Icma.az
close
up
RU
Kibertəhlükələr artır: Necə qorunaq?

Kibertəhlükələr artır: Necə qorunaq?

News24 saytından verilən məlumata əsasən, Icma.az məlumatı açıqlayır.

Qlobal təcrübə göstərir ki, rəqəmsal ödənişlərin artması ilə kiberhücumlar və fırıldaqçılıq halları da çoxalır. "Ransomware" hücumuna məruz qalan, ABŞ-nin ən böyük qəzet yayımçılarından biri olan və 70-dən çox nəşrə yayım texnologiyası ilə veb xidmətləri təqdim edən "Lee Enterprises", kiber hücum nəticəsində 40 min nəfərin şəxsi məlumatlarının oğurlandığını təsdiqləyib. Eyni zamanda, "Adidas" şirkəti də müştərilərinin şəxsi məlumatlarının oğurlandığı kiberhücuma məruz qalıb.

Bu kimi kiberhücümlardan qorunmaq üçün nələrə diqqət edilməlidir?

Məsələ ilə bağlı News24.az-ın sualını cavablandıran Azərbaycan Kibertəhlükəsizlik Təşkilatları Assosiasiyasının (AKTA) eksperti Bəhruz Əliyev bildirib ki, hücumlar həm şirkətlər, həm də fərdi istifadəçilər üçün ciddi risklər yaradır:

"Bu cür halların qarşısını almaq üçün müxtəlif səviyyələrdə önləyici tədbirlər görmək zəruridir".

Şirkətlər üçün əsas qorunma tədbirləri

1. Məlumatlar həm istirahətdə (data at rest), həm də ötürülmə zamanı (data in transit) güclü alqoritmlərlə (AES-256 və s.) şifrələnməlidir.

2. Hücumçular çox zaman köhnəlmiş proqram təminatındakı zəifliklərdən istifadə edirlər.

"Vulnerability Management" və "Patch Management" strategiyaları mütləq tətbiq olunmalıdır.

3. Fişing hücumları hələ də ən yayğın yollardandır. İşçilərə saxta e-poçtlara qarşı diqqətli olmağı öyrətmək ciddi məsələdir.

4. Sadə parol istifadəsi əvəzinə, əlavə təsdiq üsulları (OTP, biometrik autentifikasiya) tətbiq olunmalıdır.

5. Next-Generation Firewall, Intrusion Detection and Prevention Systems (IDS/IPS) və Security Information and Event Management (SIEM) həlləri istifadə olunmalıdır.

6. Zəiflik testləri (Penetration Testing)

Hücum simulyasiyaları ilə şirkət öz sistemlərini sınaqdan keçirməlidir (Red Team məşqləri və s.).

Fərdi istifadəçilər üçün qorunma tövsiyələri

1. Hər bir hesab üçün unikal parol istifadə edilməlidir. Parol menecerləri (məs. Bitwarden, 1Password) bu prosesdə kömək edə bilər.

2. İki addımlı təsdiqləmə (2FA/MFA) aktiv olunmalıdır

3. Şübhəli e-poçt və mesajlara qarşı ehtiyatlı olmaq lazımdır. Bank və ya məşhur şirkət adından gələn "təcili" mesajlar fişing ola bilər.

4. Proqram və əməliyyat sistemlərini daim yeniləmək

5. Yalnız rəsmi mənbələrdən tətbiq yükləmək olar. Saxta tətbiqlər vasitəsilə məlumat sızdırılması baş verə bilər.

Ekspert onu da qeyd edib ki, kiberhücumlar artıq yalnız texniki məsələ deyil, qlobal təhlükəsizlik problemidir. Şirkətlər müştəri məlumatlarını bir xəzinə kimi qorumalıdır, fərdi istifadəçilər isə öz kibergigiyena səviyyələrini artırmalıdır. Proaktiv yanaşma və maarifləndirmə bu hücumların qarşısını almaqda əsas rol oynayır.

Günel Məlikzadə
News24.az

Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:52
embedMənbə:https://news24.az
archiveBu xəbər 05 İyun 2025 18:15 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Şörzingerin Azərbaycanca öyrəndiyi söz…

24 İyul 2025 01:29see172

Rusiyanın Azərbaycana qarşı növbəti təzyiq mexanizmi

25 İyul 2025 00:06see152

Zəngəzur dəhlizi: İrəvan fürsəti niyə əldən verir?

23 İyul 2025 10:01see150

AMB uçot dərəcəsini azaldıb

23 İyul 2025 10:14see144

ABŞ nin də iştirakı ilə Bakıda iki ölkə arasında danışıqlar aparılacaq

23 İyul 2025 10:50see142

Bu kuba baş məsqçi təyin olundu

23 İyul 2025 16:25see141

Şəmkirdə 15 yaşlı qızın ehtiyatsızlığı faciə ilə nəticələndi

24 İyul 2025 01:38see139

Kürdəmirdə 8 nəfər qidadan zəhərlənib

23 İyul 2025 03:45see136

General Motors un mənfəəti Trampın tariflərinə görə üç ayda 1 milyard dollardan çox azalıb

23 İyul 2025 03:40see135

PA nın Vətəndaş Qəbulu Mərkəzində avqust ayı üçün qəbul cədvəli AÇIQLANDI

23 İyul 2025 18:12see133

Qurban Qurbanov: Qələbəni unudub cavab oyununa ciddi hazırlaşacağıq

24 İyul 2025 01:30see131

Xankəndi şəhərində “Sarı gəlin” abidəsi belə ola bilər

23 İyul 2025 17:48see129

ABŞ da qırmızı ət qiymətləri rekord həddə çatdı

23 İyul 2025 20:13see127

BYD və “Geely”də saxtakarlıq aşkarlandı Subsidiyalar bu mexanizmlə mənimsənilir

23 İyul 2025 20:07see126

Aktivlərinin həcminə görə Azərbaycan banklarının RENKİNQİ

23 İyul 2025 18:27see123

Uşağın smartfona erkən çıxışı psixi sağlamlıq problemlərinə gətirib çıxarır

24 İyul 2025 04:25see121

YPG Suriyada silahları təhvil verməyəcəyini açıqlayıb

24 İyul 2025 02:48see120

Goji berry nədir? Goji giləmeyvəsinin faydaları

24 İyul 2025 17:12see120

“Qarabağ”ın darmadağınla qələbəsi Video

24 İyul 2025 02:30see119

Təmiz enerji dövrünü necə sürətləndirmək olar ANALİZ

24 İyul 2025 16:58see118
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri