Dünyanı idarə edən sirli cəmiyyətlər: ONLAR HANSILARDIR?

Əsrlər boyu dünyanı idarə edən gizli cəmiyyətlərin olmasına dair fikirlər insanların beynini ovsunlayır. Sirr və mistisizmlə örtülmüş bu təşkilatların adı tez-tez çoxsaylı sui-qəsdlərin sifarişçiləri olmaları haqqında iddialarda da çəkilir. 

Belə cəmiyyətlərin bəziləri ilə bağlı fikirlər əfsanə və miflərdən ibarətdir. Amma dünya tarixinin gedişatına mühüm təsir göstərmiş nüfuzlu qapalı cəmiyyətlərin mövcudluğu ilə bağlı real tarixi faktlar da var. 

Bəs bu cəmiyyətlər hansılardır?

Sfera.az sözügedən cəmiyyətlər haqqında yazını təqdim edir:

İlluminatilər

Dünyanın ən məşhur gizli cəmiyyətlərdən biri İlluminatidir. İlluminati ingilis dilində “Aydınlanmış olanlar” mənasını verir. Bu cəmiyyət  1776-cı ildə professor Adam Veyshauptom tərəfindən Bavariyada (Almaniyanın əyalətidir - red.) yaradılıb. Bu cəmiyyət ilkin olaraq maarifçilik ideyalarını təbliğ etmək və ictimai həyata dini təsirlərlə mübarizə aparmaq məqsədi daşıyırdı. Qısa müddətə mövcud olmasına baxmayaraq (1785-ci ildə cəmiyyət qadağan edilib), İlluminati tarixdə nəzərəçarpacaq iz buraxdı. Bir çox tədqiqatçılar hesab edirlər ki, cəmiyyətin ideyaları Fransa inqilabına və ondan sonra Avropada baş verən siyasi hadisələrə təsir edib. Tarixçilər tərəfindən toplanan dəlillər göstərir ki, İlluminati cəmiyyətinin zirvəsində təxminən 2500 üzv var idi. Onların arasında dövrün nüfuzlu siyasətçiləri, filosofları və sənətçiləri olub. Maraqlıdır ki, cəmiyyət fəaliyyətini rəsmi şəkildə 240 il əvvəl dayandırsa da, onun müasir təsirinin hələ də mövcud olması ilə bağlı fikirlər, nəzəriyyələr var. 2013-cü ildə keçirilən sorğuya əsasən, amerikalıların təxminən 28%-i İlluminatinin hələ də mövcud olduğuna və dünya siyasətinə təsir etdiyinə inanır. 

Masonlar

Masonluq ən qədim və ən məşhur gizli cəmiyyətlərdən biridir. Onun tarixi orta əsr mason gildiyalarına gedib çıxır. Müasir spekulyativ masonluq ənənəsi isə 18-ci əsrin əvvəllərindən başlayır. İngiltərədə formalaşan müasir mason lojaları sürətlə bütün dünyaya yayıldı və siyasətçilər, iş adamları və sənətçilər də daxil olmaqla bir çox nüfuzlu insanları öz sıralarına cəlb etdi. Məşhur masonlar arasında Corc Vaşinqton, Benjamin Franklin, Volter və Motsart da var idi. İngiltərə Birləşmiş Böyük Lojasının rəqəmləri göstərir ki, hazırda dünyada təxminən 6 milyon mason var. Üzvlərin ən çoxu ABŞ-də cəmləşib - təxminən 2 milyon nəfər. 

Masonluğun dünya tarixinə təsirini qiymətləndirmək çətindir. Bir çox tədqiqatçılar Amerika və Fransa inqilablarında mason ideyalarının əsas rol oynadığına inanırlar. Məsələn, ABŞ Konstitusiyasını imzalayan 39 nəfərdən 13-ü mason idi. Müasir dünyada bir çox mason təşkilatlarının açıq olmasına baxmayaraq, onların ətrafında çoxsaylı sui-qəsd nəzəriyyələri mövcud olmağa davam edir. 2019-cu ildə aparılan sorğuya görə, avropalıların təxminən 32%-i masonların ölkələrinin iqtisadiyyatını və siyasətini gizli şəkildə idarə etdiyinə inanır. 

Kəllə və sümüklər 

“Skull and Bones” (Kəllə və Sümüklər) Amerikanın ən sirli, gizli cəmiyyətlərindən biridir. 1832-ci ildə Yale Universitetində qurulan cəmiyyət məxfiliyi və üzvlərinin təsiri ilə tanınır. "Kəllə və Sümüklər Cəmiyyəti" hər il Yale Universitetinin tələbələri arasından yeni üzvləri qəbul edir. Mövcud olduğu 200 ilə yaxın müddət ərzində buradan 3000-ə yaxın insan keçib. Onların arasında ABŞ-nin üç prezidenti (Uilyam Hovard Taft, Corc H. V. Buş və Corc Buş), bir çox senatorlar, Ali Məhkəmənin hakimləri və aparıcı iş adamları var idi. Tədqiqatlar göstərir ki, "Kəllə və Sümüklər"in üzvləri Amerika cəmiyyətində nüfuzlu mövqe tuturlar. Məsələn, 2004-cü ildə ABŞ prezidentliyinə namizədlərin hər ikisi (Corc Buş və Con Kerri) bu cəmiyyətin üzvləri idi. "Kəllə və Sümüklər"in dünya siyasətinə təsiri haqqında çoxlu fərziyyələrə baxmayaraq, onun qlobal təsirinə dair konkret sübut yoxdur. Lakin nüfuzlu insanları birləşdirən belə qapalı cəmiyyətin mövcudluğu faktının özü müxtəlif sui-qəsd nəzəriyyələrini alovlandırmaqda davam edir.

“Bohemian Grove"

“Bohemian Grove” (Bohem bağı) 1872-ci ildə San-Fransiskoda yaradılan özəl kişi klubudur. Rəsmi olaraq elitanın istirahəti və sosiallaşması üçün yer olsa da, bir çoxları buranı dünyanın ən nüfuzlu gizli cəmiyyətlərindən biri hesab edir. Hər il iyul ayında klub üzvləri iki həftəlik "düşərgə" üçün Kaliforniyanın qırmızı ağac meşəsinin bir hissəsi olan Bohem bağına toplaşır. Bu görüşlərdə ABŞ prezidentləri, aparıcı siyasətçilər, böyük iş adamları və mədəniyyət xadimləri iştirak edir. Araşdırmaçı jurnalistlərin topladığı məlumatlar göstərir ki, Bohem bağının təxminən 2700 üzvü var.  Klub hər hansı siyasi fəaliyyəti inkar etsə də, bir çox tədqiqatçılar hesab edir ki, Bohem bağında qeyri-rəsmi görüşlər ABŞ-nin iqtisadi və siyasi gündəminin formalaşmasında mühüm rol oynayır. 

Bilderberq Klubu 

1954-cü ildə əsası qoyulan Bilderberq Klubu dövrümüzün ən məşhur və nüfuzlu qapalı cəmiyyətlərindən biridir. Klubun illik toplantıları qlobal problemləri müzakirə etmək üçün siyasət, biznes və mediadan 130-a yaxın nüfuzlu şəxsi bir araya gətirir. Bilderberq Klubu rəsmi olaraq qərarlar qəbul etməsə də çoxları onu qlobal siyasətin formalaşmasında əsas alətlərdən biri hesab edir. Araşdırmalar göstərir ki, Bilderberq görüşlərinin iştirakçıları arasında ən azı 3 NATO baş katibi, 12 Avropa Komissiyasının sədri, 30 baş nazir və 3 ABŞ prezidenti olub. Maraqlıdır ki, 2015-ci ildə keçirilən sorğunun nəticələrinə görə, avropalıların və amerikalıların təxminən 44%-i Bilderberq Klubunun dünya iqtisadiyyatına və siyasətinə gizli nəzarət etdiyinə inanır. 

Üçtərəfli Komissiya

Üçtərəfli Komissiya 1973-cü ildə Devid Rokfeller tərəfindən yaradılan beynəlxalq təşkilatdır. Onun məqsədi Şimali Amerika, Avropa və Asiya arasında sıx əməkdaşlığı təşviq etməkdir. Komissiya siyasət, biznes və akademik dairələrdən 390-a yaxın nüfuzlu şəxsi birləşdirir. Onun üzvlərinə prezidentlər, baş nazirlər, iri korporasiyaların rəhbərləri və aparıcı alimlər daxildir. Üçtərəfli Komissiyanın özü tərəfindən dərc edilən məlumatlar göstərir ki, onun üzvləri beynəlxalq təşkilatlarda əsas mövqeləri tuturlar. Məsələn, 1980-ci ildən bəri Dünya Bankının 7 prezidentindən 5-i komissiyanın üzvü olub. Üçtərəfli Komissiya açıq fəaliyyət göstərsə də və öz fəaliyyəti haqqında hesabatlar dərc etsə də, bir çox sui-qəsd nəzəriyyəçiləri onu qlobal nəzarət aləti kimi qiymətləndirirlər. 2018-ci ildə keçirilən sorğuya görə, amerikalıların təxminən 37%-i Üçtərəfli Komissiyanın ABŞ hökumətinə gizli nəzarət etdiyinə inanır. 

Doqquz Naməlum Orden

Doqquz Naməlum Orden cəmiyyəti eramızdan əvvəl 3-cü əsrdə Hindistan imperatoru Aşoka tərəfindən qurulduğu iddia edilən əfsanəvi gizli cəmiyyətdir. Doqquz Naməlum Ordenin mövcudluğu tarixi faktlarla təsdiqlənməsə də, bu əfsanə insanların düşüncəsinə əhəmiyyətli təsir göstərmişdi. Sonrakı bir çox gizli cəmiyyətlərin bu nizamdan qaynaqlandığı iddia edilir. 

Sion Prioriyası

Sion Prioriyası ən sirli və mübahisəli gizli cəmiyyətlərdən biridir. Onun tarixi sirr və mistifikasiya ilə örtülüb. Rəvayətə görə, cəmiyyət 1099-cu ildə Qüds Krallığının ilk hökmdarı Qodfri Bouillon tərəfindən yaradılıb. Sion Prioriyası “Müqəddəs Qan və Müqəddəs Qrail” (1982) kitabı və sonra Dan Braunun “Da Vinçi Şifrəsi” (2003) romanı vasitəsilə geniş şəkildə tanındı. Bu mənbələrə görə, cəmiyyət İsa Məsihin və Maqdalalı Məryəmin nəsli ilə bağlı sirr saxlayır. Lakin tarixçilərin araşdırmaları göstərir ki, Sion Prioriyasının qədim mənşəyini təsdiqləyən sənədlər 1950-ci illərdə fransız fırıldaqçısı Plantard tərəfindən uydurulub. Saxtakarlığın üzə çıxmasına baxmayaraq, Sion Prioriyası ideyası zehinləri həyəcanlandırmaqda davam edir. 2019-cu ilin onlayn sorğusuna görə, alternativ tarix kitablarını oxuyanların təxminən 23%-i bu cəmiyyətin varlığına inanır. 

Tule Cəmiyyəti

Tule Cəmiyyəti 1918-ci ildə Münhendə yaradılan gizli bir təşkilatdır. Rəsmi olaraq uzun müddət mövcud olmasa da, onun 20-ci əsrin tarixinə təsir etdiyi idda edilir. Tule Cəmiyyəti sonralar Adolf Hitlerin rəhbərliyi altında Milli Sosialist Alman Fəhlə Partiyasına (NSDAP) çevrilən Alman Fəhlə Partiyasının yaradılmasında əsas rol oynayıb. Tarixçilərin araşdırmaları göstərir ki, Rudolf Hess və Alfred Rosenberq də daxil olmaqla nasist rejiminin bir çox əsas fiqurları Tule Cəmiyyəti ilə əlaqəli idi.

Arxiv araşdırmaları göstərir ki, Tule Cəmiyyətinin təxminən 1500 üzvü var idi. Bu say az görünsə də, üzvlərinin statusu və əlaqələrinə görə cəmiyyətin təsiri qeyri-mütənasib idi. Beləliklə, gizli cəmiyyətlər, şübhəsiz ki, dünya tarixində mühüm rol oynayıb və oynamaqda davam edir. Bununla belə, onların faktiki təsiri çox vaxt sui-qəsd nəzəriyyələri ilə şişirdilir. Müasir tədqiqatçıların əksəriyyəti gizli cəmiyyətlərin dünya hadisələrinə təsirinin birbaşa məxfi nəzarətdən daha çox, onların üzvlərinin şəxsi əlaqələri və qeyri-rəsmi ünsiyyəti vasitəsilə daha dolayı olduğuna inanmağa meyllidirlər. Buna baxmayaraq, güclü qapalı qrupların mövcudluğu ideyası yeni mif və əfsanələrə səbəb olmaqla, ictimai təxəyyülü həyəcanlandırmaqda davam edir.

Vasif