinin suyunda bakterioloji çirklənmənin normadan artıq olduğunu göstərir. Xüsusən, Şıx (Səbail rayonu) və Sahil (Qaradağ rayonu, Lökbatan yaxınlığı) çimərlikləri yaxınlığında illərdir dənizə tullantı suları axıdılır. Bu səbəbdən həmin ərazilərdə dənizə girmək rəsmi qurumlar tərəfindən tövsiyə olunmur və sağlamlıq üçün riskli hesab edilir. Məsələn, Səhiyyə Nazirliyi və ETSN-in 2023-cü il birgə hesabatına əsasən, Şıx, Sahil, Türkan və Hövsan çimərliklərinin suyu yüksək bakterioloji çirklənməyə malikdir – bu üzdən bu yerlərdə çimmək müvəqqəti qadağan olunub. Pirşağı qəsəbəsində ümumilikdə su təmizliyi normal sayılsa da, ekoloqlar bildirirlər ki, bəzi köhnə kanalizasiya xətləri Pirşağının müəyyən hissələrinə təsir edə bilər. Buna görə də pulsuz çimərlik seçərkən mütləq rəsmi məlumatları yoxlayın; suyu daha təmiz olan ərazilərə üstünlük vermək məqsədəuyğundur. Məsələn, ekoloqlar Zirə qəsəbəsi yaxınlığındakı sahilləri nisbətən təmiz hesab edir, çünki orada sənaye və məişət tullantıları müşahidə olunmur.

Münasib qiymətli özəl çimərliklər və xidmət keyfiyyəti

Bakı və Abşeron bölgəsində bir sıra ödənişli çimərliklər mövcuddur ki, bunlar 50 AZN və ondan aşağı giriş haqqı təklif edir. Bu istirahət mərkəzləri cibə uyğun qiymətlərlə yanaşı, təmiz və müasir infrastrukturla seçilir. Bəzi çimərliklərdə ödəniş 10 AZN-dən başlayır. Bu qiymətə çimərlikdə çətirli oturacaq yeri daxildir. Bəzi hallarda pullu çimərliklərdə giriş qiymətləri həftəiçi 10 AZN, həftəsonu 15 AZN-dir.

Bakıdakı bir sıra tanınmış çimərlik klubları da mövsüm boyunca xüsusi endirimli tariflər təklif edərək daha çox müştəri cəlb etməyə çalışır. Hətta elə özəl çimərliklər var ki, şəxs başına 1-2 manata giriş imkanı verir. Məsələn, Türkan və Hövsan sahillərində bəzi sadə istirahət guşələrində adambaşına 2 manata çimərlikdən istifadə imkanı mövcuddur. Üstəlik, əlavə 1-2 manat ödəməklə çətir və oturacaq da əldə etmək mümkündür. Bu cür ucuz özəl çimərliklərin üstünlüyü ondan ibarətdir ki, orada xidmət səviyyəsi və təmizlik pulsuz yerlərlə müqayisədə çox yüksək olur – sahil zolağı və dəniz yosunlardan təmizlənir, əraziyə daimi nəzarət edilir. Yəni cüzi ödəniş etməklə həm təmiz mühit, həm də təhlükəsiz istirahət təmin olunur.

Ən çox nədən şikayət edilir?

Sosial media platformalarından oxuduğumuza görə, bəzi istifadəçilər ödənişli çimərliklərdə tətbiq edilən qaydalardan gileylənir. Məsələn, bir-çox populyar çimərlik klubları əraziyə kənardan yemək gətirməyə icazə vermir, bu da müzakirələrə səbəb olub. İçməli suyun gətirilməsinə qoyulan qadağa ən çox müzakirə edilən mövzulardandır. İstifadəçilər bu cür qadağaların bəzən sırf oradakı kafedən alış-veriş etməyə məcbur etmək məqsədi daşıdığını iddia edirlər. Bundan əlavə, sosial mediada paylaşılan fotolarda bəzi populyar pulsuz çimərliklərin həddən artıq sıxlıq səbəbindən bərbad hala düşdüyü, qumun palçıqlı bataqlığa çevrildiyi görünür. Belə nümunələr ictimai diqqəti artırıb və müvafiq qurumlar təmizliyə nəzarəti gücləndirmək barədə vədlər veriblər.

Ümumiyyətlə, sosial media rəyləri göstərir ki, Bakı ətrafında həm ucuz, həm də keyfiyyətli çimərliklər mövcuddur və vətəndaşlar bu yerləri yüksək qiymətləndirir. Xüsusilə Bilgəh çimərliyi sosial platformalarda tez-tez tərif olunur – burada xilasedicilərin daim keşikdə olması, təcili tibbi yardım maşınının hazır vəziyyətdə dayanması, motorlu qayıqlarla dənizdə nəzarət edilməsi insanlara güvən verir. Məhz bu cür xidmətlər sayəsində Bilgəh çimərliyində istirahət edənlər özlərini təhlükəsiz hiss etdiklərini qeyd edirlər.

Çimərlik təhlükəsizliyi: suyun təmizliyi, xilasedicilər və siqnallar

Dəniz kənarında istirahət edərkən təhlükəsizlik qaydalarına riayət etmək son dərəcə vacibdir. Xüsusən də uşaqlı ailələr və ya üzgüçülük təcrübəsi az olanlar üçün təhlükəsizlik tədbirlərini öncədən bilmək həyat qurtara bilər. İlk növbədə qeyd etmək lazımdır ki, rəsmi icazə verilmiş çimərliklərdə Fövqəladə Hallar Nazirliyinin (FHN) Sularda Xilasetmə Xidməti tərəfindən peşəkar xilasedicilər növbə çəkir. Əgər hansısa ərazidə xilasedici yoxdursa, bu, qadağan olunmuş ərazilərə daxildir. FHN rəsmiləri bildirir ki, xilasedici olmayan qeyri-rəsmi “çimərliklər”də dənizə girmək qadağan olunub, çünki hər hansı bir hadisə baş verərsə, operativ yardım mümkün olmaya bilər. Deməli, seçdiyiniz istirahət məkanında mütləq xilasedici postunun olub-olmadığına diqqət edin.

Bakıdakı rəsmi çimərliklərdə təhlükəsizlik məqsədilə müəyyən infrastruktur mövcuddur. Dənizdə üzmə sərhədlərini göstərən şarlar (şamandıralar) və dərinlik göstəriciləri qurulur, sahildə xəbərdaredici nişanlar yerləşdirilir. Məsələn, “dəmir” şarlarla işarələnən sərhəddən uzağa üzmək qadağandır. Bəzən hava şəraitindən asılı olaraq, çimərliklərdə rəngli bayraqlar sistemi tətbiq olunur: yaşıl bayraq dənizdə üzməyin təhlükəsiz olduğunu, sarı bayraq ehtiyatlı olmağı, qırmızı bayraq isə dənizə girməyin qəti qadağan edildiyini bildirir. Əgər sahildə qırmızı bayraqlı və ya “Çimmək qadağandır” lövhəli bir ərazi görürsünüzsə, orada üzməkdən çəkinin. Bu kimi siqnallar adətən güclü külək, yüksək dalğa, suyun çirkliliyi və ya dəniz dibindəki təhlükəli şərait (cərəyanlar, batıq əşyalar və s.) səbəbindən qoyulur.

Xilasedicilərin tövsiyələrinə əməl etmək hər bir istirahətçinin borcudur. FHN-in Kiçikhəcmli Gəmilərə Nəzarət və Sularda Xilasetmə Xidmətinin məlumatına görə, hər il çimərlik mövsümü öncəsi Abşeron yarımadasının bütün rəsmi çimərliklərində dalğıclar sualtı müayinələr aparır, dəniz dibini təhlükəli əşyalardan (daş, metal parçası, şüşə və s.) təmizləyirlər. Həmçinin xilasedicilər çimərlik operatorlarına təhlükəsizlik qaydaları barədə təlimat verir, zəruri avadanlıqları (xilasedici dairələr, qayıqlar və s.) hazır vəziyyətə gətirirlər. Çimərlik ərazisində 112 qaynar xəttinin nömrəsi, ilk tibbi yardım məntəqəsi və xilasedici qüllələrinin yeri barədə məlumat lövhələri olur. Əgər istirahət zamanı hər hansı təhlükə yaranarsa, dərhal sahildəki xilasediciyə müraciət edin və ya "112" xidmətinə zəng edin. Məsələn, Bilgəh çimərliyində xilasedicilər motorlu qayıqlarla sahildən aralanan üzgüçüləri daimi nəzarətdə saxlayır, çox uzağa gedənləri səslə və ya siqnal ilə xəbərdar edib geri qaytarırlar. Həmçinin bu çimərlikdə hər zaman bir təcili tibbi yardım maşını hazır gözləyir ki, boğulma və ya günvurma kimi hadisələrdə dərhal müdaxilə olunsun.

Təhlükəsizlik baxımından daha bir vacib məqam suyun təmizliyi və görünüşüdür. Əgər su həddən artıq bulanıqdırsa, üzərində zibillər, yağ ləkələri və ya pis qoxu varsa, o suda çimməkdən vaz keçin.