DİM test imtahanı fənlərinin sayını azaldacaq? AÇIQLAMA

Dövlət İmtahan Mərkəzi (DİM) ali məktəbə qəbul imtahanlarında fənlərin sayını azaltmalı və sualların çətinliyini asanlaşdırmalıdır.

Belə bir təkliflə təhsil eksperti Ramin Nurəliyev çıxış edib.

Təhsil eksperti Elçin Süleymanov qeyd etdiyimiz təklifi Redaktor.az-a şərh edərkən bildirdi ki, hazırda DİM-in tətbiq etdiyi model kifayət qədər elmi və praktikdir:

"Çünki burada buraxılış və qəbul imtahanları iki mərhələyə bölünüb. Buraxılış imtahanında ana dili, xarici dil və riyaziyyat üzrə biliklər ölçülür. Dolayısı ilə buraxılış imtahanının 300 balı və qəbul imtahanının 400 balı ilə formalaşan bir qəbul sistemi mövcuddur. Digər qəbul imtahanında isə profilə uyğun fənlər əlavə olunub. Burada humanitar ixtisaslar, dəqiq elmlər, tibbi-bioloji sahələr və qabiliyyət tələb edən ixtisaslar fərqləndirilir. Düşünürəm ki, hər ixtisas üzrə xüsusi fənnin müəyyən edilməsi vacibdir. Beşinci qrupda əlavə imtahan yoxdur, sadəcə buraxılış imtahanının nəticəsi əsasında müraciət edilir. Digər dörd qrupda isə dəqiq elmlər, humanitar elmlər, kimya-biologiya və iqtisadi elmlər üzrə dörd qrup müəyyənləşdirildiyindən, hər qrupda bir və ya iki fənn bu sahələrin davamçıları üçün əsas fənn hesab olunur".

Onun sözlərinə görə, DİM-in tətbiq edə biləcəyi test sistemi əzbərçiliyi aradan qaldırmağa yönəlmiş, açıq tipli sualların və məntiqi təfəkkürün inkişafına xidmət edən tapşırıqların artırılmasını nəzərdə tuta bilər.

"Lakin bu tip sualların yoxlanılması müəyyən çətinlik yaradır və vaxt aparır. Azərbaycan dili və ingilis dili üzrə açıq tipli sualların, eləcə də çoxseçimli tapşırıqların yoxlanılması üçün markerlər bir neçə ay ərzində çalışırlar. Bu cür sualların sayı artdıqda yoxlanılma prosesi daha da uzana bilər. Bu baxımdan inkişaf etmiş ölkələrin təcrübəsindən istifadə edilə bilər. Buraxılış imtahanı nəticələrinin daha geniş şəkildə qəbul prosesində əsas götürülməsi, yəni orta məktəb nəticələrinin ali təhsilə qəbulda baza kimi qəbul edilməsi bir model ola bilər. Əgər repetitorluğun azaldılması düşünülürsə, bu yanaşma məqsədəuyğundur. Lakin bunun üçün orta məktəblərdə təhsil keyfiyyəti və qiymətləndirmə sisteminin mərkəzləşdirilmiş, obyektiv və şəffaf olması vacibdir. Əgər nə vaxtsa orta təhsildə bu sistem tam ədalətli qurularsa, yəni ucqar kənd məktəbində verilən qiymətlə Bakının reytinqli təmayüllü məktəbində verilən qiymət ekvivalent olarsa, o zaman orta təhsil nəticələri ilə də birbaşa universitetlərə qəbul mümkün ola bilər. Qeyd edim ki, hər il plan yerlərinin sayı artır və bu yerlər arasında dövlət sifarişi əsasında ayrılan yerlərin payı da genişlənir. Bu istiqamətdə artıq ali təhsil almaq istəyənlərin demək olar ki, əksəriyyətinə tələbə olmaq imkanı yaradılır", - deyə müsahibimiz yekunlaşdırdı.

Nuriyyə NATİQQIZI