Bayram boyu yalnız ət yeməyin XƏBƏRDARLIQ

Bu il Azərbaycanda Qurban bayramı iyunun 6-sı və 7-si tarixlərinə təsadüf edir. Nazirlər Kabinetinin qərarına əsasən, 6-7 iyun tarixləri qeyri-iş günləri olacaq. 8 və 9 iyun tarixlərinin də həftəsonu olduğunu  nəzərə alsaq,  vətəndaşlar dörd gün ardıcıl olaraq istirahət edəcək, bu isə ənənəyə uyğun şəkildə evlərdə ət yeməklərinin çoxlu hazırlanması və qonaqlıqların artması ilə müşahidə olunacaq.

Ancaq bayramda həddindən artıq qurbanlıq ət istehlakı bir çox insanlar üçün sağlamlıq baxımından ciddi risklər yarada bilər.

Kimlər diqqətli olmalıdır?

Sfera.az bildirir ki, bayram süfrələrinin ayrılmaz hissəsi olan qurbanlıq ət düzgün hazırlanmadıqda və ölçüsüz şəkildə qəbul edildikdə bir sıra sağlamlıq problemlərinə yol aça bilər. 

Dünya həkimləri xüsusilə bəzi qruplara aid olan şəxsləri ehtiyatlı olmağa çağırır. Bunlardan biri ürək-damar xəstələridir. Belə ki, qırmızı ətin tərkibindəki doymuş yağlar və xolesterin damar tıxanıqlığı, hipertoniya və infarkt riskini artıra bilər. Yağlı kabablar, qızardılmış yeməklər bu insanlara ciddi zərər verə bilər. Şəkərli diabet xəstələri də diqqətli olmalıdır. Yağlı və ağır ət yeməkləri qan şəkərinin qeyri-sabitləşməsinə səbəb ola bilər.

Qurbanlıq əti yağsız hissələrdən seçmək və tərəvəzlərlə birgə qəbul etmək tövsiyə olunur. Bu siyahıya böyrək problemi olan şəxslər də daxildir. Zülalla zəngin ət böyrəkləri yükləyir və sidik turşusunun artmasına səbəb olur. Bu isə böyrək daşları və podaqra tutmaları ilə nəticələnə bilər. Həmçinin, mədə-bağırsaq xəstələri də qidalanmasına fikir verməlidir. Xüsusilə reflüks, qastrit, xora və qəbizlik problemi olanlar yağlı və duzlu ət yeməklərindən uzaq durmalıdır. Qurban ətinin bişməmiş halda tez yeyilməsi də həzm sisteminə zərər verə bilər.

Ən həssas kateqoriyalardan biri də uşaqlar və yaşlılardır. Uşaqların və yaşlı insanların həzm sistemi zəif olduğu üçün onların gündəlik qəbul etdiyi ət miqdarı məhdudlaşdırılmalıdır. Xüsusilə qızardılmış və çox bişmiş ətlərdən uzaq durmaq tövsiyə olunur.

Həkim-dietoloqlar hesab edir ki, Qurban bayramında belə, düzgün qidalanma prinsipləri pozulmamalıdır. Pəhriz saxlayan və ya artıq çəkidən əziyyət çəkən insanlar bayram günlərini “bəhanə”yə çevirməməlidirlər.

Belə ki, ət tək başına yox, tərəvəzlərlə birlikdə qəbul olunmalıdır. Gündəlik ət miqdarı 100-150 qramı keçməməlidir. Əti sobada bişirmək və ya qaynatmaq daha faydalıdır. Ən əsası, bayram süfrəsini yalnız kabab və qovurmalardan ibarət etmək olmaz.

Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir ki, kəsilən ət bir neçə saat sərin yerdə saxlanmalı, sonra hissələrə ayrılaraq dondurucuda yerləşdirilməlidir. Ətin dərhal bişirilməsi orqanizm üçün yükləyici ola bilər.

Yumşalmamış ət, xüsusilə də yağlı hissələr, mədə narahatlığına və zəhərlənməyə qədər gedə bilən problemlərə yol aça bilər.

Bayram istirahətini sağlam keçirmək üçün nə etməli?

Qurban bayramı günləri evdə oturmaqla, fasiləsiz yeməklə keçməməlidir. Qısa gəzintilər və sadə fiziki hərəkətlər həm qida həzmini asanlaşdırır, həm də yuxululuq və halsızlığın qarşısını alır. Həddindən artıq ət yeyilən günlərdə su balansı pozula bilər. Gündə ən azı 1,5–2 litr su içmək lazımdır. Qan təzyiqi və şəkərdən əziyyət çəkən risk qrupunda olanlar üçün bayramda gündəlik sağlamlıq nəzarəti vacibdir.

Qurban bayramı paylaşmaq, yardım etmək və birlik ruhunu yaşatmaq üçündür. Bu gözəl günlərdə süfrələrimiz bol, ürəklərimiz rahat olsun, ancaq sağlamlığımızı da unutmayaq. Pəhriz saxlayanlar, xroniki xəstəliyi olanlar və həssas qruplar üçün bayramın mənəvi sevincini qorumaq yalnız balanslı və ağıllı qidalanma ilə mümkündür.

Unutmayaq: sağlam bədən – sağlam bayram deməkdir!

Firuzə Əliyeva
Sfera.az