Hərəkətsizlik və qida vərdişləri uşaqlarda şəkərli diyabetin artmasına səbəb olur Həkimdən ÇAĞIRIŞ

Bakı şəhəri üzrə 1300-ə yaxın uşaq diabet xəstəliyi səbəbindən Respublika Endokrinoloji Mərkəzində qeydiyyata alınıb. Ümumi ölkə üzrə 2500 uşaq şəkərli diabetdən əziyyət çəkir.

Uşaqlarda şəkərli diabet xəstəliyi niyə artır?

Məsələ ilə bağlı endokrinoloq Aygün Quliyeva "Operativ Media”ya bildirib ki, hazırda uşaqların həyat tərzi ilə 15-20 il əvvəlki uşaqların həyat tərzi arasında böyük fərq var:
“Keçmişdə yaşadığımız həyat tərzi indiki kimi deyildi. Urbanizasiyanın artması, infrastrukturun dəyişməsi nəticəsində hazırki uşaqların həyat tərzi və məşğuliyyətləri də dəyişib.

Məsələn, əvvəllər insanlar taksidən bu qədər çox istifadə etmirdilər. Uşaqlar məktəbə piyadə gedib-gəlirdilər. İndi isə ya avtobus, ya da avtomobillərlə məktəbə gedilir. Hətta demək olar ki, avtobusla gedən uşaqlar azalıb. Əksər uşaqlar taksi ilə məktəbə gedir. Bu da nəticədə uşaqlarda hərəkətsizlik yaradır.

Digər bir mühüm məsələ isə uşaqların qida tərzidir. Əvvəllər bu qədər işlənmiş qidalardan istifadə olunmazdı və uşaqlar da fast-food yemirdilər. 20-30 il əvvəlki dövrün qida rasionu ilə indiki rasionu müqayisə etdikdə, uşaqların və insanların qidalanmasında çox böyük dəyişikliklər olduğunu görmək mümkündür.

Yediyimiz qidalar birbaşa olaraq şəkər xəstəliyinin yaranmasına səbəb olur. Hazırda marketlərdə və restoranlarda satılan qidaların böyük bir hissəsi işlənmiş və zərərli maddələrdən ibarətdir. Hazır qidalardan həddindən artıq istifadə edilməkdədir.

Son zamanlar uşaqlarda artıq çəki daha çox müşahidə edilir. Uşaqlar çox kalori qəbul etsələr də, bunun çox kiçik bir hissəsini xərcləyirlər. Həmçinin, genetika da şəkər xəstəliyinin yaranmasında rol oynayır. Əgər valideynlərdə şəkər xəstəliyi varsa, uşaqların həyat tərzi belə olduqda bu, xəstəliyi daha da alovlandırır”.

Həkim bildirib ki, valideynlər uşaqlarına nəzarət etmirlər: “Uşaqların qidasına diqqət yetirmək çox vacibdir. Düzgün qida rasionu uşaqlar üçün həyati əhəmiyyət daşıyır. Uşaqlar bütün gün kompüter qarşısında oturur, fast-food yeyir və oturaq həyat tərzi keçirirlər. Bütün bunlar şəkər xəstəliyinə gətirib çıxarır.

Elə ailələr var ki, süfrələrindən qazlı içkilər əksik olmur. Belə bir həyat tərzi şəkərli diyabetin cavanlaşmasına səbəb olur. Qida davranışları uşaqlara ailədən aşılanmalıdır.

Hazırda uşaqlar düzgün ünsiyyət qurmağı belə bacarmırlar. Şəkərli diyabetdən əlavə, uşaqlar arasında autizm xəstəliyinin sürətlə artması gözlənilir. Çünki onların həyatında əsasən kompüter mövcuddur. Bu isə gələcəyi məhv edir".