Bu əlyazmanı deşifrə edənə bir milyon dollar veriləcək

Təxminən 150 il əvvəl indiki Pakistan ərazisindəki qədim Harappa şəhərində dilçilərin hələ də deşifrə edə bilmədiyi əlyazmanın içində qədim möhür tapılıb. 

Lent.az-ın xarici mediaya istinadla xəbərinə görə, mümkün qədər tez həqiqətə çatmaq üçün Hindistan hakimiyyəti onu deşifrə edə bilən hər kəsə bir milyon dollar mükafat elan edib.

Qeyd olunur ki, Harappa yazısı təxminən 5300 il əvvəl Şimali Hindistan və Pakistanı əhatə edən bölgədə yaranan Hind vadisi sivilizasiyası tərəfindən icad edilib. Divarlı şəhərləri ilə tanınan tunc dövrü mədəniyyəti müəmmalı şəkildə yoxa çıxmazdan əvvəl bir neçə əsr ərzində çiçəklənib.

Harappa yazısının əlyazmasının olduğu ilk möhürü 1875-ci ildə Hindistan Arxeoloji xidmətinin qurucusu ser Aleksandr Kanninqem aşkar edib. Daş lövhəyə öküz təsviri həkk olunub, onun yanında dilçilərin heç vaxt deşifrə edə bilmədiyi iki ulduz və altı simvol var.

Məlumata görə, o vaxtdan bəri arxeoloqlar hər biri mərkəzi heyvanı və simvolların qısa ardıcıllığını təsvir edən bir neçə min belə nümunə aşkar ediblər. Çox vaxt bu əlyazmalar dörd-altı simvoldan ibarətdir.

Qeyd edilir ki, əsas problemlərdən biri harappa yazısına məlum olan heç bir çoxdilli artefaktda rast gəlinməməsidir. Ona görə də dilçilər əlyazmaları digər artefaktlarla müqayisə edə bilmirlər.

Deşifrə prosesini sürətləndirmək üçün Hindistanın Tamilnad ştatının baş naziri Muthuvel Karunanidhi Stalin, Harappan qrafikalı əlyazmalardakı simvolların nə demək olduğunu deşifrə edən hər kəsə bir milyon dollar mükafat elan edib.