Icma.az
close
up
RU
Körpələri nə güldürür?

Körpələri nə güldürür?

Sherg.az saytından əldə olunan məlumata görə, Icma.az məlumat yayır.

Danışmağa başlamazdan çox əvvəl gülüşlər saçan körpələr, əslində, insan ünsiyyətini anlamağa açar verən mənbə ola bilərlər. Sherg.az xəbər verir ki, Körpə gülüşü ilə bağlı tədqiqat aparan alimlər bu mövzuda olduqca maraqlı fikirlər irəli sürürlər.

Bir körpənin gülüşündən daha sevimli hansı səs ola bilər? Görünür ki, bu qığıldamaq çox vaxt sadəcə “ce-ə” oyunu və ya rəngli oyuncaqlardan qaynaqlanmır. Körpələrin gülüşlərinin səbəbi daha fundamental və dərindən gələn bir şeylə əlaqəlidir. İngiltərədən inkişaf psixologiyası üzrə mütəxəssis Caspar Addyman bu məsələyə işıq salır: “Körpələri və kiçik uşaqları nə güldürür?”


Körpələr danışmadan əvvəl gülürlər

Körpələr danışmazdan əvvəl gülürlər, bu da gülüşü insanların dünyanı necə qavradıqlarını öyrənmək üçün ən qədim açar mənbələrdən biri edir. Londra Universiteti Goldsmithsdə çalışan Addyman ilk olaraq bununla maraqlanıb. Körpələrin necə öyrəndiyini başa düşmək istəyib, lakin yetkin insanlardan fərqli olaraq onlara sual verə bilməyib. Körpələr adətən ilk sözlərini 9-12 aylığında deyirlər, amma araşdırmalar göstərir ki, onlar çox daha erkən – həyatlarının təxminən 3-cü ayında gülməyə başlayırlar. Bəs körpələrin nə düşündüyünü onların gülüşündən öyrənmək mümkündürmü? Valideynlərə ünvanlanan “Körpəniz ilk dəfə nə vaxt güldü? Nəyə ən çox gülür? Hansı oyuncaqlar və oyunlar onları güldürür?” suallarından alınan cavablar, körpələrin ilk 3 ayda gülməyi öyrəndiklərini göstərir.


“Ce-ə” oyunu

Dünyada ən çox oynanılan oyunlardan biri olan “ce-ə” körpələri ən çox güldürən oyundur. Əllər üzünü örtəndə körpələr qarşısındakı adamın yoxa çıxdığını düşünürlər və əllərini açanda gözlənilməz bir şəkildə yenidən ortaya çıxdığı üçün təəccüblənirlər. Maraqlısı odur ki, iki yaşında olan uşaqlar üçün bu təəccüb hissi artıq zəifləsə də, yenə də eyni şəkildə bu oyuna reaksiya verirlər. Əslində uşaqlar nəyə gülürlər?

Araşdırmalar göstərir ki, həyatın ilk dövrlərində gülüşün ən böyük səbəblərindən biri paylaşmaqdır. 2,5–4 yaş arası uşaqların komik cizgi filmini təkbaşına, bir dostları ilə və ya bir qrup uşağın içində izlədikləri zaman necə güldükləri müşahidə edilib. Nəticələr göstərib ki, uşaqlar cizgi filmini tək izlədiklərindən səkkiz dəfə çox, bir yoldaşla birlikdə izləyərkən gülürlər. Halbuki filmin komikliyi hər iki halda da eyni qiymətləndirilib. Böyük bir qrupda daha çox gülünəcəyi gözlənsə də, maraqlı olaraq uşaqlar tək yoldaşla izlədikləri qədər də qrupda çox gülməyiblər. Bu isə gülüşün sadəcə yoluxucu bir şey olmadığını, əksinə orada kiminləsə paylaşım və ünsiyyət siqnalı kimi rol oynadığını göstərir.


Təkcə oyuncaq deyil, insan əlaqəsi


Addyman deyir: “Əgər bir sözlə cavab verməli olsaydım, ‘insanlar’ deyərdim. İki sözlə desəm, ‘böyüklərin diqqəti’. Və ya ‘insan əlaqəsi’.” “Ce-ə” oyununu misal gətirərək bildirir ki, körpələrin ən çox güldükləri an, üzünü açıb körpə ilə yenidən göz təması qurduğunuz andır. Körpənin gülüşü bu əlaqəni paylaşmağın və davam etdirməyin bir yoludur. Körpələr bununla sizinlə ünsiyyət qurur.


Evrim baxımından gülüş

Addyman, gülüşün insanın başqaları ilə paylaşım ehtiyacının təkamül yolu ilə inkişaf etdiyini düşünür. Oxford Universitetindən antropoloq Robin Dunbar da gülüşün əcdad primatlarda tükləri təmizləmə davranışının yerini alaraq insanlar arasında ünsiyyət, inam və cəmiyyət hissini gücləndirdiyini irəli sürür. Körpələr üçün isə ünsiyyət imkanları çox məhdud olduğu üçün gülüş ikiqat əhəmiyyət kəsb edir.

Gülüşü saxtalaşdırmaq çətindir, ona görə də o, insanın özünü rahat hiss etdiyi zaman verdiyi səmimi siqnaldır. Bu baxımdan, gülüş həm sosial bir siqnal, həm də sosial birləşdirici funksiyası daşıyır: birlikdə gülmək insanı cəmiyyətə aid hiss etdirir.


Nəticə

Bir körpənin şirin gülüşü haqqında hələ də cavablandırılmamış çox sual var. Bu gülüşün öyrənmə prosesində hansı mərhələdə meydana gəldiyi də bunlardan biridir. Lakin indiyədək aparılan tədqiqatlardan öyrəndiyimiz vacib bir məqam var: körpələr göstərilən diqqəti görür və sizinlə danışa bilməsələr də ünsiyyət qurmağa çalışırlar.

Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:67
embedMənbə:https://sherg.az
archiveBu xəbər 09 İyun 2025 05:20 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Yayda ətir necə seçilməlidir? Tanınmış əttardan TÖVSİYƏLƏR

07 İyun 2025 13:47see190

Yığmamız Avropa kubokunun yarımfinalında Malta ilə qarşılaşacaq

07 İyun 2025 23:39see134

Bu gün İspaniya Portuqaliya finalı var

08 İyun 2025 10:46see123

“Bizə “avtobus müxalifəti” deyənlər bir həqiqəti qulaqlarına sırğa etsinlər ki...”

08 İyun 2025 19:43see120

“Hakimin az qala bütün qərarları ya Qarabağ ın, ya da Sabah ın narazılığına səbəb oldu”

08 İyun 2025 04:24see119

"Qumar kralı" "sağ əli" həbs edildi

07 İyun 2025 23:06see118

Münxendə insanlara bıçaqla hücum edən şəxs polis tərəfindən zərərsizləşdirilib

08 İyun 2025 04:24see117

40 il Korsikaya qarşı vuruşan Fransa... Niyə erməni separatizminə hə, rus separatizminə yox deyir...

07 İyun 2025 20:10see116

Astronomlar ilk dəfə unikal ulduzları kəşf edirlər..?

08 İyun 2025 00:17see116

Klopp Real a hücumçu təklif etdi

07 İyun 2025 23:00see115

DİQQƏT! Bu ərazilərdə qaz KƏSİLƏCƏK

07 İyun 2025 10:37see115

Zaxarova Zelenskini təhqir etdi: ...alçaq hərəkətə əl atıb

07 İyun 2025 21:57see114

YPX maşınına yol verən sürücüyə cərimə yazıldı VİDEO

07 İyun 2025 17:51see114

Təhlükəli epizodlar yaratdıq Fernandu Santuş

07 İyun 2025 19:52see114

Maskın təklifi

08 İyun 2025 04:23see114

İlon Maskdan gözlənilməz həmlə ABŞ ı heyrətə saldı

07 İyun 2025 17:56see113

Bakıda marketdən pul oğurlandı

07 İyun 2025 17:58see113

Rusiya ordusu Sumı şəhərinə yaxınlaşır

07 İyun 2025 17:23see113

Bakıda 2 avtomobildən avtomat tapıldı

07 İyun 2025 12:28see112

Cəlilabadda minik avtomobilləri toqquşub

08 İyun 2025 18:47see112
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri