“Kurtlar vadisi , Eşkiya dünyaya hökmdar olmaz , Çukur : İnsanları kriminala baxmağa nə vadar edir?

Son zamanlar mediada, sosial şəbəkələrdə  kriminal hadisələrlə bağlı məlumatlar artıb. 

Bu, yalnız ailə daxilində deyil, artıq məktəblərdə, şagirdlər arasında da özünü göstərir. Hətta oxucular, tamaşaçılar belə, qəzetlərdə, xəbər saytlarında, televiziyada kriminal xarakterli məlumatlara daha çox diqqət yetirirlər. Bunu bəzən müasir dövrlə bağlamaqla yanaşı, artıq bu kimi hadisələrin KİV-lərə asan yol tapması ilə də əlaqələndirirlər. 

Niyə kirminal xarakterli seriallar, filimlər cox izlənir, xəbərlər cox oxunur? İnsanlaırn kriminala olan maragi nə ilə bağlıdır? 

Məsələ ilə bağlı BDU-nun Psixologiya kafedrasının müəllimi Fatimə Bayramova "Cebheinfo.az"-a bildirib ki, əslində statistikaya görə, komediya və dram janrında filmlər daha çox izlənilir: 

"Kriminal janrda olan film və serialların həm mənfi, həm də müsbət tərəfləri var. Kriminal və ya detektiv janrında izlənilən filmlər insanların gündəlik həyatda yaşamadığı güclü həyəcan və ya adrenalinin yaratdığı hissin təlabatını ödəyir. İnsanlar bu yol ilə həmin hissləri yaşayır. 

Sonu müsbət bitən kriminal janrlı filmlərdə şərin məğlubiyyəti, oğrunun və ya manyakın həbsi, öldürülməsi insanların xeyrin qələbəsinə inam hissinin, ümidin artmasına yardım edir. Yəni bu cür janrların insan psixikası üçün müsbət tərəfləri də var. Mənfi tərəfləri isə yamsılama, təqlid sevən yeniyetmə və "yetkin"lərdə özünü göstərir. Bu davranışa meyilli insanlar üçün nəinki kriminal, hətta digər janrlar da mənfi təsir edə bilər”. 

O bildirib ki, daha çox yeniyetmələr arasında bu hal özünü göstərir: 

“Onların baxdıqları bəzi xarici seriallar- "Kurtlar vadisi", "Eşkiya dünyaya hökmdar olmaz", "Çukur" və s. yetkinlər üçün aksiyon mahiyyət daşısa da, yeniyetmələrə pis nümunə olma ehtimalı çoxdur. Dəfələrlə xəbərlərdə, məktəbdə rastlaşdığımız bullinq, yeniyetmələrin məktəbə bıçaq gətirməsi, özlərini "oğru aləminin nümayəndəsi" kimi təqlid etmələri, tüfeyli həyat, qruplaşma və s. onları və yaşıdlarını təhlükə ilə üzləşdirə bilər. 

Bu vəziyyətin müəllim və valideynlər üstündən keçməməli, mütləq şəkildə nəzarət etməli, etdikləri davranışların nəticəsini izah etməlidirlər. Uşaq hər şeyin filmlərdə olduğu kimi olmadığını bilməli, reallıqla tanış olmalıdır. Yetkin insanlardan kriminal hadisələri təqlid edənlər isə "eqosu" yüksək və ya əksinə, özqiymətləndirməsi aşağı olan şəxslərdir. Onlar da yeniyetmələr kimi özlərini sübut etmək üçün təqliddən istifadə edə bilərlər. Zənnimcə, insanların kriminal xəbərləri daha çox izləməsi qorxuları ilə əlaqədardır. İnsan çox zaman nədən qorxursa, daha çox o xəbərləri oxuyur". 

Nigar Abdullayeva 
"Cebheinfo.az"

Açar sözlər: “Kurtlar vadisi" "Eşkiya dünyaya hökmdar olmaz" "Çukur"