Icma.az
close
up
RU
Kartof qızartması ilk kimin ağlına gəlib? Yeməyin TARİXİ

Kartof qızartması ilk kimin ağlına gəlib? Yeməyin TARİXİ

Icma.az, Lent az portalına istinadən məlumat verir.

Sizcə, dünyanın hər yerindən hər yaşda olan insanları bir masa arxasında birləşdirəcək yeganə qida hansıdır? Deyirlər ki, zövqlər, rənglər mübahisəsizdir, amma bu süfrədə yeməyə kartof qızartması ola bilər desək, çoxumuz etiraz etməzdik. Yaxşı, hər yeməkdə ləzzətlə yeyilən kartof qızartmasının nə vaxt və necə yarandığını bilirsinizmi?

Lent.az xəbər verir ki, bəzi mənbələrə görə, kartof qızartması fransız yeməyidir. 18-ci əsrdə Parisdə yarandığını iddia edən bu qaynaqlarda kartof qızartmasının ilk dəfə Parisin əfsanəvi körpüsü olan Pont Neuf üzərində yoldan keçənlərə satıldığı bildirilir. Hətta əlavə edirlər ki, bu ilk fransız qızartması pommes Pont-Neuf adlanırdı.

Belçikalı yemək tarixçisi Pierre Leqluerk kartof qızartmasının tarixini araşdırır və bu yeməyi ilk dəfə 1775-ci ildə Parisdə nəşr olunan “La cuisiniere republicaine” adlı yemək kitabında görür.

Lakin fransız tarixçilərinin bu iddiaları dünyanın bir çox yerində diqqətçəkən hesab edilmir. Məsələn, belçikalılara görə kartof qızartması Namur şəhərində icad edilib. İllər keçdikcə kartof qızartması hətta Fransa və Belçika arasında bir ləzzət savaşına çevrildi.

Şayiələrə görə, Meusa çayı boyunca yaşayanlar 1680-ci ildə çay donduğu üçün balıq tutub qızarda bilməyiblər. Balıq qızarda bilməyən kişilər arvadlarını yedizdirmək üçün kartofu balıq formasında doğrayaraq qovurmağa başladılar və kartof qızartması belə yarandı.

Kartof qızartmasının tapılması Belçika ilə Fransa arasında böyük müzakirələrə səbəb olsa da, ləzzətli kartof qızartması yemək üçün Frankofoniya bölgələrini ziyarət edənlər yanılmır. Bu gün xüsusilə Belçikada hazırlanan kartof qızartması dünyanın heç bir yerində rast gəlinməyəcək bir dada malikdir. Belçika hətta bu yeməyin mədəni irsə çevrilməsi üçün UNESCO-ya müraciət edib.

Frankofoniya bölgəsində kartofun yayılmasında mühüm rol oynayan şəxs var - Antoine-Augustin Parmentier. Fransız əczaçı və torpaqşünas Antoine-Augustin Parmentier, Cənubi Amerikadan İspan kəşfiyyatçıları tərəfindən Avropaya gətirilən kartofun Fransız mətbəxində yer tutması üçün çox çalışdı. Parmentier müxtəlif kartof xörəkləri bişirir və böyük qruplara ziyafət verirdi.

Bu ziyafətlərdə hətta ABŞ-ın keçmiş prezidenti Tomas Ceffersonun da iştirak etdiyi barədə şayiələr var. İddialara görə, Parmentier banketlər verdiyi illərdə Ağ Evdə onun əl yazısı ilə yazdığı “xırda dilimlərdə çiy qızardılmış kartof” reseptindən ilhamlanaraq kartof qızartması verilirdi.

Fərz etmək olar ki, ABŞ-da qızardılmış kartofu populyarlaşdıran şəxs Tomas Ceffersondur. Bir fərqlə ki, Cefferson kartofun uzununa deyil, dairələrə kəsilməsini istəyirdi. Lakin o, nə qədər çalışsa da, kartof qızartmasını məşhurlaşdıra bilməyib. ABŞ-da kartof qızartmasının hazırkı populyarlığının əsası Birinci Dünya Müharibəsi illərində idi.

Qızardılmış kartofun ortaya çıxması ilə bağlı üstünlük təşkil edən bu iki iddiadan hansının doğru olduğu bilinmir. Amma bu gün ABŞ-da su kimi istehlak edilən kartof qızartmasının təməli ABŞ-da qoyulmadığı dəqiqdir.

Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:76
embedMənbə:https://lent.az
archiveBu xəbər 20 Noyabr 2024 13:16 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see191

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see186

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see142

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see140

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see134

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see134

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see132

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see132

Körpələrdə genetik xəstəliklərin aşkarlanması üçün ölkəyə 300 mindən çox test gətiriləcək

19 Oktyabr 2025 20:14see131

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see131

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see129

“Mən ABŞ ı təhlükəyə ata bilmərəm...”

19 Oktyabr 2025 19:18see128

Rıbin və həyat yoldaşı öləcəkləri halda tək oğul övladlarına təlimatlar tərtib ediblər...

20 Oktyabr 2025 00:18see126

Oyundan sonra duş qəbul edə bilmədilər Atletiko dan UEFA ya şikayət

21 Oktyabr 2025 00:12see126

Sabah yağış yağacaq

19 Oktyabr 2025 13:05see125

Əməkdar artist Yadigar Muradovun vəziyyəti stabilləşib

19 Oktyabr 2025 18:49see125

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see125

Elmar Məmmədyarovdan açıqlama: “Kimin qarın ağrısı varsa, adımı hallandırır”

19 Oktyabr 2025 21:04see124

Qara zirə yağı: Hər dərdin dərmanı

20 Oktyabr 2025 05:06see121

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see120
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri