Icma.az
close
up
RU
Botoks haqqında bilməyiniz vacib olan hər şey

Botoks haqqında bilməyiniz vacib olan hər şey

Saglamolun portalından verilən məlumata əsasən, Icma.az bildirir.

Botoks Clostridium Botulinum bakteriyasından alınan botulinum toksin adlanan neyrotoksindən hazırlanır. Çox güclü bir zəhər olmasına baxmayaraq düzgün istifadə olunduqda botoksun bir çox yerlərdə tətbiqi mövcuddur.

Botoks nədir?

Yasilelm.com-a bildirir ki, clostridium botulinum bakteriyası torpaq, meşə, göllər daxil olmaqla bir çox təbii birləşmələrdən alınır. Bakteriyaya həmçinin məməlilərin və balıqların bağırsaqlarında, xərçəng və digər dəniz canlılarının organlarında və qabıqlarında  rast gəlmək mümkündür. Clostridium botulinum bakteriyasının və sporlarının bu cür təbiətdə tapılan forması əsasən zərərsizdir. Problem yalnız sporlar vegetativ hüceyrələrə çevriləndə və bu hüceyrələr artanda ortaya çıxır. Bu zaman bakteriya botulizmə səbəb ola bilən ölümcül neyrotoksin-botulinum toksin ifraz etməyə başlayır. Neyrotoksinlər sinir sistemini hədəf alaraq,  neyronların effektiv əlaqəsini təmin edən xəbərləşmə prosesinə mane olur.

Funksiyası

Botulinum toksin insana məlum olan ən güclü zəhərlərdən biridir. Alimlər həsablayıb ki, 1 qr botulinum toksin 1 milyon insan, bir neçə kq botulinum toksin isə yer üzündəki bütün insanların ölümünə səbəb ola bilər. Yüksək miqdarda botulinum toksin botulizmə- insan həyatını təhlükəyə atan ciddi xəstəliyə səbəb ola bilər. Müalicə olunmamış botulizm isə tənəffüs çatışmazlığı və ölümlə nəticələnə bilər. Botulinum toksinin belə zəhərli olmasına baxmayaraq, botoksa tələbat çoxdur.

Bütün bunlara baxmayaraq, botulinum toksinin çox qiymətli müalicəvi protein olduğu sübut olunmuşdur.

Botulinum toksin insana çox cüzi miqdarda inyeksiya olunur və funksiyası sinir hüceyrələrindən gələn siqnalların əzələlərə çatmasının qarşısını almaq, yəni onları qısamüddətli iflic etməkdir.

Əzələlərin dartılması üçün sinirlər sinir ucları və əzələ hüceyrələrinin qovşağında asetilkolin adlı kimyəvi daşıyıcı ifraz edir. Asetilkolin əzələ hüceyrələrindəki reseptorlara birləşərək əzələlərin yığılmasını və boşalmasını təmin edir.

Botoks yeridildiyi nahiyədə asetilkolinin ifrazına mane olaraq əzələlərin yığılmasının qarşısını alır. Botulinum toksin əzələlərin sərtliyini azaldaraq həm də onların normadan artıq yığılmasını azaldır.

Tətbiqi

Botoks əsasən qırışların və üz cizgilərinin ortadan qaldırılmasında tətbiq olunur. Estetik müdaxilələrdən başqa botoks həm də çəpgözlük, həddindən artıq tərləmə, migren, sidik qaçırma kimi  bir çox tibbi komplikasiyalarda da istifadə olunur.

Botulinum toksin hal-hazırda 20-dən artıq tibbi problem zamanı istifadə olunur və botoksun müxtəlif vəziyyətlər üçün  istifadəsi ilə bağlı araşdırmalar aparılır. Botulinum toksin hal-hazırda aşağıdakı hallarda tətbiq  olunur:

Blefarospazma, boyun və çiyin əzələlərinin qıcolması, xroniki miqren, hiperhidroz, strabismus (çəpgözlük), iflic sonrası yuxarı ətrafların spazmı, qeyri-iradi sidik  ifrazı, üzün bir tərəfli qıcolması, qaşların arasındakı qırışlar, gözətrafı qırışlar

Botulinum toksinin göstərişdənkənar istifadəsi:

Udqunma çətinliyi, anal çatlar və anismus, sialoreya (ağız suyunun hədsiz ifrazı), allergik rinit, anal sfinkterin disfunksiyası, serebral iflic, çeynəmə əzələlərinin spazmı, disfoniya.

Botulinum toksin bu adlar altında satışdadır:

Botox, vistabel, botox cosmetic (OnabotulinumtoxinA or botulinum toxin type A); Dysport (AbobotulinumtoxinA or botulinum toxin type A); Bocouture, xeomin, (IncobotulinumtoxinA or botulinum toxin type A); Myobloc (RimabotulinumtoxinB or botulinum toxin type B)

Prosedur

Prosedur botulinum toksin tozunun məhlulda həll olunması və birbaşa sinir-əzələ toxumasına yeridilməsi ilə baş tutur. Botoks 24-72 saat ərzində öz effektini göstərir.  Çox nadir hallarda botulinum toksinin tam təsir göstərməsi 5 gün çəkə bilər. Botulinum toksinin hamiləlik və laktasiya dövründə, preparata və ya tərkibindəki komponentlərə qarşı həssaslığı qeydə alınan şəxslərdə istifadəsi yolverilməzdir.

Risklər və əks təsirlər:

Botulinum toksin inyeksiyaları əsasən zərərsizdir və əks təsirləri azdır. Çox nadir hallarda insanlarda dərmana qarşı zəif gözlənilməz reaksiyaya səbəb olan genetik meyillilik mövcud olur.

A tipli botulinum toksin qəbul edən insanların təxminən 1 faizi preparata qarşı immunitet qazanırlar və bu da növbəti prosedurların nəticəsiz olmasına gətirib çıxarır. Botulinum toksin bəzən istənməyən effektlər də verə bilər:

İnyeksiya nahiyəsində yüngül ağrı, ödem (şiş), eritema (qızartı); uyuşma; baş ağrısı; diskomfort; yüngül ürək bulantıları;  müvəqqəti zəiflik və ətraf əzələlərin müvəqqəti iflici;  üst dodağın və ya qaşın müvəqqəti olaraq aşağı sallanması; alt göz qapağının və ya lateral rektusun (gözün hərəkətini təmin edən əzələ) zəifləməsi; disfogiya; boyunun zəifləməsi; qripəbənzər xəstəliklər; braxial pleksus zədələnmələri; öd kisəsinin disfunksiyası; diplopiya (bir şeyin 2 dənə görünməsi);  qanaxma; bulanıq görmə; görmə qabiliyyətinin zəifləməsi; ağızın quruluğu; yorğunluq; övrə (urtikariya- dərinin allergik səpməsi); səpgilər; xırıltı; şişginlik.

Botulinum toksinin kütləviliyi artmağa davam edir. A tipli botulinum toksin prosedurları 2000-ci ildən bəri 700 faiz artaraq 2013-cü ildə 6.3 milyona çatmışdır.

Saglamolun.Az


Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:98
embedMənbə:https://saglamolun.az
archiveBu xəbər 16 Noyabr 2024 07:15 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see252

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see241

“Azərkosmos” peyk istehsalına hazırlaşır kosmik sənayenin inkişafında yeni mərhələ

21 Oktyabr 2025 19:12see203

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see202

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see198

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see191

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see180

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see172

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see166

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see166

Türkiyəli alim Botanika İnstitutunda elmi seminar keçirib

22 Oktyabr 2025 16:01see150

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see141

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see139

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see136

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see132

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see132

Cahangir Babayev Dünya Karate Federasiyası tərəfindən təltif olunub

21 Oktyabr 2025 19:39see127

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see127

Dünyanın ən sürətli BYD superkarı yeni rekorda imza atıb...

23 Oktyabr 2025 00:16see123

Azərbaycan Mərkəzi Bankı qızılın bahalaşmaqda davam edəcəyini gözləyir

22 Oktyabr 2025 14:42see120
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri