Icma.az
close
up
RU
Narsist, həyasız, arsız uşaqlar böyüyür

Narsist, həyasız, arsız uşaqlar böyüyür

Icma.az xəbər verir, Sherg.az saytına əsaslanaraq.

Maşını dənizə sürənlər psixoloji müalicəyə möhtacdır


Bu axmaq təfəkkürü bizim ölkəmizə kimlər gətirdi bilmirik, amma vəziyyət çox acınacaqlıdır



Hər yay mövsümündə təkrar olunan və artıq adi hal alan problemlərdən biri də avtoxuliqanlıqdır. Havanın temperaturu yüksəldikcə şəhərin isti küçələrindən xilas olmaq istəyən insanlar çimərliklərə axışır. Dənizin sərinliyi, qumun istisi və günəşin istiliyi bir çoxları üçün istirahətin və rahatlığın simvoludur. Ancaq bu mənzərəni pozan xoşagəlməz bir reallıq var: çimərliklərdə ictimai asayişin pozulması halları. 

Dəniz kənarına gəzməyə yox, "güc nümayiş etdirməyə" gələnlər, sürəti ilə insanları təşvişə salan sürücülər, hətta maşınını dənizin içərisinə sürərək sosial şəbəkələrdə "şou" düzəltməyə çalışan şəxslərin sayı ildən-ilə artır. Onlar üçün nə digər vətəndaşların təhlükəsizliyi, nə də ictimai mədəniyyət anlayışı əhəmiyyət daşıyır. Bu cür məsuliyyətsiz davranışlar təkcə çimərlik mədəniyyətinə deyil, ümumilikdə cəmiyyətin rahatlığına və təhlükəsizliyinə təhdiddir.

Sosial şəbəkələrdə yayılan videolar, insanların narazılığı və hüquq-mühafizə orqanlarının cərimə tədbirləri də problemin qarşısını almaqda aciz qalır. Görünür, təkcə qanunla deyil, həm də ictimai şüurla bu davranışlara qarşı mübarizə aparmaq zamanıdır. Çünki dəniz istirahət yeri olmalıdır, təhlükənin ünvanı yox.

Sağlam Cəmiyyət Hərəkatının sədri, sosioloq Elçin Bayramlı Sherg.az-a açıqlamasında deyib ki, çimərlikdə maşınla şou göstərmək, maşınla dənizə girmək psixoloji və sosial problemlərin təzahürüdür: 


“Problem tək bu deyil, son illər çimərliklərdə, istirahət məkanlarında avtomobillərlə "şou göstərmək", yüksək səslə musiqi açaraq başqalarının rahatlığını pozmaq, maşını dənizə qədər sürmək kimi hadisələr artmaqdadır. Sosial şəbəkələrdə izləyici toplamaq, guya öz “azad həyat tərzini” nümayiş etdirmək məqsədi daşıyan bu davranışlar, əslində, həm hüquqi, həm də sosial-psixoloji problem kimi qiymətləndirilməlidir.

Çimərlik ərazilərində nəqliyyat vasitələrinin yüksək sürətlə hərəkəti azyaşlı uşaqlar, ailələr, yaşlı insanlar üçün birbaşa təhlükədir. Bu, həm də cəmiyyətin kollektiv istirahət haqqının pozulması deməkdir. Bu cür hallara hüquqi qiymət verilməsi vacibdir. Yol hərəkəti haqqında qanunvericiliyə əsasən, ictimai istirahət zonalarında avtomobillə təhlükə yaratmaq inzibati məsuliyyət yaradır. Lakin məsələ təkcə cərimə ilə bitməməlidir. Digər ölkələrdə belə şəxslər ya cəmiyyətə xidmət etməyə məcbur edilir, ya da psixoloji reabilitasiyaya yönləndirilir. Bənzər tədbirlərin Azərbaycanda da tətbiqinə ehtiyac var.

E.Bayramlı təəssüflə qeyd edib ki, son illər ərzində cəmiyyətimizdə etik və ictimai davranış mədəniyyəti ciddi şəkildə deqradasiyaya uğrayır. Bəzi insanlar ictimai qaydalara riayət etməməyi, kobudluq və özbaşınalığı azadlıq, özünüifadə əlaməti kimi təqdim etməyə çalışırlar. Bu isə əslində ciddi bir psixoloji problemin əlamətidir – natamamlıq kompleksi, özünü sübut etmə ehtiyacı.

Bu tip davranışlar, adətən, həyatda uğur əldə edə bilməyən, kompleks içində yaşayan şəxslərin başqalarına özünü sübut etmə cəhdidir. Bahalı avtomobilə, bahalı geyimə, ya da qeyri-adi davranışlara arxalanaraq “güclü” görünmək istəyirlər. Halbuki bu, cəmiyyət tərəfindən qəbul edilən uğur modeli deyil: “Guya bunlar komplekslərdən azad bir həyat yaşayırlar. Halbuki bu, ciddi bir psixi xəstəlikdir. Normal insanlar bu cür qeyri-etik davranışlarla özünü təsdiq etməyə çalışmır. Natamamlıq kompleksi olan, həyatda heç bir uğur əldə edə bilməyən insanlar bu cür qudurğan hərəkətlərlə özlərini sübut etməyə, bahalı maşınları, pulları ilə özlərini başqalarından üstün tutmağa, mövcudluğunu göstərməyə  çalışırlar. Bəzi ölkələrdə bu cür insanlar psixi xəstə diaqnozu ilə müalicə olunur. Bəzi ölkələrdə isə qaydaları bu formada pozan insanlar yüksək miqdarda cərimə edilir, sosial işlərə cəlb edilirlər. Bizim ölkəmizdə ictimai qınaq, maarifləndirmə tədbirləri heç bir effekt vermir. İnsanlarımız utanmaq hissini unudub, mənəvi dəyərlərimizdə ciddi aşınmalar gedib”.

Sosioloqun sözlərinə görə, problemin köklərindən biri də ailədə verilən tərbiyənin zəifliyidir: “Müasir dövrdə bəzi valideynlər "azadlıq" anlayışını yanlış başa düşərək uşaqlara sərhədsiz icazə verirlər. Nəticədə ailə daxilində sərhədləri bilməyən, sosial normaları anlamayan, məsuliyyət hissi olmayan gənclər böyüyür. Onlar sabah ictimai yerlərdə qaydalara hörmət etməyəcək, başqasının haqqına sayğı göstərməyəcək bir nəsil yetişdirir. 

Bu axmaq təfəkkürü bizim ölkəmizə kimlər gətirdi bilmirəm, vəziyyət çox acınacaqlıdır. Narsist, həyasız, arsız uşaqlar böyüdülür. Bu tərbiyə ilə böyüyən uşaqlar da böyüyəndə maşını dənizə də sürür, insanların üstünə də ...

Bu tip davranışların qarşısını almaq üçün cəmi bir tədbir kifayət etmir. Həm hüquqi tədbirlər (məsuliyyət, cərimə, ictimai xidmət cəzası), həm də uzunmüddətli maarifləndirmə lazımdır. Məktəblərdə və ailələrdə ictimai davranış qaydaları tədris olunmalı, əxlaqi və mənəvi dəyərlər uşaqlara aşılanmalıdır.

Təəssüf ki, bizdə ictimai qınaq artıq təsirli mexanizm deyil. İnsanlar utanmaq hissini itirib, hər şeyi “şou” və “kontent” üçün etməyə hazırdırlar. Ona görə də məsuliyyət təkcə cəmiyyətin deyil, həm də dövlətin, media orqanlarının və təhsil sisteminin üzərinə düşür”.

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:98
embedMənbə:https://sherg.az
archiveBu xəbər 17 İyul 2025 02:36 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see186

Məhkəmədə Ermənistan vətəndaşlarının cinayət xarakterli məlumatlar tədqiq olunub FOTO

17 Oktyabr 2025 20:37see154

Bakıda bal yarmarkası fəaliyyətə başlayır

17 Oktyabr 2025 13:46see147

“Ağır çantalar uşaqlarda onurğa əyriliyinə gətirib çıxarır” EKSPERT DANIŞDI

17 Oktyabr 2025 11:50see142

Tramp: Hazırda Rusiyaya qarşı yeni sanksiyaların tətbiqi üçün ən münasib vaxt deyil

17 Oktyabr 2025 03:21see132

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see130

Tramp: ABŞ Tomahawk raketlərinin ehtiyatlarını tükədə bilməz

17 Oktyabr 2025 01:09see128

Orban Putin Tramp görüşü barədə: Biz hazırıq!

17 Oktyabr 2025 04:35see128

Xaçmaz Rayon Prokurorluğunda “Açıq Qapı” Günü Keçirilib

17 Oktyabr 2025 11:35see127

Məhkəmədə həmin məlumatlar da tədqiq olundu Fotolar

17 Oktyabr 2025 20:42see126

Ramiz Mehdiyev İlham Əliyevə qarşı sui qəsd PLANLAŞDIRIB Sensasion iddia

17 Oktyabr 2025 22:34see124

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see124

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see124

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see123

DNT testi bütün həyatını dəyişdi: Uşağının əsl atası məlum oldu

17 Oktyabr 2025 14:24see123

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see122

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see122

Rusiya 4 bölgə üzərində 23 Ukrayna PUA sını vurub

17 Oktyabr 2025 04:22see121

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see120

Prezident ailəsi Vatikan bağlarında Fotolar Video

18 Oktyabr 2025 04:14see118
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri