Icma.az
close
up
RU
Coğrafiya İnstitutu: Azərbaycanda fevral ayına qədər havaların soyuması, yağıntıların artması gözlənilir

Coğrafiya İnstitutu: Azərbaycanda fevral ayına qədər havaların soyuması, yağıntıların artması gözlənilir

Apa.az portalından alınan məlumata görə, Icma.az xəbər verir.

“Havaların ötən illərlə müqayisədə bu il tez soyuması “Cənub ossilyasiya indeksinin” müsbət fazası olan “La-Nino”nun aktivləşməsi ilə əlaqədardır”.

Bunu APA-ya açıqlamasında Elm və Təhsil Nazirliyinin akademik H. Əliyev adına Coğrafiya İnstitutunun şöbə müdiri, coğrafiya elmləri doktoru Səid Səfərov deyib.

O bildirib ki, hansısa ərazidə hava şəraitinin, o cümlədən hava temperaturunun dəyişməsi bir çox səbəblərlə əlaqədar ola bilər:

“Bu daha çox hava kütlələrinin hərəkət xarakteri ilə əlaqəlidir. İndiki şəraitdə soyuqların bir qədər tez düşməsi Ümumdünya Meteoroloji Təşkilatının və dünyanın bir çox proqnoz mərkəzlərinin verdiyi məlumatlara əsasən "La-Nino" hadisəsinin aktivləşməsilə bağlıdır. “La-Nino” Sakit okeanın ekvatorial hissəsində müşahidə olunan "Cənub ossilyasiya indeksinin" müsbət fazasıdır. Onun mənfi fazası isə “El-Nino” hadisəsi adlanır. "Cənub ossilyasiya indeksi” Sakit okeanın şərqində yerləşən Darvin adası və qərbində yerləşən Taiti adaları arasında atmosfer təzyiqi fərqi ilə müəyyən olunur. Əgər Darvin adasındakı təzyiq Taiti adasındakından azdırsa (mənfi faza), külək qərbdən şərqə tərəf əsir və qızmış okean səth sularını şərqə - Cənubi Amerika sahillərinə doğru daşıyır. Bu proses nisbətən uzun müddət davam etdikdə, tədricən Sakit okeanın mərkəzi və şərq hissələrində, xüsusilə də Cənubi Amerikanın qərb sahillərində qızmış su sahələri və onların temperaturu ketdikcə artır ki, bu da “El-Nino” hadisəsi adlanır. “El-Nino” baş verdikdə qızmış okean suları istiliyin bir hissəsini atmosferə ötürdüyündən dünyanın qlobal temperaturu da bir qədər artırır, yəni “parnik” qazlarının yaratdığı qlobal istiləşməni bir qədər də kəskinləşdirir. Buna misal olaraq qeyd etmək olar ki, 2023-cü ilin sonlarından və 2024-cü ilin ortalarına qədər davam etmiş “El-Nino” hadisəsi nəticəsində 2024-cü ilin son yüzilliyin ən isti ili olacağı gözlənilirdi.


Bunun əksinə olaraq, əgər Darvin adasındakı təzyiq Taiti adasındakından çoxdursa, müsbət faza hesab edilən “La-Nino” hadisəsi baş verir ki, bu zaman küləyin istiqaməti şərqdən qərbə doğru yönəlir. Bu zaman Cənubi Amerika sahillərindən başlayaraq okean üzərində qızmış su kütlələri qərbə - açıq okeana doğru hərəkət edir və onların yerini isə okeanın dərinliyindən qalxan daha soyuq su kütlələri tutur. Bu proses davam etdikcə tədricən okeanın səth suları soyuyur ki, bu da öz növbəsində okean üzərindəki atmosfer havasının da temperaturunun bir qədər aşağı düşməsinə səbəb olur. Bu son nəticədə atmosfer hava dövranı nəticəsində qlobal temperaturun da azalmasına gətirib çıxarır. 2025-ci ilin fevralınadək "La-Nino"nun aktivləşəcəyi proqnozlaşdırılır”.

Səid Səfərov qeyd edib ki, “El-Nino” və “La-Nino”nun qlobal hava şəraitinə təsiri yuxarıda qeyd edilən təzyiqlər fərqinin qiymətindən və davametmə müddətindən asılıdır və dünyanın müxtəlif ərazilərində bir qədər fərqli şəkildə təzahür edə bilər: “Dünyanın bir çox alim və mütəxəssislərinin fikrinə görə, “La-Nino”nun gözlənilən aktivləşməsi çox da kəskin olmayacaq və bu istənilən halda mövcud qlobal istiləşmənin tempini nəzərəçarpacaq dərəcədə aşağı sala bilməyəcək”.

O həmçinin qeyd edib ki, verilən proqnozlara əsasən, Azərbaycan ərazisində də fevral ayına qədər havaların bir qədər soyuması, yağıntıların (qar və yağış şəklində) artması gözlənilir.

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:154
embedMənbə:https://apa.az
archiveBu xəbər 17 Dekabr 2024 13:36 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see240

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see229

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see174

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see167

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see152

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see147

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see140

Qızıl altı min dollara qədər bahalaşa bilər

18 Oktyabr 2025 15:58see136

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see135

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see135

Azərbaycanın “AI 92” markalı benzini idxal və ixrac etdiyi ölkələr SİYAHI

18 Oktyabr 2025 17:24see127

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see126

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see125

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see124

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see123

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see123

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see122

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see122

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see121

Ferhat Göçer Bakıda!

18 Oktyabr 2025 17:07see121
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri