Bank sığorta xidmətlərində əlçatanlıq yüksəlir

Azərbaycanda son illər bank və sığorta sektorlarının yaxınlaşması diqqətçəkən tendensiyalardan birinə çevrilib. Maliyyə xidmətlərinin inteqrasiyası, xüsusilə də “Bancassurance” modelinin tətbiqi, ölkədə sığorta inklüzivliyinin genişləndirilməsi baxımından strateji əhəmiyyət daşıyır.

Azərbaycan Mərkəzi Bankının bu sahədə ardıcıl atdığı addımlar həm bazarın institusional inkişafına, həm də əhalinin maliyyə savadlılığının artmasına xidmət edir. Sığorta inklüzivliyinin ölkə üçün dəyəri çoxşaxəlidir. İlk növbədə, sığorta mexanizmləri risklərin idarə olunmasını asanlaşdırır və həm fərdlərin, həm də biznes subyektlərinin maliyyə dayanıqlılığını gücləndirir. Kredit götürən vətəndaşlar, əmlak alanlar və investisiya fəaliyyəti ilə məşğul olanlar sığortalanma vasitəsilə potensial itkilərdən qorunmuş olur. Bu isə bütövlükdə iqtisadi sistemin sabitliyinə müsbət təsir göstərir.

Digər tərəfdən, “Bancassurance” modeli bank xidmətləri ilə sığorta məhsullarının vahid platformada təqdim olunmasını mümkün edir. Bu yanaşma vətəndaşların maliyyə alətlərinə çıxış imkanlarını genişləndirir, planlaşdırma vərdişlərini möhkəmləndirir və maliyyə məsuliyyətini artırır. Bankların geniş müştəri şəbəkəsi sığorta bazarının daha sürətli böyüməsinə şərait yaradır və sektorun investisiya cəlbediciliyini artırır.

Sığorta bazarının genişlənməsi həmçinin kapital bazarlarında aktivliyin artmasına, risk idarəçiliyi mədəniyyətinin möhkəmlənməsinə və daha sağlam maliyyə ekosisteminin formalaşmasına imkan verir. Bu proses həm bankların, həm də sığorta şirkətlərinin dayanıqlılığını artırır və maliyyə sektorunda uzunmüddətli sabitliyə zəmin yaradır.

Hazırda Azərbaycanda banklarla sığorta şirkətləri arasında əməkdaşlıq mexanizmlərinin gücləndirilməsi istiqamətində müzakirələr daha da intensivləşib. Sektor nümayəndələri hesab edir ki, “Bancassurance” modeli yaxın illərdə ölkə üzrə geniş tətbiq olunsa, həm maliyyə inklüzivliyinə, həm də iqtisadi təhlükəsizliyə ciddi töhfə verəcək.

Azərbaycan Sığortaçılar Assosiasiyasının icraçı direktoru Elmar Mirsalayev XQ-yə açıqlamasında qeyd etdi ki, bu gün lokal və qlobal sığorta bazarlarında sığorta məhsulları istehlakçılara müxtəlif satış kanalları vasitəsilə təklif olunur:

– Bu kanallardan biri də bank kanalıdır. Banklar sığorta sənayesi məhsulları üçün həm əlverişli satış kanalı hesab olunur, həm də “Bancassurance” (bank sığortaçılığı) mexanizmi çərçivəsində ortaq məhsulların formalaşdırılması ilə istehlakçıların sığortaya əlçatanlığını artırmaqda münbit zəmin yaradır. “Bancassurance” yerli maliyyə sektorumuz üçün yeni bir anlayış deyil. Artıq bir neçə ildir ki, bu istiqamət üzrə iş aparılır və sığorta məhsullarının bank kanalları vasitəsilə satışı uğurla həyata keçirilirdi.

Müsahibimiz onu da bildirdi ki, Mərkəzi Bank tərəfindən həyat sığortalarına yeni tənzimləyici qaydalar gətirildi:

– Belə ki, Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankının İdarə Heyətinin 16 may 2024-cü il tarixli qərarı ilə “Fiziki şəxslərə təqdim edilən kredit müqavilələri üzrə borcalanın həyatının ölüm halından və əmək qabiliyyətinin itirilməsi hallarından sığortası Qaydaları”na əlavə və düzəlişlər təsdiq edildi. Bu məqsədyönlü islahat bank-sığorta əməkdaşlığında yeni və daha uğurlu mərhələnin başlanğıcı oldu. Nəticədə, bank və sığorta sektorlarının təmsilçilərindən ibarət Təşkilat Komitəsi formalaşdırıldı və “Kredit həyat sığortası” məhsulu daha optimal və vətəndaşyönümlü əsaslarla yenidən formalaşdırıldı.

Bununla bağlı qeyd edə bilərik ki, müvafiq islahat tədbiri nəticəsində hazırda istənilən vətəndaş istehlak krediti üçün banka müraciət edərkən daha optimal şərtlərlə və daha geniş təminat əhatəsi ilə ailə büdcəsi risklərini vaxt itirmədən sığortalaya bilir. Bank-sığorta məhsullarının sinerjisi təkcə həyat yox, qeyri-həyat sığorta məhsulları üzrə də həyata keçirilir.

Biz bu istiqamətdə ipoteka kreditlərinin sığortasını, daşınmaz əmlak sığortasını, səfər sığortasını misal göstərə bilərik. İstər Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankının “2024-2026-cı illərdə maliyyə sektorunun inkişaf Strategiyası” çərçivəsində həyata keçirdiyi islahat tədbirləri, istərsə də bank-sığorta sektorlararası əməkdaşlığının cari real aktivliyi bank sığortaçılığı istiqamətinin qarşıdakı dövr ərzində daha da inkişaf edəcəyini deməyə əsas verir və əminlik yaradır.

Yekun olaraq, bank və sığorta sektorlarının inteqrasiyası Azərbaycanda maliyyə xidmətlərinin təşkilində tamamilə yeni bir yanaşma formalaşdırır. “Bancassurance” modeli həm vətəndaşların risklərdən qorunması, həm də maliyyə savadlılığının artması baxımından əhəmiyyətli rol oynaya bilər. Bu sistemin geniş tətbiqi, xüsusilə də bankların güclü infrastrukturundan istifadə etməklə sığorta məhsullarının daha geniş auditoriyaya çatdırılması, iqtisadi dayanıqlılığın möhkəmlənməsinə xidmət edəcək.

Nurlan ABDALOV
XQ