Keçmişdə diş pastası yerinə nə istifadə olunurdu? ARAŞDIRMA

Gündəlik həyatımızın vazkeçilməz bir parçası olan diş pastası əslində bəşəriyyətin çox köhnə axtarışlarının nəticəsidir.

Turkustan.az xəbər verir ki, tarix boyu insanların dişlərini təmizləmək üçün hansı maraqlı üsullardan istifadə etdiyini bilirsinizmi?

1. Göz qamaşdırıcı təbəssümü qorumağın yolu düzgün diş baxımından keçir. Halbuki, qədim dövrlərdə dişlərin təmizlənməsi indiki bildiyimizdən çox fərqli idi. Diş sağlamlığının tarixinə səyahət etməyə hazırsınız?
2. DİŞ SAĞLAMLIĞI VƏ TƏMİZLİK AXTARININ MƏNŞƏLƏRİ
Bu gün dişlərinizi fırçalayarkən istifadə etdiyiniz mentol və ya darçınlı diş pastasına görə minnətdar ola bilərsiniz. Ancaq keçmişdə insanlar bəzən dişlərini təmizləmək üçün ox dırnaqlarından və ya qumdan hazırlanmış qarışıqlardan istifadə edirdilər.
Diş gigiyenası axtarışı müasir dövrdən 5000 il əvvələ gedib çıxır.
3. QƏDİM DÖVLƏRDƏ DİŞ TƏMİZLİK TƏCRÜBƏLƏRİ
Təxminən eramızdan əvvəl 3000-ci ildə qədim misirlilər ox dırnaqları, mirra, yumurta qabıqları, pemza daşı və sudan hazırlanmış diş pastası hazırladılar. İndi də pemza qarışığı diş həkimləri tərəfindən dişlərin peşəkar təmizlənməsi və cilalanması üçün istifadə olunur.
4. Qədim Çinlilər dişlərini təmizləmək üçün üyüdülmüş balıq sümüklərindən istifadə etdiyi halda, romalılar və yunanlar müxtəlif xırdalanmış sümüklərdən və istiridyə qabıqlarından istifadə edirdilər. Orta əsrlərdə ərəblər nazik qumdan istifadə etdiyi halda, Avropada xörək duzu ilə təcrübələr aparılmışdır.
5. MÜASİR DİŞ MƏCUNU
İlk müasir diş pastaları 1700-cü illərin sonlarında ortaya çıxdı. Çox vaxt evdə hazırlanan bu qarışıqların tərkibində bəzən yandırılmış çörək və ya "əjdaha qanı" kimi tanınan təbii bitki qatranı var idi.
6. 1824-cü ildə Peabodi adlı diş həkimi diş pastasına sabun qatan ilk şəxs oldu. 1850-ci illərdə John Harris adlı başqa bir həkim diş pastasına əhəng daşı əlavə etdi.
7. Colgate 1870-ci illərdə bankalarda ilk diş pastasını istehsal etməyə başladı. Bununla belə, 1892-ci ildə Dr. Vaşinqton Şeffild adlı amerikalı diş həkimi, diş məcununu bankadan götürməyin gigiyenik olmadığını düşünərək ilk sıxıla bilən boru diş pastasını hazırlayıb. Bu ideya rəssamların istifadə etdiyi boya borularından ilhamlanıb.
8. XX ƏSR VƏ SONRAKİ İNKİŞAFLAR
İkinci Dünya Müharibəsindən sonra diş pastalarında böyük yeniliklər oldu:
Sintetik yuyucu vasitələrin inkişafı sayəsində sabun əvəzinə daha təsirli emulqatorlardan istifadə edilmişdir.
Diş çürüməsinin qarşısını almaq üçün flüor əlavə edilməyə başlandı.
İlk zolaqlı diş pastası hazırlandı.
1980-ci illərin ortalarında dişləri ağartmaq üçün xüsusiyyətlər əlavə edildi.
9. BU GÜN DİŞ MƏCUNU SEÇİMİ
Bu gün istifadə edilən diş pastalarının əsas tərkib hissələri su, aşındırıcı maddələr, flüoridlər və yuyucu vasitələrdir. Fərqli markalar və dadlar arasında müxtəlif seçimlər təklif olunur.
10. DİŞLƏRİNİZ GÜLÜŞÜNÜZÜ GÖZƏLLƏŞDİRSİN
Ağız və diş sağlamlığınızı qorumaq üçün mütəmadi olaraq diş həkiminizə baş çəkməyi unutmayın. Sizə ən uyğun diş pastası və fırçalama üsullarını tapmaq üçün diş həkiminin məsləhətlərindən faydalana bilərsiniz.

Aytən Yaşar/ Turkustan.az