Çelyabinskdə ucuz və çox sərt ərinti hazırlanıb

Təhsil və Elm Nazirliyinin mətbuat xidmətindən verilən məlumata görə, Cənubi Ural Dövlət Universitetinin mütəxəssisləri ultra yüksək sərtlik və müstəsna aşınma müqaviməti ilə xarakterizə olunan yeni qənaətcil yüksək entropiyalı ərinti əldə ediblər.

Redaktor.az xəbər verir ki, bu barədə TASS məlumat yayıb.

Yüksək entropiyalı ərintilər ən azı beş elementdən ibarətdir və onların hər birinin miqdarının 5 ilə 35 atom faizi arasında olması vacibdir. Belə ərintilər artan güc və plastik xüsusiyyətləri nümayiş etdirir. Külək elektrik stansiyalarının iri sənaye istehsalına daxil edilməsi ilə bağlı problemlərdən biri onların yüksək qiymətidir.

"Çelyabinsk tərtibatçıları nisbətən aşağı qiymətə malik yüksək entropiyalı ərinti qənaətcil olsa da, bu xüsusiyyətlər metalın növündən, onun strukturundan və dənəcik ölçüsündən (mikrokristallarından) asılıdır. Metalın siklik ştamplama üsulu SUSU alimləri tərəfindən istifadə edilən qapalı həcmdə ərintinin ən yaxşı xüsusiyyətlərinə nail olmağa kömək edir”, - deyə mətbuat xidməti qeyd edib.

Proses presdən istifadə edərək metalın sıx plastik deformasiyasıdır və bu da onun struktur elementlərinin (kristallitlərin) nanosölçülərə qədər üyüdülməsinə gətirib çıxarır. Taxılın üyüdülməsi ilə materialın yüksək mexaniki xüsusiyyətlərinə nail olmaq üçün soyuq metalı çox güclü şəkildə deformasiya etmək lazımdır.

Tədqiqatçılar ərintinin mikrosərtliyini 168% artırıblar. Alimlər həmçinin ərinti üçün standart elementlərdən birini effektiv şəkildə daha ucuz dəmirlə əvəz ediblər, onun tərkibindəki atom fraksiyasını 40%-ə çatdırıblar və qalan elementlərin - nikel, xrom, molibden və alüminium nisbətini tənzimləyiblər.

Tədqiqat Rusiya Elm Fondunun qrant dəstəyi ilə İran, Böyük Britaniya, Çin və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərindən olan həmkarları ilə birgə aparılıb.

BƏNÖVŞƏ