İpək Yolu üzərində strateji körpü: Vyetnam Azərbaycanın nəqliyyat imkanlarına maraq göstərir

Vyetnam rəhbərinin Azərbaycana dövlət səfəri münasibətlərin daha da dərinləşməsində yeni bir səhifə açacaq

Azərbaycan-Vyetnam münasibətləri təkcə son 30 illik diplomatik əlaqələrlə məhdudlaşmır; bu dostluq 1950-ci illərə qədər gedib çıxır

Ötən gün Prezident İlham Əliyevlə Vyetnam Sosialist Respublikası Kommunist Partiyasının Mərkəzi Komitəsinin Baş katibi To Lam arasında görüş keçirilib. Görüşdə iki ölkə arasında diplomatik münasibətlərin 30 il ərzində mövcud olmasına baxmayaraq, dostluq təmaslarının hələ keçən əsrin 50-ci illərinin sonlarına təsadüf etdiyi vurğulanıb. Həmin dövrdən etibarən Vyetnam Demokratik Respublikasının Prezidenti Ho Şi Minin Azərbaycana, mərhum Heydər Əliyevin isə SSRİ rəhbərliyində olduğu zaman Vyetnama səfərləri məmnunluqla xatırlanıb. Azərbaycan-Vyetnam əlaqələri yeni deyil. Hələ Azərbaycan sovetlərin işğalı altında olanda belə bu ölkə ilə Azərbaycan SSR arasında mədəni, elmi sahədə əlaqələr var idi. 1959-cu il iyulun 23-də Prezident Ho Şi Min Azərbaycanın paytaxtı Bakıya səfər edib. Hanoyda Vyetnam-Azərbaycan Dostluq Assosiasiyası və Azərbaycanın Vyetnamdakı səfirliyi ilə birgə 2019-cu il iyulun 23-də ölkə paytaxtı Hanoyda bu səfərin 60 illiyinə həsr olunan tədbir keçirilmişdi. Tədbirdə Vyetnam-Azərbaycan Dostluq Cəmiyyətinin rəhbərləri, rəsmi şəxslər, Azərbaycanda təhsil almış və işləmiş tələbələr iştirak etmişdilər. Azərbaycan bu ölkədə humanitar istiqamətdə fəaliyyətini dayandırmayıb. Heydər Əliyev Fondu 2018-ci ildə Ha Giang əyalətində ibtidai məktəbin tikintisi də daxil olmaqla, ölkədə fəal surətdə müxtəlif layihələr həyata keçirir. Bu ilin aprelində Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyeva Vyetnama səfəri zamanı vitse-prezident Vo Ti An Suan, Vyetnam Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi Baş katibinin xanımı No Fon Li, yaradıcılıq sənayesinin nümayəndələri, Hanoy Ticarət və Turizm Kollecinin rəhbərləri, həmçinin Azərbaycanda təhsil almış vyetnamlı məzunlarla görüşüb. Vyetnamın milli azadlıq, ərazi bütövlüyü, milli dövlət quruculuğu uğrunda mübarizəsi ilə dünya ictimaiyyəti tərəfindən sayğı ilə yad edilir, örnək sayılır. Bu istiqamətdə Fransa müstəmləkəçilərinə, ABŞ neokalonializminə qarşı yüz illik mübarizədən, savaşdan Vyetnam xalqı qalib çıxıb. Torpaqlarını işğaldan təmizləmiş Azərbaycan da milli azadlığı, ərazi bütövlüyü, Rusiya və Sovet imperiyasına qarşı mübarizəsi ilə oxşar tale yaşayıb. Müasir Vyetnam şimal-cənub, şərq-qərb nəqliyyat dəhlizində çox maraqlıdır. O, Hind okeanı vasitəsilə İran üzərindən Azərbaycan və Rusiyaya, həmçinin cənub-qərb istiqamətində Avropa marşrutu ilə yüklərini ixrac etmək imkanına malikdir. Habelə şərq-qərb nəqliyyat dəhlizi üzrə Vyetnam-Çin-Qazaxısan-Azərbaycan və Avropa istiqaməti üzrə nəqliyyat məsələlərində Vyetnam tərəfi üçün də maraqlıdır. Bu, Vyetnamın ixracat marşrutlarının şaxələndirilməsində maraqlı olduğunun göstəricisidir. Odur ki, Şimal-Cənub və Şərq-Qərb nəqliyyat dəhlizlərinin yaxşı imkanlar yaradacağı istisna edilmir. Prezident İlham Əliyev Vyetnam Sosialist Respublikasının “Vietnam News Agency” agentliyinə müsahibəsində də iki ölkə arasında əlaqələrin keçmişi və indiki vəziyyətindən bəhs edərək deyib: “Mənim 2014-cü ildə ölkənizə dövlət səfərim və 2015-ci ildə Vyetnam Sosialist Respublikasının Prezidenti cənab Çıonq Tan Şanqın Azərbaycan Respublikasına rəsmi səfəri iki dövlət arasında münasibətlərdə yeni səhifə açdı və onların gələcək inkişafına təkan verdi. Prezident Çıonq Tan Şanqın səfəri çərçivəsində rəsmi şəxslərlə yanaşı, neft-qaz, energetika, inşaat, informasiya-kommunikasiya, maliyyə, sənaye, ticarət, turizm, nəqliyyat, əczaçılıq və digər sahələrin işgüzar dairələrinin iştirakı ilə Birinci Azərbaycan-Vyetnam biznes forumu keçirildi”. Prezidentin müsahibəsində iki ölkənin beynəlxalq təşkilatlarda, o cümlədən BMT və Qoşulmama Hərəkatında səmərəli əməkdaşlıq edirlər. İki ölkə arasında iqtisadi, ticarət, elmi və texniki əməkdaşlıq üzrə Azərbaycan-Vyetnam Hökumətlərarası Komissiyası fəaliyyət göstərir. Ölkələrimiz ən böyük beynəlxalq təşkilatlar, o cümlədən Qoşulmama Hərəkatı və BMT çərçivəsində səmərəli əməkdaşlıq edir. Prezident İlham Əliyev müsahibəsində vurğulayıb ki, 2024-cü ildə iki ölkə arasında əmtəə dövriyyəsinin həcmi 223,93 milyon ABŞ dolları olub. O qeyd edib ki, iki ölkə neft sahəsində də qarşılıqlı fəaliyyət göstərir: “2019-cu ildə Vyetnamın “Binh Son Refinery and Petrochemical Company” ilə SOCAR arasında müqavilə imzalanıb”. Bu əlaqələrin inkişaf etməsi üçün regiondakı şəraitdən Vyetnamın da yararlanması üçün Azərbaycan ona ənənəvi yardımını və dəstəyini verə bilər. Çünki Azərbaycanla Vyetnam ötən əsrdən bir-biri ilə elan edilməmiş tərəfdaşdır.

Millət vəkili Vüqar Bayramov Sherg.az-a deyib ki, son illər Vyetnam ilə Azərbaycan arasında münasibətlərin dərinləşməsi müşahidə olunur. Deputatın sözlərinə görə, pandemiyadan sonra iki ölkə arasındakı ticarət dövriyyəsində də artımlar müşahidə edilməkdədir: