Birinci təhsil, sonra...
Icma.az bildirir, Ses qazeti-ə əsaslanaraq Birinci təhsil, sonra....
Dünyanın hər yerində təhsil ölkəmizdəki qədər əlçatan deyil. Ölkələr var ki, qızlar təhsil almaq arzusu il yaşayır, lakin arzusuna çata bilmir. Təhsilverən ölkələr var ki, bundan yalnız imkanları yetən ailələrin övladları istifadə edə bilir: pulun var, təhsilin var, pulun yoxdur, məktəbin kəndarına belə ayaq basa bilməzsən.
Ölkələr var ki, kəndində, qəsəbəsində məktəblər elə bir vəziyyətdədir ki, orada təhsil alanların həyatı hər an təhlükə qarşısındadır. Kitabı, dəftəri ala bilməyən ailələr var. Çünki kitab məktəblər tərəfindən verilmir, məcbursan ki, özün alasan.
11 fevral Beynəlxalq Qadın və Qızların Elmdə İştirakı Günüdür. Bu günün mahiyyəti üzərindən yola çıxaraq məktəb, təhsil məsələsinə toxunmaq, bəzi dünya ölkələrindən fərqli olaraq bizdə təhsil üçün yaradılmış imkanlardan danışmaq, belə olduğu təqdirdə təhsil almağın vacibliyindən söhbət açmaq istədim.
Ölkəmizin hər bir şəhər, qəsəbə və kəndində məktəb var. Məktəblər kitabla dövlət tərəfindən təmin edilir. Çoxsaylı məktəblərimiz var ki, bəzi ölkələrdə ali təhsil ocaqları belə binalarda yerləşmir və ya bizdəki qədər təminatı, təchizatı yoxdur.
Belə isə qızların ən birinci təhsili vacibdir. Bəzi valideynlər var ki, qızı həddi-buluğa çatan kimi onu ərə verməyə tələsir. Erkən nikahların da təməli belə qoyulur. Lakin onların hər biri düşünməlidir ki, ailə qurmağın öz vaxtı var. Ən birinci qızların təhsili vacibdir. Daha sonra təhsillərini davam etdirib bir sənət sahibi olmaları mütləqdir. Bundan sonra isə təbii ki, ailə qurmağın vaxtı gəlib çatır.
Təhsilsiz qadın həyatda heç vaxt özünü xoşbəxt hesab edə bilmir. Həyatının istənilən anında təhsil almamağın peşmançılığını yaşayır. Maddi vəziyyəti nə qədər yaxşı olsa da, həyat yoldaşı istədiyi hər şeylə onu təmin etsə də, bir gün təhsilsiz olmağın aclığını yaşayır və peşman olur.
Təhsilsiz qadın övladının da təhsili il məşğul ola bilmir. Lazım gəlir ki, həmin uşaqlar əlavə müəllim yanına göndərilsin. Lakin ana təhsilli olanda ibtidai və orta təhsil üzrə övladının dərsləri ilə məşğul ola bilir.
Bəzən, qıza təhsil nə gərək, deyən valideynlər olur. Belə ata-ananın qız övladı oxumaq istəsə də, qarşısı alınır, yerində oturdulur. Ürəkləri oxumaq, təhsil almaq üçün çırpınsa da, lakin ataları buna imkan vermir. Valideynlər belə qızları sanki ərə verib yükü çiynindən atmaq, azad nəfəs almaq istəyirlər.
Çox təəssüf ki, hələ də əsrlər öncənin təfəkkürü ilə yaşayan insanlar var və onlar qızı “duz yükü” hesab edir, elə ki, həddi-buluğa çatdı, ərə verib bu yükdən qurtarmağa çalışır. Lakin oğlan övladlarının təhsili üçün hər cür şərait yaradır, hələ üstəlik xarici ölkələrdə təhsilini davam etdirməsinə də köməklik göstərir. Bu oğlanlar olur savadsız, təhsilsiz bacıların alim, ziyalı qardaşı. Hansı ki, həmin bacıların təhsil almaq arzusu onlardan qat-qat çox olur.
Odur ki, qızlar üçün ən birinci təhsil, sonra ailə, deyərdim. Düzdür, digər ölkələrlə müqayisədə bizdə qızların təhsil alması yüksək səviyyədədir. Lakin qoy bütün qız ata-anası istisnasız olaraq qızların təhsil almasını üstün tutsunlar. Baxmayaraq ki, XXI əsrdə yaşayırıq, hələ də eşidirik ki, filan rayonun filan kəndidə məktəbli qız qoşulub qaçıb, filankəsin məktəbyaşlı qızı ərə gedir, toya hazırlaşırlar.
“Yox” deyək, qızların erkən nikaha daxil olmasına, təhsil almadan ailə qurmasına. Unutmayaq ki, qız çox halda özbaşına qoşulub kiminləsə gedə bilməz valideynlərinin də razılığı olmasa. Deməli, qızların gələcək həyatına zərbə endirən elə valideynlərdir.
Birinci təhsil, sonra ailə. Bunu dərk edərək qızlarımıza diktə edək ki, ölkəmizdə ziyalı, elmlə məşğul olan qadınların sayı ilbəil artsın, ailələrimizdə ziyalı anaların sayı çoxalsın. Biz buna nail olduqca, gələcəyimiz olan övladlarımızın da təhsilə meyli artacaq. Qoy gələcəyimiz ziyalı anaların əli ilə qurulsun...
Mətanət Məmmədova
![see](https://icma.az/template/assets/label.png)
![see](https://icma.az/template/assets/see.png)