Icma.az
close
up
RU
Kriptovalyuta dələduzluğu: vətəndaşlar qurban olmamaq üçün nə etməlidir? Açıqlama

Kriptovalyuta dələduzluğu: vətəndaşlar qurban olmamaq üçün nə etməlidir? Açıqlama

Moderator.az portalından verilən məlumata görə, Icma.az xəbər yayır.

Xəbər verdiyimiz kimi Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyi kriptovalyuta dələduzluğu ilə bağlı vətəndaşlara xəbərdarlıq edib.

“Kriptovalyuta dələduzluğuna qarşı diqqətli olun! Tanımadığınız şəxslərdən kriptovalyuta qazancı ilə bağlı gələn təkliflərə qarşı diqqətli olun. Kriptovalyuta ilə əlaqədar layihələrin və mənbələrin doğruluğunu yoxlayın. Təhlükəsiz elektron pulqabı və platformalardan istifadə edin. Platformalarda aktivlərinizi qorumaq üçün mürəkkəb şifr və ikimərhələli təsdiqləmədən istifadə edin”, – deyə Nazirliyin məlumatında bildirilir.

 Bu barədə Moderator.az-a danışan Crypto Consulting MMC-nin direktoru, kriptoinvest.az portalının rəhbəri və UNEC Biznes Məktəbinin müəllimi Elnur Quliyev deyib ki,  insanlar müxtəlif səbəblərə görə maliyyə və kriptovalyuta layihələri üzrə fırıldaqların qurbanı olurlar. Bir çox hallarda biz bunu “sadəlövhlük” adlandırsaq da bunun səbəblər aşağıdakılardır:

1.Maliyyə savadlılığının olmaması. 

Bir çox insanlar kriptovalyutaların və blokçeynin necə işlədiyini başa düşmürlər. Onlar layihəni necə yoxlamaq lazım olduğunu bilmirlər (yol xəritəsi, komanda, kod auditi yoxdur) və fırıldaqçıların yüksək gəlir vədlərinə inanırlar. 

2. Tamahkarlıq və tez pul qazanmaq istəyi

Böyük gəlir vədləri (ayda 100%  passiv gəlir, “100 dollar investisiya et – 1000 dollar qazan”) çox cazibədar görünür. Kriptovalyutalar sektorunda həqiqətən də dəfələrlə faiz artımı halları var ki, çoxları tez varlana biləcəklərinə inanır.

3. Sosial təzyiq effekti

“Ətrafımdakı hər kəs pul qazanır, mən də cəhd etməliyəm!” Təcrübə onu göstərir ki, son zamanlar insanlar artıq məntiqə deyil, başqalarının hərəkətlərinə əsaslanaraq qərar verirlər. Başqalarının qazandığını görən (yaxud da qazandığını düşünən) insan “arxada qalmaq” istəmir və impulsiv hərəkət edir. Riskli olduğunu başa düşsə belə, potensial faydaları əldən vermə qorxusu onu hər hansı riskli layihədə iştirak etməyə vadar edir.

4. İctimai nüfuzlu şəxslərə etibar 

Əgər layihədə məşhur şəxslər (müğənni, idmançı, siyasətçi, bloggerlər) iştirak edirsə, insanlar bunun real olduğuna inanmağa başlayırlar. Sosial şəbəkələrdə süni “hayp” yaradılır – saxta müsbət rəylər, saxta investorlar, bu da legitimlik illüziyası yaradır.

Kripto üzrə mütəxəssis vurğulayıb ki, qurbanların düşdüyü əsas fırıldaqçılıq sxemləri bunlardır:

1. Fişinq hücumları.

Fırıldaqçılar kriptovalyuta birjalarının, elektron pul cüzdanları və ya layihələrin saxta veb-saytlarını yaradırlar. Google və ya sosial şəbəkələrdə saxta reklamlardan tez-tez istifadə olunur. İstifadəçilər isə öz məlumatlarını (açarlar, parollar) daxil edir, vəsaitlərə girişi itirir.

2. Maliyyə piramidaları və ponzi sxemləri.

 Fırıldaqçı layihələr yüksək faiz dərəcələri vəd edərək istifadəçiləri cəlb edirlər. Sxem üzrə ilk investorların pulu yeni cəlb edilmiş investorların hesabına ödənilir. Bu zaman ödnişlərin mədaxil və məxir formları yalnız kriptovalyutalar ilə aparılır. 

3. Saxta hədiyyələr (Giveaway Scam)

 Müxtəlif reklam şərtləri ilə vəsitlərin 2 və ya daha çox geri qaytarılacağını vəd edərək, kriptovalyutanı konkret ünvana göndərilməsi istənilir. Bu zaman bir çox hallarda məşhurların saxta hesablarından (məsələn, Elon Musk) istifadə olunur.

4. İnvestisiya platformalarında qazanmaq imkanı

 Sosial şəbəkələrdə reklam edilən "eksklüziv" ticarət (forex) platformalarına investorlar əvvəlcə kiçik məbləğlər ilə depozit qoyub qazanmaq imkanı vəd edilir. Bunun üçün peşəkar fərdi treyder xidməti də təklif edilir və qısa zamanda platformada ilkin depozit məbləğindən dəfələrlə çox qazanc illuziyası yaradılır. Sonra isə müxtəlif bəhanələr ilə (məslən sığorta ödənişi tələb etmək) vəasitlərin geri qaytarılmasından imtina edirlər. Son 3 ildə bu üsul ilə Azərbaycanda müxtəlif təbəqədən olan investorların vəsaitləri mənimsənilib. 

E.Quliyev onu da əlavə edib ki, kriptovalyuta fırıldaqlarından qaçmaq üçün bir neçə sadə lakin təsirli qaydalara riayət etmək vacibdir: 

1. İnvestisiya etməzdən əvvəl layihəni analiz edin.

 Layihə komandasını, onun təcrübəsini və nüfuzunu araşdırın. Tərtibatçı məlumatlarına, tərəfdaşlıqlara və sosial şəbəkələrdəki rəylərə baxın. Layihənin kriptovalyuta və ya tokenlərlə əlaqəli olub olmadığını yoxlayın. Əgər bunun üçün təcrübəniz kifayət deyilsə, o zaman uzaq durun. 

2. "Tez və çox qazanc" təklifləri ilə diqqətli olun

 Qısa müddət ərzində inanılmaz qazanc vədlərinə etibar etməyin. Həmçinin, zəmanətli gəlir vəd edən investisiya sxemləri ilə diqqətli olun (əksər hallarda bunlar Ponzi sxemləri və ya piramida sxemləridir).

3. Etibarlı və rəsmi platformalardan istifadə edin

Kriptovalyuta ticarətinda daha az komissiya xərci ilə müxtəlif mübadilə servisləri təklif edilir. Bir çox hallarda belə platformalara depozit vəsaitin daxil olmasından sonra məxaric edilmə imkanları məhdudlaşdırılır. Odur ki, Binance, Coinbase, Kraken və yaxşı reputasiyaya malik başqaları kimi tanınmış və lisenziyalı kriptovalyuta birjalarını seçin. Mübadilə saytının təhlükəsiz bağlantıdan istifadə etdiyinə əmin olun (URL-nin // ilə başladığını yoxlayın). Şübhəli reputasiyaya malik platformalara, hətta onlar “çox əlverişli şərtlər” təklif etsələr belə, etibar etməyin. 

Mehin Mehmanqızı

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:116
embedMənbə:https://moderator.az
archiveBu xəbər 24 Fevral 2025 20:49 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see276

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see249

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see182

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see176

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see139

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see133

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see129

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see129

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see128

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see127

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see127

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see127

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see127

Körpələrdə genetik xəstəliklərin aşkarlanması üçün ölkəyə 300 mindən çox test gətiriləcək

19 Oktyabr 2025 20:14see127

On dörd yaşlı futbolçu qız məktəbdəki zorakılığa görə intihar edib FOTO

19 Oktyabr 2025 04:02see127

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see126

Luvr muzeyində Azərbaycan nəfəsi: Parisdə gənc rəssam Diana Quliyevanın əsərləri sərgilənir Foto

19 Oktyabr 2025 09:10see125

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see125

“Mən ABŞ ı təhlükəyə ata bilmərəm...”

19 Oktyabr 2025 19:18see122

Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir: 50 yaşdan sonra bu qidalar məhdudlaşdırılmalıdır

19 Oktyabr 2025 07:08see119
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri