İntellektli uşaq yetişdirməyin 3 YOLU

Uşaqlarına öz uşaqlıqlarından daha yaxşı təcrübə bəxş etmək istəyən bir çox valideynlər nəsil dövrlərini pozmağa və valideynlərinin buraxdığı səhvlərdən qaçmağa diqqət yetirirlər. Ancaq bunu edərkən emosional zəkanın əhəmiyyəti də gözardı edilməməlidir. Yüksək emosional intellektə malik uşaqlar həyatları boyu impulsiv deyil, düşüncəli hərəkət edirlər və analitik təbiəti ilə seçilirlər.

Sherg.az xəbər verir ki, "Psychologist Today"-də çıxan xəbərdə yüksək emosional intellektə malik uşaqları böyütməyin üç üsulu olduğu bildirilir:

Uşağınız bir dostla mübahisə etdikdən sonra evə üzülərək qayıtdıqda, sizin instinktləriniz ona "küsmə, sadəcə olaraq, görməməzlikdən gəlsin" deyə bilər, lakin bu yanaşma, emosiyaları görməməzliyə vuran bir rəftar ehtiva edir.

Duyğuların müəyyən edilməsi beynin tənzimləmə proseslərini işə salır ki, bu da uşaqlara gərgin emosional vəziyyətlərin öhdəsindən daha asan gəlməyə kömək edir.

Uşaqlarınızın duyğularını başa düşməsinə kömək etmək üçün bu üsulları sınaya bilərsiniz:

Uşağınızı gündəlik həyatda duyğular haqqında düşünməyə təşviq edin. Məsələn, kitab oxuyarkən  soruşun: "Bu personaj nə hiss edə bilər?" soruşa bilərsiniz.

“Başa düşürəm” kimi ifadələrlə onların hisslərini etiraf edin. "Görürəm əsəbisən. Bu barədə danışmaq istəyirsən?" kimi.

Hisslərini ifadə etməkdə çətinlik çəkən uşaqlara variantlar təklif edin: "Kədərli və ya məyus hiss edirsiniz?"

Bir valideyn olaraq, uşağınızın qarşılaşdığı hər bir problemi həll etmək istəyə bilərsiniz, ancaq yadda saxlamalısınız ki, yetkinlik dövründə möhkəm olan insanların əksəriyyəti həyatlarının bir nöqtəsində çətinliklərlə mübarizə aparıblar.

Emosional cəhətdən zəkalı valideynlər övladlarına problemləri həll etməkdənsə, onların həlli yollarını necə tapacağını göstərirlər.

Uşağınıza  kritik anlarda rəhbərlik etmək üçün bu addımları izləyə bilərsiniz:

Açıq suallar verməklə onların düşüncə prosesinə başlayın. "Sizcə burada nə işləyə bilər?" kimi.

Onları beyin fırtınası etməyə təşviq edin və mümkün həll yollarını zehinlərində ölçməyə kömək edin.

Hisslərini təsdiq edin. Məsələn, "Bu, həqiqətən əsəbi görünür. Deyə bilərəm ki, üzülmüsən" kimi ifadələrdən istifadə edin.

Onların səylərini tərifləyin və təşəbbüslərini qiymətləndirin.

Uşaqlar çox vaxt emosional tənzimləməni valideynlərindən müşahidə edərək öyrənirlər. Valideynlərin emosiyaları idarə etmə üsulu uşaqların emosional intellektinin inkişafında böyük rol oynayır. Valideynlər emosional şüurun olmaması və ya emosiyaların boğulması kimi rəftarları nümayiş etdirirlərsə, uşaqlar da öz emosiyalarını başa düşməkdə çətinlik çəkə bilərlər.

Emosional tənzimləməni modelləşdirmək üçün aşağıdakı addımları yerinə yetirə bilərsiniz:

Reaksiya verməzdən əvvəl bir anlıq ara verin və dərindən nəfəs alın.

Duyğularınızı tanıyın və qəbul edin. Məsələn, "Hazırda özümü hədsiz pis hiss edirəm, bir nəfəs alacam" kimi.

Sakitləşdirici üsullardan istifadə edin. Dərin nəfəs almağa və ya qısa bir müddət tək qalmağa çalışın.

Həddindən artıq mənfi reaksiya vermisinizsə, üzr istəyin və məsuliyyəti öz üzərinizə götürün. "Mən sadəcə əsəbiləşdim. Növbəti dəfə fərqli cavab verəcəm" deməyə çalışın.

Duyğuları tanımaq, həll yollarını axtarmaq və emosional tənzimləmə bacarıqları uşaqların emosional intellektini inkişaf etdirən əsas qabiliyyətlərdir. Valideynlər bu bacarıqları modelləşdirməklə və övladlarına rəhbərlik etməklə onların emosional sağlamlıqlarını yaxşılaşdıra və onlara gələcək problemlərin öhdəsindən daha sağlam şəkildə gəlməyə kömək edə bilərlər.