Icma.az
close
up
RU
İslam maarifçiliyinin mərkəzi olan şəhər qumların altında yox olur

İslam maarifçiliyinin mərkəzi olan şəhər qumların altında yox olur

Icma.az xəbər verir, Qaynarinfo saytına əsaslanaraq.

Səhranın incisi hesab edilən və UNESCO-nun Dünya İrsi Siyahısına daxil olan qədim Mavritaniya şəhəri Oualata zaman və qumun təzyiqi altında tədricən yox olur. Keçmişdə Transsəhra karvan yolu üzərində yerləşən və İslam maarifçiliyinin mühüm mərkəzi olan bu şəhər bu gün var olmaq uğrunda mübarizə aparır. 

Qaynarinfo xəbər verir ki, bu barədə "Agence France-Presse" (AFP) məlumat verib.

Oualatada hələ də akasiya ağacından hazırlanmış və yerli qadınların nəsillər boyu çəkdiyi naxışlarla bəzədilmiş qapıları, eləcə də nəsildən-nəslə ötürülən bilikləri qoruyan ailə kitabxanalarını görmək mümkündür. Buradakı bəzi əlyazmaların tarixi XIV əsrə gedib çıxır.

Lakin iqlim dəyişikliyi bu mədəni irsi təhlükə altına salıb. Bu il xüsusilə güclü yağışlar nəticəsində onlarca bina dağılıb.

Problemi daha da ağırlaşdıran amil isə əhalinin kütləvi köçüdür: şəhərdəki binaların təxminən üçdə ikisi boş qalıb. Mavritaniya ərazisinin 80 faizi səhralaşma ilə əhatə olunub - bu proses iqlim dəyişikliyi və düzgün olmayan torpaq istifadəsi ilə bağlıdır. Mütəxəssislərin sözlərinə görə, 1970-ci illərdən bəri region yaşıllıqlarını itirib və sürüşkən qum təpələrinin sahəsinə çevrilib.

İmam Məhəmməd ben Bati ailəsinə məxsus "Taleb Bubakar" kitabxanasında 220-dən çox qədim əlyazmanı böyük diqqətlə qoruyur. Lakin binanın vəziyyəti acınacaqlıdır - damın bir hissəsi çöküb və nəmişlik kitabları zədələyir. 1990-cı illərdə İspaniyanın dəstəyi ilə əlyazmaların bir qismi rəqəmsallaşdırılmışdı, lakin bu gün onların qorunması üçün demək olar ki, heç bir vəsait yoxdur.

Şəhər demək olar ki, turist qəbul etmir: burada otellər yoxdur və ən yaxın yaşayış məntəqəsinə yalnız torpaq yollarla çatmaq mümkündür. Üstəlik, Oualata Mali sərhədinə yaxın yerləşir və bu bölgə terror təhlükəsi riski olan ərazi kimi qiymətləndirilir.

Bütün bu çətinliklərə baxmayaraq, şəhər yaşamını davam etdirir. Axşamlar, günəş Dhaar dağlarının arxasında batarkən, uşaqlar küçələrdə oynayır. Hər il dörd qədim "ksur"dan birində keçirilən festival isə bu mədəni irsə diqqəti yönəltməyə və bərpa üçün vəsait toplamağa kömək edir.

Alimlərin fikrincə, Oualata sadəcə şəhər deyil, keçmişin canlı abidəsidir və onun gələcəyi yalnız yerli təşəbbüslər və beynəlxalq diqqət sayəsində qoruna bilər. Tədqiqatçılar bu mirasın xilas edilməsi üçün təcili tədbirlər görməyə çağırırlar - hələ gec olmamış.

Aydın

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:154
embedMənbə:https://qaynarinfo.az
archiveBu xəbər 27 May 2025 23:44 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see195

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see187

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see154

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see145

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see142

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see141

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see139

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see135

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see132

Körpələrdə genetik xəstəliklərin aşkarlanması üçün ölkəyə 300 mindən çox test gətiriləcək

19 Oktyabr 2025 20:14see131

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see131

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see130

“Mən ABŞ ı təhlükəyə ata bilmərəm...”

19 Oktyabr 2025 19:18see128

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see128

Rıbin və həyat yoldaşı öləcəkləri halda tək oğul övladlarına təlimatlar tərtib ediblər...

20 Oktyabr 2025 00:18see127

Əməkdar artist Yadigar Muradovun vəziyyəti stabilləşib

19 Oktyabr 2025 18:49see127

Oyundan sonra duş qəbul edə bilmədilər Atletiko dan UEFA ya şikayət

21 Oktyabr 2025 00:12see126

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see126

Elmar Məmmədyarovdan açıqlama: “Kimin qarın ağrısı varsa, adımı hallandırır”

19 Oktyabr 2025 21:04see125

Rusiya bankları İran akkreditivlərini qəbul etməyə başlayıblar

20 Oktyabr 2025 15:22see123
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri