İslandiya Atlantik cərəyanının potensial pozulmasını milli təhlükə mənbəyi hesab edir

Bakı, 12 noyabr, AZƏRTAC

İslandiya Atlantik okeanında əsas cərəyan sisteminin potensial pozulmasını milli təhlükəsizlik məsələsi və mövcudluq təhdidi kimi qiymətləndirib və bu, ölkə hökumətini ən pis ssenari strategiyası hazırlamağa sövq edib.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bu barədə ölkənin iqlim naziri Yohann Pall Yohannsson “Reuters” agentliyinə bildirib.

Atlantik Meridional Dövriyyəsi (AMC) tropiklərdən şimala, Arktikaya doğru isti su daşıyan bir cərəyandır və bu isti su axını Avropada mülayim qış iqliminin qorunmasına kömək edir.

Lakin alimlər xəbərdarlıq edirlər ki, istiləşmə Arktika buzlarının əriməsini sürətləndirdikcə və Qrenlandiya buz təbəqəsindən ərimiş suyun okeana daxil olmasına səbəb olduqca, soyuq şirin su axınını poza bilər.

AMC-nin potensial çökməsi müasir buz dövrünü yaxınlaşdıra bilər ki, həmin dövrdə Şimali Avropada qış temperaturu yeni, son dərəcə aşağı səviyyələrə düşəcək və xeyli miqdarda qar və buz əmələ gətirəcək. AMC əvvəllər, xüsusən də təxminən 12 min il öncə başa çatan son Buz dövründən əvvəl çökmüşdü.

“Bu, milli dayanıqlığa və təhlükəsizliyimizə birbaşa təhdiddir”, - İslandiyanın iqlim naziri bildirib. O əlavə edib: “Həmçinin ilk dəfədir ki, konkret bir iqlim hadisəsi Milli Təhlükəsizlik Şurasına potensial mövcudluq təhlükəsi kimi rəsmi olaraq təqdim olunur”.

Yohannssonun sözlərinə görə, problemin aktuallığı İslandiya nazirliklərinin yüksək hazırlıq vəziyyətində olacağı və cavab tədbirlərini əlaqələndirəcəyi deməkdir. Hökumət əlavə tədqiqat və siyasətlərin inkişafına ehtiyacı qiymətləndirir, həmçinin fəlakətlərə hazırlıq məsələləri üzərində işləyir.

“Dəniz buzu dəniz nəqliyyatına, ekstremal hava şəraiti isə iqtisadiyyatımızda və qida sistemlərimizdə əsas rol oynayan əkinçilik və balıqçılıq qabiliyyətimizə ciddi təsir göstərə bilər. Biz hərəkətə keçməzdən əvvəl qəti, uzunmüddətli tədqiqatları gözləməyə imkan verə bilmərik”, - deyə Yohannsson əlavə edib.

Atlantik cərəyanının pozulması Şimali Avropadan kənarda da mənfi nəticələrə səbəb olardı. Alimlər hesab edirlər ki, bu, Afrika, Hindistan və Cənubi Amerikada fermerlərin ehtiyac duyduğu uzunmüddətli yağış rejimini poza bilər.

Bu, həmçinin Antarktidada daha sürətli istiləşməyə səbəb ola bilər, çünki ən cənub qitəni əhatə edən dəniz buzları və onun ətrafındakı buz təbəqələri artıq iqlim dəyişikliyi təhlükəsi altındadır.

Noyabrın 10-da otuza yaxın universitetin və beynəlxalq təşkilatın alimləri Yer kürəsindəki buzlaqların, buz təbəqələrinin və digər donmuş ərazilərin sürətlə əriməsi ilə bağlı həyəcan təbili çalıblar.