İki nüvə dövləti üz üzə gəldi: Hindistan və Pakistanın hərbi gücü VİDEO

Pakistan Hindistanın raket hücumunu “müharibə aktı” kimi qiymətləndirib. 

Lent.az xarici KİV-ə istinadla bildirir ki, 2025-ci il məlumatlarına görə, hər ikisi nüvə başlığına sahib olan ölkələrin hərbi müqayisəsi belədir. 

Qonşu nüvə gücləri olaraq Hindistan və Pakistan ciddi hərbi qüvvələrə sahibdirlər. Hər iki ölkənin əhəmiyyətli quru, dəniz və hava qüvvələri var ki, bu da onların uzunmüddətli strateji rəqabətinin və regional təhlükəsizlik narahatlıqlarının əksidir.

İki ölkə üç dəfə genişmiqyaslı müharibə ilə üzləşib

• 1947-ci ildə ingilis müstəmləkəçiliyinin sonunda baş verən bölünmədən sonra Hindistan və Pakistan tarixi qarşıdurmalar, diplomatik böhranlar və həll olunmamış ərazi iddiaları ilə yadda qalıb. İki ölkə üç dəfə geniş miqyaslı bir müharibə yaşayıb; bunlardan ikisi mübahisəli Himalay bölgəsi Kəşmirlə əlaqəli olub.

Hindistan və Pakistanın hazırkı şərti və strateji hərbi imkanlarının müqayisəli icmalı:

Pakistan və Hindistanın hərbi xərcləri

• Stokholm Beynəlxalq Sülh Araşdırmaları İnstitutunun (SIPRI) məlumatlarına görə, Hindistan keçən il hərbi xərclərə 86,1 milyard dollar xərcləyib. Bu rəqəm 2023-cü illə müqayisədə 1,6 faiz artımdan xəbər verir.

• Bu xərclər Hindistanı dünyanın beşinci ən böyük hərbi xərclərinə çevirir və Pakistanın 2024-cü ildəki 10,2 milyard dollarlıq hərbi xərclərindən təxminən doqquz dəfə çoxdur.

• Bundan əlavə, Hindistan 2020-2024-cü illər arasında dünyanın ikinci ən böyük silah idxalçısı olub, Pakistan isə eyni dövrdə beşinci yeri tutub.

Hər birinin neçə nüvə başlığı var?

Keçmiş böhranlarda olduğu kimi, hadisələrin gedişatının nüvə münaqişəsinə gətirib çıxara biləcəyi ilə bağlı narahatlıqlar artır.

Hindistanda 172, Pakistanda 170 nüvə başlığı var və onların nüvə silahından istifadəyə dair doktrinaları fərqlidir. Bu o deməkdir ki, potensial münaqişə, ekspertlərin fikrincə, dağıdıcı nəticələrə səbəb ola bilər.

Hərbi güc fərqi

• Hindistan dünyanın ən böyük quru qoşunlarından birinə malikdir. 1,47 milyondan çox həqiqi hərbi qulluqçu var.

• Beynəlxalq Strateji Araşdırmalar İnstitutunun (IISS) məlumatlarına görə, bu rəqəm quru qoşunlarında 1.237.000, donanmada 75.500, hava qüvvələrində 149.900 və sahil mühafizəsində 13.350 personal deməkdir.

• Pakistanda təxminən 660 min aktiv personal var: 560,000 quru qüvvələrində, 70,000-i hava qüvvələrində və 30,000-i donanmada.

• Hindistanda da 1.616.050 nəfərlik jandarma və hərbiləşdirilmiş qüvvə var, Pakistanda isə bu rəqəm təxminən 291.000 nəfərdir.

Hindistan ehtiyat personalının sayına görə də liderdir: ordu üçün 960,000, Hərbi Hava Qüvvələri üçün 140,000, Dəniz Qüvvələri üçün 55,000 və hərbiləşdirilmiş qüvvələr üçün 941,000.

Müxtəlif mənbələr Pakistanın ehtiyat qüvvələri ilə bağlı müxtəlif rəqəmlər verir. Global Firepower bazasına görə, bu rəqəm təxminən 550.000-dir.

Hava gücünün müqayisəsi

Hindistan Hərbi Hava Qüvvələri (IAF) say baxımından üstündür: IISS məlumatlarına görə, onun 730 döyüş qabiliyyətinə malik təyyarəsi var. Bu təyyarələr arasında Fransa istehsalı olan Rafale və Rusiya istehsalı olan SU-30MKI var.

Pakistan Hərbi Hava Qüvvələrinin (PAF) 452 döyüş qabiliyyətinə malik təyyarəsi var. Bu təyyarələrə Amerikanın F-16 təyyarələri, Çin-Pakistan birgə istehsalı olan JF-17 Thunderlar və Mirage III/V döyüş təyyarələri daxildir.

Dəniz qüvvələri gücünün müqayissi

IISS məlumatlarına görə, Hindistan Hərbi Dəniz Qüvvələrində 29 əsas yerüstü döyüş gəmisi var: 2 təyyarədaşıyan, 11 esmines və 16 freqat. Həmçinin 160 sahil və patrul gəmisi var.

Pakistan donanmasında 10 freqat var; Təyyarədaşıyan və ya esmines yoxdur. Patrul və sahil döyüş gəmilərinin sayı 21-dir.

Hindistan həm nüvə, həm də ənənəvi tipli 16 sualtı qayıqla işləyir. Pakistanın 8 sualtı qayığı var.

• IISS məlumatlarına görə Hindistanda 3740, Pakistanda isə 2537 əsas döyüş tankı var.

• Hindistan artilleriya gücünə görə də öndədir: 9,743 artilleriya vahidi, Pakistan isə 4,619 artilleriya qurğusuna malikdir.

Pakistan və Hindistanın raket imkanları

Hindistan Agni və Prithvi seriyalı qısa, orta və orta uzun mənzilli nüvə başlıqlarını daşıya bilən ballistik raket sistemlərinə malikdir.

Yeni Dehli həmçinin çoxsaylı nüvə başlıqları daşıya bilən və 5000 kilometrdən çox mənzilə malik olan Agni-V qitələrarası ballistik raketini sınaqdan keçirib.

Pakistan isə qısa və orta mənzilli nüvə başlıqları daşıya bilən ballistik raket sistemlərinə malikdir. Bunlara bərk yanacaqla işləyən Shaheen seriyası və maye yanacaqla işləyən Ghauri raketləri daxildir.

İslamabadda həmçinin yerüstü və ya sualtı qayıqdan buraxıla bilən nüvə başlığı daşıya bilən “Babur” qanadlı raketi var. O, həmçinin həm nüvə, həm də adi döyüş başlıqlarını daşıya bilən və 2750 kilometr (təxminən 1700 mil) mənzilə malik Şahin-III ballistik raketini sınaqdan keçirib.