Icma.az
close
up
RU
Müəllim işləməyin çağırışı niyə dəbdədir? Ekspertdən həyəcan təbili

Müəllim işləməyin çağırışı niyə dəbdədir? Ekspertdən həyəcan təbili

Icma.az, Olke.az portalından verilən məlumatlara əsaslanaraq xəbər verir.

Müəllimlik hər zaman insanların sevdiyi və hörmət etdiyi peşə olsa da, son dövrlər insanların, o cümlədən müəllimlərin özlərinin belə bu işə olan münasibəti bir qədər dəyişib.

Belə ki, günümüzdə müəllim olan çox sayda məzun bu sahədə çalışmaq istəmədiyini deyir. Hətta bir sıra hallarda müəllimlər də ətrafındakı insanlara müəllim olmamağı məsləhət görür. 

Mövcud vəziyyətlə bağlı Ölkə.Az-a danışan təhsil eksperti Qoşqar Məhərrəmov hesab edir ki, cəmiyyətdə müəllimin funksiyası bir qədər zəifləyib:

“Çox təzadlı dövrdə yaşayırıq. Artıq dəyərlər müxtəlifləşib. Əgər əvvəllər biliyin mənbəyi müəllim idisə, indi deyil. O, sadəcə biliyin mənbələrindən biridir. Hətta müəllim insan olduğu üçün etibarlı bir bilik mənbəyi sayılmaya bilər. Kitab, məqalə, internetdəki hər hansı sanballı tədqiqat databazaları daha dəyərli məlumat mənbələri sayıla bilər. Belə olduqda müəllimin digər bilik mənbələri ilə müqayisədə fərqi, üstünlüyü nə olacaq? Əlbəttə, insana məxsus dəyərləri ola bilər. Bir qisim müəllimlər kağız-kuğuz işlərinə görə və yaxud aldığı məvacibdən razı qalmadığı üçün, məktəblə bərabər repetitorluq və digər fəaliyyətlərlə məşğul olduğu üçün yorulur. Yorulduqdan sonra sanki bir şamın əridiyi kimi tükənir. Buna “təşkilati tükənmişlik” (burnout-red.) deyirlər. Bu hala gələn müəllim öz peşəsinə hörmət etmir, daha doğrusu, öz peşəsinin ona əziyyət olduğunu, rahatlıq gətirmədiyini görür. Ona görə də həm övladlarına, həm də şagirdlərinə müəllim olmağı tövsiyə etmir, çünki müəllimliyin çox əziyyətli olduğunu görür.
Vəziyyət sadəcə müəllimin özü ilə əlaqədar deyil. Müəllimin həm özü, həm də təhsil sistemi ona əziyyət verir”.  

Q.Məhərrəmovun fikrincə müəllimlərin əlavə işlərlə məşğul olmasının bir səbəbi də kapitalizmlə bağlıdır:

“Sovet dövründə repetitorluq etmək müəllimin ağlına gəlmirdi. Həm də cəmiyyətdə müəllim ortabab maaş alır, həyatını dolandırırdı. Başqa da bir şey ağlına gəlmədiyi üçün xoşbəxt olurdu. İndi isə kapitalist dövrdə yaşayırıq. İnsanlar daha çox qazanmaq üçün bir-birilə yarışır. Belə olduqda müəllim də istəyir ki, daha çox gəlir əldə eləsin, həyat səviyyəsini yuxarı qaldırsın. Bunun üçün çalışdıqca yorulur. Daha çox qazandıqca tükənir. Onda pula qarşı hərislik yaranır, daha çox işləmək və qazanmaq, təqaüdə çıxdıqdan sonra da işləməyə çalışmaq, digər tərəfdən isə işini görərkən yorğunluq, həvəssizlik, motivasiyasızlıq, özünü inkişaf etdirməmək kimi məsələlər qarşıya çıxır. 

Bu, sadəcə Azərbaycana məxsus deyil, müxtəlif ölkələrdə bənzər hallar var. Təhsil sistemləri belə bir girdab yaradıb. 
Müəllim prinsipial olmalı, öz peşəsini müqəddəs saymalı, bütün digər peşələr kimi çox məsuliyyətlə yanaşmalı, işini tam mənasyıla mükəmməl şəkildə icra etməyə çalışmalıdır. Əgər bir vaxt görsə ki, o həvəssizdir, işini yaxşı görə bilmir, rahatlıqla öz işindən imtina verməli, repetitorluq etmək istəyirsə, sadəcə bununla məşğul olmalı, ikisini birdən aparmaq istəyirsə, repetitorluğun müddətini az tutmalı, özünün istirahətinə vaxt ayırmalı, beləcə psixoloji emosional fiziki sağlamlığını diqqətdə saxlamalıdır. Əks halda müəllim tükənəcək, bitəcək, heç özünə də övladlarına da ailəsinə də şagirdlərinə də faydalı ola bilməyəcək. 

Bu vəziyyət elmi termin olan “təşkilati tükənmişlik”lə açıqlana bilər. Bunun da qarşısını almaq üçün müəllimin özünün, məktəb rəhbərliyinin və təhsil sistemini idarə edən rəhbərlərin üzərinə müəyyən işlər düşür”.

Billurə Yunus
 

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:54
embedMənbə:https://olke.az
archiveBu xəbər 19 May 2025 14:03 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see232

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see221

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see211

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see170

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see166

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see158

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see156

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see145

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see144

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see137

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see136

“Borussiya” yenə uduzdu

18 Oktyabr 2025 03:34see135

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see134

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see133

Prezident ailəsi Vatikan bağlarında Fotolar Video

18 Oktyabr 2025 04:14see132

Dabaq xəstəliyi Qaxda da təsərrüfat sahiblərini çıxılmaz vəziyyətə saldı

18 Oktyabr 2025 01:37see131

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see128

Qızıl altı min dollara qədər bahalaşa bilər

18 Oktyabr 2025 15:58see126

Almaniya XİN rəhbəri: “Eurofighter”lərin Türkiyəyə göndərilməsinə müsbət baxırıq

18 Oktyabr 2025 06:28see122

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see119
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri