“Mehriban xanım bu geyimi Özbəkistana rəsmi səfəri üçün seçdi” Faiq Kərimlə MARAQLI MÜSAHİBƏ

“Mehriban xanım Əliyeva, Leyla xanım və Arzu xanım artıq təxminən 20 ildir bizim müştərilərimizdir. 2006-cı ildən etibarən bu nüfuzlu ailə ilə əməkdaşlıq etmək şərəfi bizə nəsib olub və biz bu imkandan həqiqətən qürur duyuruq”.

Lent.az-ın məlumatına görə, bunu “Vesti.az”a müsahibəsində modelyer Faiq Kərim deyib.

Müsahibədən qısa çıxarışı təqdim edirik:

- Siz uzun illərdir Azərbaycanın Birinci xanımı Mehriban xanım Əliyeva və onun qızları üçün geyimlər yaradırsınız. Belə xüsusi müştərilər üçün obrazlar necə yaranır?

- Birinci xanım və onun qızları üçün libasların yaradılmasından uzun-uzadı danışmaq olar. Hər bir obraz unikaldır, hər birinin arxasında öz hekayəsi dayanır. Mehriban xanım və onun qızları üçün geyimlərin hazırlanması prosesi həmişə xüsusi bir məna daşıyır. Son 4-5 ildə isə biz dizaynda getdikcə daha çox milli xalça elementlərindən istifadə edirik. Azərbaycan dekorativ-tətbiqi sənətindən ilhamlanan naxışlar bu libaslara özünəməxsus ruh qatır.

Amma bu ideya ilk dəfə 2015–2016-cı illərdə formalaşdı. Həmin vaxt Leyla xanım üçün yüngül şifondan hazırlanmış, milli üslubda naxışlarla bəzədilmiş bir bluz tikmişdim. Xalq arasında bu texnika “təkəlduz” adlanır. O, xüsusi, qarmaq formasında bir alətlə icra olunur.

Bu maraqlı aləti xaricdən əldə etdim, onunla işləməyi öyrəndim və daha sonra atelyemizdəki sənətkarlara da bu texnikanı öyrətdim. Biz şifon parça üzərində ipəklə naxış işləməyə başladıq - nəticə inanılmaz dərəcədə gözəl və zərif alındı.

Leyla xanım üçün hazırlanmış həmin bluz bizim üçün bir ilk idi. Burada biz müasir formanı ənənəvi məzmunla birləşdirdik. Geyimlərə milli mədəniyyətin, memarlığın, ornamental qrafikanın motivlərini daxil etmək ideyası çoxdan mənim içimdə yaşayırdı. Son iki-üç ildə isə bu ideya artıq tam formalaşaraq ayrıca bir istiqamətə çevrildi - biz getdikcə daha çox libas yaradırıq ki, burada Azərbaycan motivləri müasir siluetlərdə canlanır.

Yeri gəlmişkən, son olaraq Mehriban xanım üçün hazırladığımız libası xüsusi qeyd etmək istəyirəm: ağ rəngdə, mənim fikrimcə, ilahi dərəcədə gözəl bir libas idi. Üzərində xalça elementləri ilə işlənmiş naxışlar vardı. Bu geyimi birinci xanım Özbəkistana rəsmi səfəri üçün seçmişdi.

Biz xalça ornamentlərini birbaşa şəkildə köçürmədik - əksinə, naxışları uyğunlaşdırdıq, dəyişdirdik ki, birbaşa surət təsiri yaranmasın. Hər şey incə və zərif görünməli idi. Rəng palitrasını dəyişirdik, bəzi hallarda naxışların yerləşməsini dəyişirdik, onları birləşdirir, kombinasiyalar yaradırdıq ki, müasir və yüngül bir təsir alınsın.

- Azərbaycanda bir çox qadın Mehriban xanım Əliyevanın tərzinə və zövqünə heyrandır. Bizim üçün o, Azərbaycan zərifliyinin təcəssümüdür!

- Düşünürəm ki, bu heç kimə sirr deyil. Mehriban xanımın geyindiyi hər bir libas onun üzərində qüsursuz görünür: zərif, özündən əmin və zövqlü. Onun özünəməxsus stili və çox incə estetik hissiyyatı var.

Onun obrazlarının əsasını isə klassika təşkil edir.

Mehriban xanım hansı rəngin hansı məqamda uyğun olduğunu, nə zaman və necə təqdim olunmalı olduğunu dəqiq bilir. Onun zövqü çox incə və dəqiqdir. Obrazında heç bir təsadüf və ya uyğunsuzluq ola bilməz, hər detal dəqiqliklə düşünülüb.

İllər ərzində Leyla xanımın zövqünü də yaxşı öyrənmişəm. Bir çox məqamları artıq müzakirə etmirik belə. Mən sadəcə hiss edirəm ki, ona nə yaraşacaq və onun stilinə, üstünlüklərinə əsaslanaraq yaradıram.

Arzu xanım üçün də libaslar yaratmaq bizim üçün böyük bir şərəfdir. Onun üçün biz xarakterli, lakin səs-küysüz; yüngül, amma ifadəli - sanki hərəkət ideyasını əks etdirən unikal parçalardan geyimlər hazırlayırıq.

Onun stili - zərifliklə incəliyin vəhdətidir ki, bu da Arzu xanımın obrazını hər zaman aktual və cazibədar edir.

Müasir qadının bu libaslarda özünü həm inamlı, həm də rahat hiss etməsi bizim üçün çox önəmlidir. Milli motivlər burada sadəcə dekorativ element deyil - zamanın nəfəsidir, biz onu parçanın içinə hörürük. Bəzən bu, gözə çarpmayan bir naxış kimi olur, bəzən isə Azərbaycan xalçalarını xatırladan incə çalar oyunlarında özünü göstərir.

- Düşünürəm ki, oxucular üçün Leyla xanımın libasında heyvan fiqurlarını əsas element kimi istifadə etməyinizin ilham mənbəyini bilmək maraqlı olar. Bu ideya haradan gəldi?

- Hər şey bir xalçadan başladı. Uzun müddətdir Qarabağ xalçalarından birində təsvir olunmuş at və it fiqurlarını müşahidə edirdim. Bu motiv məni cəlb etdi - içində enerji, hərəkət, güc var idi. Və bir an gəldi ki, düşündüm: niyə bunu parçaya keçirməyək? Sadəcə bir print yox, bütöv bir kompozisiya yaradaq.

Beləliklə, biz “Atlı İtlı” adlandırdığımız libası yaratdıq. Bu geyimi Leyla xanım üçün hazırladım - risk edib, əvvəlcədən heç bir müzakirə aparmadan. İstəmirdim nəsə solğun, gözlənilən bir şey olsun - daha çox rəng, hava, cəsarət qatmaq istəyirdim. Heyvan fiqurlarını seçdik, onları qırmızımtıl-narıncı tonlarda işlədik, parçanın üzərinə səpələdik - nəticə canlı, parlaq, amma heç də qabarıq olmayan bir obraz oldu.

Leyla xanım bu libası qırmızı jaketlə tamamladı - cəsarətli, qeyri-standart və son dərəcə zövqlü bir seçim idi.

Bundan sonra mən həmin libasın ikinci versiyasını hazırladım - yenə “Atlı İtlı”, amma bu dəfə tünd yaşıl fon üzərində, bir qədər daha sakit və təmkinli naxışlarla. Leyla xanım bu libasda Qətərdə keçirilən “Ana” sərgisində iştirak etdi.

- İşinizdən bu qədər duyğulu danışırsınız. Bəs sizin üçün yaradıcılığın səbəbi olan qadınlar kimlərdir?

- Kim mənim ilham mənbəyimdir - bunu artıq yuxarıda qeyd etmişdim. Şübhəsiz ki, bu, üslubun ikonası, Azərbaycanın birinci xanımı Mehriban xanım Əliyeva və onun qızlarıdır.

Əgər daha geniş mənada danışsaq, mənim müştərilərim - yaradıcı ruhu olan, baxışı və zövqü formalaşmış insanlardır. Onlar geyimi kitab kimi oxumağı bacarırlar - içindəki hekayəni, zəhməti, ovqatı hiss edirlər. Hər bir libasa nə qədər əməyin sərf olunduğunu anlayırlar: ilk eskizdən son düyməyə qədər.

- Sizcə, Azərbaycan qadınları artıq yerli istehsalçıya güvənməyə və milli olanı seçməyə hazırdırmı?

- Bu, həqiqətdir ki, münasibət hələlik birmənalı deyil. Amma əminəm ki, hər şey qarşıdadır. Azərbaycanda yaradılan modanın gündəlik həyata həqiqətən daxil olması üçün bircə şey lazımdır: zaman və sistemli iş. Biz ustalar yetişdirməliyik, onları öyrətməli, sənəti onlara ötürməliyik ki, bu irs yalnız bir nəsil çərçivəsində yaşamasın.

Təəssüf ki, hələ ki belə bir davamlılıq, nəsildən-nəslə ötürülən peşə məktəbi demək olar ki, yoxdur. Əlbəttə, əl işi ilə aksesuarlar, çantalar, dekor elementləri hazırlayan istedadlı gənclər var - lakin keyfiyyət hər zaman istənilən səviyyədə olmur. Çünki əsas baza çatışmır, ustadlar, yön göstərənlər azdır.

Mən əminəm ki, lazımi dəstək olduqda vəziyyət dəyişəcək. Əgər biz dəri aksessuarlarla bir kolleksiya planlaşdırsaq, mütləq gənc ustaları bu işə cəlb edəcəyik. Ölkəmizin müxtəlif bölgələrində elə sənətkarlar, rəssamlar, zərgərlər var ki, hələ ki heç kim onları tanımır. Amma onlar var və onlar tanınmağa layiqdirlər. Sadəcə başlamaq lazımdır. Onlara şans vermək kifayətdir.

- Gənc dizaynerlərə, Azərbaycanda moda sənayesində yol açmaq istəyənlərə hansı məsləhətləri verərdiniz?

- Bir qədər ümumiləşdirilmiş şəkildə deyim: Azərbaycana istedadlı gənclər həqiqətən lazımdır. Və belə gənclərimiz var. Bu, sevindiricidir. Amma hər şeyin başlanğıcı təhsildir. Bu, irəliləmək üçün əsasdır, onsuz mümkün deyil. Düzdür, təhsil bir şeydir, təcrübə isə tam başqa. Çox vacibdir ki, gənc dizaynerlər yalnız ali məktəblərdə oxumasınlar, həm də mütləq təcrübə keçsinlər. Şükür ki, bizdə yaxşı məktəblər, akademiyalar, savadlı müəllimlər var. Amma təcrübə olmadan heç nə alınmır.

Və daha bir vacib məqam: bu peşəyə şüurlu şəkildə gəlmək lazımdır. Əgər insan həqiqətən bu ideya ilə “yanırsa”, əgər moda onun dünyasıdırsa, o zaman bu sahəyə özünü tam həsr etməyə hazır olmalıdır. Bu işlə gündə 24 saat yaşamalısan. Çünki bu təkcə yaradıcılıq deyil - bu həm də böyük zəhmət, davamlı proses və, əlbəttə, asan olmayan bir yoldur. Çətinliklər normaldır. Əgər hər şey çox rahat və problemsiz gedirsə - bu, hətta bir az şübhə doğurur.

Bizdə artıq belə nümunələr var. Bir neçə tələbə ali məktəblərdən gəlib bizdə təcrübə keçdi, sonra isə bəxtlərini xaricdə sınamaq üçün yola düşdülər. Əsas odur ki, bu gənc istedadlar inkişaf etsin, böyüsün, amma mütləq geri - Bakıya qayıtsınlar. Çünki onlar burada, Vətənlərində daha çox lazımdırlar.

- Bəs kişilər üçün də geyimlər tikirsiniz?

- Bəli, tikirik, amma təbii ki, qadınlara nisbətən daha az. Kişilər fərdi sifarişləri daha az verir, onlar adətən hazır geyimlər almağa üstünlük verirlər. Halbuki mən dizaynerlik karyerama məhz kişi geyimləri ilə başlamışam. Əvvəlcə özüm üçün tikirdim, sonra qardaşıma, dostlarıma, hədiyyə üçün... və bir müddət sonra artıq ilk sifarişlər gəlməyə başladı.

Təbii ki, qadınlar daha çox sifariş verirlər - çünki onlar üçün seçim prosesi, geyimi ölçmək, detalları müzakirə etmək həm daha maraqlı, həm də daha yaxındır. Amma yaxın gələcəkdə biz kişi geyimləri üzrə tam bir xətt yaratmağı planlaşdırırıq. Bu mənə asan gəlir - sadəcə olaraq, hazırda bütün diqqətimiz zərif xanımlarımızın üzərindədir.

Faiq Kərimlə geniş müsahibəsi aşağıdakı linkdən oxuya bilərsiniz

Müsahibəni geniş formatda oxu