“İkitərəfli münasibətlərin mərhələli şəkildə yumşalması ehtimalı yüksələ bilər”

“Cənubi Koreyanın Busan şəhərində Donald Tramp və Si Cinpin arasında keçirilən görüş iki qlobal güc mərkəzi arasında birbaşa dialoqun bərpasına işarə edən mühüm hadisə kimi qiymətləndirilə bilər. Görüş nəticəsində ABŞ tərəfi Çindən idxal olunan məhsullara tətbiq etdiyi gömrük rüsumlarının azaldılacağını bəyan edib, Çin isə öz növbəsində ABŞ-dən soya alışını bərpa edəcəyini və nadir torpaq elementlərinin ixracına qoyulmuş məhdudiyyətləri bir il müddətinə təxirə salacağını açıqlayıb”.

Bu sözləri xalqcebhesi.az-a açıqlamasında politoloq Aytən Qurbanova söyləyib.

O bildirib ki, bu görüş Tramp administrasiyası dövründə ilk dəfə olaraq iki ölkə arasında yaranmış gərginliyin müəyyən dərəcədə azaldılması istiqamətində atılmış müsbət addım kimi dəyərləndirilə bilər: “Beləliklə də, gömrük rüsumlarının azaldılması və nadir torpaq elementlərinin ixrac məhdudiyyətlərinin dayandırılması iqtisadi qarşıdurmanın səviyyəsinin qismən azaldılmasına imkan yaradır. Həmçinin ABŞ və Çin arasında ən yüksək səviyyədə dialoqun bərpası beynəlxalq münasibətlər sistemində əhəmiyyətli hadisə olaraq xüsusi diqqətlə izlənilir. Digər tərəfdən isə atılan addımlar daha çox müvəqqəti xarakter daşıyır. Nadir torpaq elementlərinin ixracına qoyulmuş məhdudiyyətlərin bir illik təxirə salınması tərəflər arasında mövcud olan dərin və mürəkkəb mübahisələrin tam həll edildiyini göstərmir. Daha dəqiq ifadə etsək, strateji və təhlükəsizlik xarakterli məsələlər hələ də gündəliyə daxil edilməyib və bu istiqamətdə konkret razılaşmalar əldə olunmayıb. Bu isə onu göstərir ki, münasibətlərdə müəyyən yumşalma meyilləri müşahidə olunsa da, əməkdaşlıq mərhələsinə keçid haqqında danışmaq üçün çox tezdir”.

A.Qurbanovanın sözlərinə görə, nəticə etibarilə, Busan görüşü ABŞ–Çin münasibətlərində tam yumşalma mərhələsi kimi dəyərləndirilməsə də, mülayimləşmə istiqamətində atılmış mühüm addım hesab edilə bilər: “Strateji məsələlərdə hələlik ciddi irəliləyiş əldə olunmayıb, lakin iqtisadi sahədə real addımların atılması gələcəkdə münasibətlərin sabitləşməsi üçün müəyyən əsas yaradır. Beləliklə də, əgər əldə olunmuş razılaşmaların icrası təmin edilərsə, ikitərəfli münasibətlərin mərhələli şəkildə yumşalması ehtimalı yüksələ bilər”.

Röya İsrafilova