MİLYARDLIQ QAZ İTKİSİ: və ya onu havaya ucuranlar ... ŞOK FAKTLAR VƏ... (YENİLƏNİB)

Ölkədə təbii qaz itkisinin dəyəri son 5 ayda yarımmilyard manata yaxınlaşıb.

Mia.az xəbər verir ki, bu sensasion məlumatı "Neftçilərin Hüquqlarının Müdafiə Komitəsinin sədri, hüquq müdafiəçisi Mirvari Qəhrəmanlı sosial media hesabında bildirib.

O, təşkilatın ekspertinə istinadla yazıb: "Statistikaya nəzər saldıqda bu qənaətə gəlmək olar ki, ixtisar (Son aylar "Azəriqaz"da fəhlə təbəqəsinin kütləvi ixtisarı yaşanır - Mia.az) çilingərlər üçün deyil, qazı havaya "ucuran" rəis, baş mühəndislər üçün olunmalidir!

Beləliklə, "Azəriqaz" İB-də :

- 5 aylıq qazın qəbulu 4 666 936 080 m3 (dörd milyard altı yüz altmış altı milyon doqquz yüz otuz altı min səksən m3)

- Qazın satışı 4 212 758 974 m3 (dörd milyard iki yüz on iki milyon yeddi yüz əlli səkkiz min doqquz yüz yetmiş dörd m3 )

- Qazın itkisi 454 177 106 m3 (dörd yüz əlli dörd milyon bir yüz yetmiş yeddi min bir yüz altı m3)

Məlumat üçün deyək ki, qaz itkisisin böyük bir qismi Bakı və Sumqayıt ərazisinə aidiir. Bu ərazilərdə 2025-ci ilin 5 ay ərzində 269100359 m3 (iki yüz altmış doqquz milyon bir yüz min üç yüz əlli doqquz m3);

-Xacmaz rayonu üzrə 9370854 m3 (doqquz milyon üç yüz yetmiş min səkkiz yüz əlli dörd m3)

- Göycay rayonu üzrə 8859351 m3 (səkkiz milyon səkkiz yüz əlli doqquz min üç yüz əlli bir m3)

- Masallı rayonu üzrə 8838053 m3 (səkkiz milyon səkkiz yüz otuz səkkiz min əlli üç m3)

- Lənkəran şəhəri üzrə 8195928 m3 (səkkiz milyon bir yüz doxsan beş min doqquz yüz iyirmi səkkiz m3)".

***

M.Qəhrəmanlı bu gün, yəni, iyulun 8-də ekspertin itkilərlə bağlı daha bir maraqlı şərhini təqdim edib:

- "Azəriqaz İB"  təkcə iyun ayında  34488262 m3 (otuz dörd milyon dörd yüz səksən səkkiz min iki yüz altmış iki) m3 qazı, 6 ayda isə 480715399 m3 (dörd yüz səksən milyon yeddi yüz on beş min üç yüz doxsan doqquz ) qazı "havaya ucurub", yəni qaz itkiyə gedib. Belə olan halda nədən region rəisləri, baş mühəndislər, xidmətin rəisləri imtahana niyə cəlb olunmur, ancaq fəhlələr və 8-9-10 cu dərəcəli mühəndis-texniki işçilər cəlb edilir?

Qaz itkisinin yaranma səbəbləri:

– qаz kəmərlərinin qаynаq birləşmələrində çаt оlduqdа;

– bаğlаyıcı аvаdаnlıqlаrın və NÖC-lərin kipliyi pоzulduqdа;

– flаns birləşmələrində sıхlığın pоzulmаsı nəticəsində аrаqаt mаtеriаlı хаrаb оlduqdа;

– qаz kəməri və üzərindəki аvаdаnlıqlаr mехаniki zədəyə məruz qаldıqdа;

 – təbii qаz mехаniki qаrışıqlаrdаn хüsusi hаllаrdа lаzımi qədər təmizlənmədən, təbii qаz lаzımi qədər qurudulmаdıqda;

– mаgistrаl qаz kəməri və pаylаyıcı şəbəkəyə (sistеmə) dахil оlduqdа;

– QPS( Qaz Paylama Stansiyas)ı, QTM (Qaz Tənzimləyici Məntəqə)-lərdə vеrilmiş tехnоlоji rеjimlərdə kənаrlаşmа bаş vеrdikdə və bununlа bаğlı qаz ахını üzrə stаsiоnаr rеjim pоzulduqdа;

– sərfölçən cihаzlаrın qаz burахmа imkаnı ölçü qоvşаqlаrındаn (məhdudlаşdırıcıdаn) kеçən qаz ахınınа uyğun оlmаdıqdа;

– cаri təmir, sınаq, üfürmə, bоşаlmа və yükləmə işlərinin icrа оlunmаsındа;

– mаgistrаl və pаylаyıcı şəbəkənin tоrpаğın аktivliyinin və аzmış cərəyаnlаrın təsirindən kоrrоziyаyа uğrаmаnın mühаfizə еdilməsinin vахtındа tədbir görülməməsi səbəbindən.

Bütün yaranan problemlərin əsas səbəbi isə, təbii ki,  rəhbər heyətin lazımi səviyyədə seçilməməsidir".

Firudin Səfərli

MİA.AZ