Müharibənin Ukraynaya təsirini: Bəzi şəhərlər süquta uğrayır, bəziləri isə inkişaf edir

İnsanlar, biznes və investisiyalar döyüş əməliyyatları zonasından uzaqda, Ukraynanın mərkəzi və qərbinə doğru hərəkət edir. Nəticədə, faktiki olaraq Rusiya Federasiyası ilə sərhəddə yerləşən, əvvəllər sənaye mərkəzi və Ukraynanın ikinci ən böyük şəhəri olan Xarkov tədricən tənəzzül edir, Lvov isə əksinə, yüksəlişdədir.

Qaynarino xəbər verir ki, bunu "The Economist" yazır.

Lvov meri Andri Sadovinin sözlərinə görə, şəhərdə iqtisadi vəziyyət rus işğalından əvvəlkindən xeyli yaxşıdır. 2022-ci ildən etibarən Qalisiya paytaxtının əhalisi bir milyon sakinə qədər artıb, bu, əsasən Xarkov və digər şərqi rayonlardan 150 min məcburi köçkünün axını sayəsindədir. Təxminən 280 şirkət, o cümlədən Xarkovdan 60 şirkət Lvov vilayətinə köçüb.

Bu yaxınlarda şəhərin kənarında böyük bir sənaye parkı və universitet açılıb. Avropa İttifaqı Lvovu Polşa və Rumıniya ilə əlaqələri modernləşdirərək dəmiryol qovşağına çevirməyə kömək etməyi planlaşdırır. Şəhər çiçəklənən Polşadan, Avropa İttifaqı bazarına qapıdan cəmi 70 km məsafədə yerləşir. Vilayət sakinlərinin çoxu sərhədin o tayında işləyir.

Xarkovda isə ümumi işğaldan əvvəl təxminən 1,6 milyon insan yaşayırdı. Təxminlərə görə, indi bu rəqəm 1,2-1,3 milyon arasında dəyişir. Xarkov Rusiya ilə sərhəddən cəmi 40 km məsafədə yerləşir.

İşğaldan əvvəl burası təxminən 270.000 ali məktəb tələbəsinin təhsil aldığı böyük bir təhsil mərkəzi idi. İndi, tez-tez pilotsuz uçuş aparatları və raket hücumları səbəbindən təhsil əsasən onlayn şəkildə həyata keçirilir. Əvvəlki tələbə sayının yalnız yarısının qaldığı güman edilir.

2014-cü ildə başlayan Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibəsinin ilk mərhələsində şəhər işğal olunmuş Donetsk və Luqansk vilayətlərindən qaçqın dalğasını qəbul edib. 2022-ci ildən etibarən şərqdəki müxtəlif müharibə ilə dağıdılmış rayonlardan daha çox qaçqın buraya gəlib. Lakin yerli sakinlərin orta təbəqəsinin əhəmiyyətli bir hissəsi sonradan qərbdəki daha təhlükəsiz regionlara köç edib.

2022-ci ilə qədər Xarkovda təxminən 50.000 İT mütəxəssisi var idi. Tədqiqatlara görə, indi onların payı azalıb - 2021-ci ildə 14% olan göstərici ötən il 4%-ə enib, Lvovda isə 14%-dən 18%-ə yüksəlib.

Gələcəkdə şəhər müharibədən sonra bərpa ola bilər və burada çoxlu hərbi qulluqçu və onların ailələri yaşayan, həmçinin Ukraynanın yeni hərbi-texnologiya sənayesinin mərkəzi olan bir hərbi qərargaha çevrilə bilər.

Yerlilər deyirlər ki, Xarkovun bərpası üçün ən azı on il lazımdır. Nə qədər insanın qayıdacağı, onların özlərini nə qədər təhlükəsiz hiss etmələrindən asılı olacaq.

Analitiklər qeyd edirlər ki, Xarkov kimi şəhərlərin yenidən qurulması hökumətdən riskdən, yəni Rusiyaya və ya ruslar tərəfindən işğal edilmiş əraziyə yaxınlıqdan asılı olaraq vergi güzəştləri və digər təşviqlər tələb edəcək.

Aydın