İyunun 20 si Ümumdünya Qaçqınlar Günüdür

Bakı, 20 iyun, AZƏRTAC

Dünya ictimaiyyəti hər il iyunun 20-də BMT Baş Assambleyası tərəfindən 2000-ci ildə təsdiq edilmiş Ümumdünya Qaçqınlar Gününü qeyd edir.

AZƏRTAC xəbər verir ki, BMT-nin təşəbbüsü ilə 2025-ci ildə bu mühüm tarix “Qaçqınlarla həmrəylik” devizi altında keçirilir.

BMT-nin Qaçqınlar üzrə Ali Komissarlığının (UNHCR) yeni məlumatlarına görə, təqib, zorakılıq və ya insan hüquqlarının pozulması nəticəsində dünya miqyasında didərgin düşmüş 123 milyon insanın 42,7 milyonu sərhədləri aşmış qaçqınlardır. Bu humanitar fəlakətin qaynar nöqtələrinə Sudan, Suriya, Əfqanıstan, Ukrayna və Fələstin daxil olsa da, köçkünlük dünyanın hər bir bölgəsinə təsir edir.

Qaçqınlıq həm də bəşəriyyətin ciddi sağlamlıq problemidir. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) bəyan edib ki, dünya üzrə 123 milyondan çox qaçqın və məcburi köçkünlə həmrəylik nümayiş etdirir və sağlamlığın ləyaqət, müdafiə və daxil olmaq üçün vacib olan fundamental insan hüququ olduğunu bir daha təsdiqləyir. “Qaçqınlarla həmrəylik” mövzusu altında ÜST heç kəsi geridə qoymayan inklüziv, davamlı sağlamlıq sistemlərini gücləndirmək üçün təcili tədbirlər görməyə çağırır.

Bu kateqoriyadan olan insanların 70 faizindən çoxu aşağı və orta gəlirli ölkələrdə, çox vaxt hüquqi, maliyyə və struktur maneələrin səhiyyəyə çıxışa mane olduğu şəhər yerlərində yerləşir. Onların arasında 47 milyondan çox uşaq sağlamlıq, təhsil və müdafiə imkanlarından məhrumdur. Qadınların və yeni doğulmuş uşaqların həyatı daha yüksək risk altındadır. Qeyd edək ki, qaçqınlar təkcə qayğıya ehtiyacı olanlar deyil. Onlar həm ev sahibi, həm də öz ölkələrinin sosial və iqtisadi quruluşunu zənginləşdirən elm adamları, səhiyyə işçiləri və liderlərdir.

BMT qeyd edir ki, yeni müharibələr və silahlı münaqişələr qaçqınların sayının daha da artmasına səbəb olur və bu, bütün dünyada rifah və əmin-amanlıq üçün ciddi təhlükədir.