Market alışverişlərini uşaqla necə edə bilərik?

Dəfələrlə şahidi oluruq ki, uşaq alış-veriş mərkəzlərində ayağını yerə döyüb ağlaya-ağlaya valideynindən nəsə almasını istəyir, çıxmaq istəmir, nəyisə göstərir. Bu hər yaş qrupuna aiddir, əsasən körpəlikdən məktəbəqədər dövrdə, hətda bəzən 8 yaşında uşaqlarda da bu hal yaşanır. Valideynləri narahat edən bütün problemlərin real həlli mütləq var. Bəs mütəxəssislər bu haqda nə deyir? Belə olan halda valideyin nə etməli? Market alış-verişlərini uşaqla necə edə bilərik? SİA bu suallara cavab olaraq psixoloqlar Vüsalə Əmiraslanova və Aytən Ələkbərovanın fikirlərini öyrənib.

Psixoloq Vüsalə Əmiraslanova: "Market alış-verişlərini uşaqlara, ümumiyyətlə, daha erkən yaşlarından alışdırmaq məsələsi vacibdir. Erkən yaşlarında, yəni 4-5 yaşında artıq uşağa hesablamağı öyrədə bilirik, həm nəyi alıb, nəyi almamağı öyrədə bilirik. Bu şəkildə uşaqda marketdə nələr alına bilir, evə nələr lazımdır və sair kimi fikirlər formalaşır. Biz bəzən marketə gedəndə ev üçün bazarlıq edirik, amma uşağa rahat şərait yaradırıq ki, nə istəyir seçsin. Düzdür, bu onun beynində "marketdə istədiyini götürə bilər" kimi anlayış yaradır. Ona görə də, çalışmaq lazımdır ki, onunla əvvəldən müzakirə edək. Birlikdə həmin bölmələrə gedib o əşyaları axtarmaq vacibdir. Bu şəkildə də həm övladımıza alış-verişi öyrədirik, eyni zamanda da büdcəni formalaşdırırıq. Amma tam yaş olaraq 7-9 yaşlarında daha yaxşıdır. Bu yaşlarda artıq uşaqlıq dövrünü keçirik, yavaş-yavaş yeniyetməlik dövrünə yaxınlaşırıq. Onlar üçün bunu etmək uğurdur, fəxrdir deyə daha çox maraqlarına səbəb olur. Sonunda da əgər biz onları təkcə marketə göndəririksə, geri qayıdanda onları tərifləyiriksə, mükafatlandırırıqsa, bu, onlara daha çox həzz verir".

Psixoloq Aytən Ələkbərova: "Övladlarımızla alış-verişə getməkdən ötrü əvvəlcə övladımızla söhbət edərək, onun nə istədiyini müəyyənləşdirməliyik. Onun nə istədiyini müəyyənləşdirdikdən sonra isə istədiyini alıb daha sonra öz alış-verişimizi rahatlıqla edə bilərik. Çünki övladımızla söhbəti aparmadığımız və onun fikirlərini öyrənmədiyimiz zaman özümüzdə belə qıcıqlanmalar yaranır. Hövsələdən çıxırıq, cizgilərimiz dəyişir, uşağın qolundan tutub silkələməyə başlayırıq. Hətta özümüzdən asılı olmayaraq ictimaiyyət içində uşağımıza qarşı azacıq da olsa fiziki münasibətlərimizi göstərə bilirik. Ona görə də, öncədən övladlarımızın nə istədiyini müəyyən etmək, marketdən öncəki söhbət mütləq lazımdır. Yaxud da, uşaqla oturarkən əlimizdəki pulu göstərərək ona izah etməliyik ki, bu pulla ona da hədiyyə almaq istəyirik. Uşağın şüuraltında formalaşan məqam olur ki, gələcəkdə planlı şəkildə alış-veriş etməyi və pulundan müəyyən miqdarını kənara qoymağı öyrənir. Bu baxımdan da ən gözəl üsullardan biri kimi biz onlara tətbiq etmişik, tətbiq edib də müsbət nəticələr əldə etmişik. O nəticələrə əsasən bu gün rahatlıqla sizə bu intervyunu verə bilirəm".