Icma.az
close
up
RU
Nəşriyyatların buraxdığı səhvlər Qanunun tələbləri nədir?

Nəşriyyatların buraxdığı səhvlər Qanunun tələbləri nədir?

Icma.az, Lent az saytına istinadən bildirir.

Məlum olduğu kimi hazırda universitetlərə, eləcə də dövlət orqanlarına qəbul olunmaq üçün test mərhələsinə hazırlıqla bağlı abituriyentlər üçün, habelə dövlət qulluğu üzrə çoxsaylı test kitabları çap edilir.

Test kitablarının bol olması hər bir halda təqdirəlayiq haldır. Çünki hazırlaşanlar üçün nə qədər çox vəsait olarsa, bu, onların daha yaxşı hazırlığına imkan yaradır. Lakin təəssüf ki, bu sahədə hüquqi problemlər mövcuddur. Bu problemlərdən ən aktual olanı baradə söhbət açmaq istərdik.

Belə ki, ölkəmizdə bəzi nəşriyyatlar tərəfindən dərc edilmiş test kitablarında tərtibçilər tərəfindən “buraxılış ili”nin bilərəkdən göstərilmədiyi hallara rast gəlinir. Müəlliflər və nəşriyyatlar kitabın buraxılış ilini qeyd etməməklə bu kitabların gələcəkdə köhnə nəşr olmasını gizlədirlər. Bunun səbəbi isə, test kitablarında qanunvericilik aktlarından sualların olması, qanunvericilik aktlarına isə zamanla dəyişikliklər edilməsi ilə bağlıdır. Yüksək tirajla çap edilmiş test kitablarının alıcılıq qabiliyyəti aşağı olduqda, məlumdur ki, satış prosesi də ləngiyir. Bu zaman intervalında qanunvericiliyə edilmiş dəyişikliklər həmin kitabçalardakı məlumatları artıq yararsız hala salır və onların yenidən təkmilləşdirilmiş nəşrini zəruri edir. Bu zaman təbii ki, satılmayan əvvəlki kitabçalar maddi baxımdan müəllif və nəşriyyatlara sərf etmir. Buna görə də vəziyyətdən ən optimal, lakin qanuni olmayan çıxış yolu kimi sözügedən üsula əl atılır. Söhbət açdığımız neqativ hal cəmiyyət üzvlərinin maraqlarına ciddi xələl gətirə bilir. Çünki “buraxılış ili”nin olmaması alıcıların kitabın yeniliyini, onun aktuallığının dəyərləndirilməsini müəyyən etməyə imkan vermir. Belə olduqda isə alıcılar kitabı köhnə məzmunlu olduğunu bilmədən alır və istifadə edirlər. Bu isə abituriyentlərə, dövlət qulluğuna və ya digər dövlət orqanlarına hazırlaşanlara nəinki həmin yararsız kitabçalara pul sərf etməklə təkcə maddi zərər vurur, həm də köhnəlmiş, bəlkə də artıq keçərli olmayan məlumatlarla hazırlaşıb uğursuz nəticələrlə üzləşmələrinə səbəb olur.

Bu barədə qanunvericilik nə deyir?

Qeyd edək ki, Azərbaycan Respublikasında “Nəşriyyat işi haqqında” qanun qüvvədədir və bu Qanun nəşriyyat işinin ümumi prinsiplərini müəyyən edir, nəşriyyat fəaliyyətinin təşkili və həyata keçirilməsi ilə əlaqədar nəşriyyat işinin subyektləri arasında münasibətləri tənzimləyir, onların hüquq və vəzifələrini ehtiva edir. Həmin qanunun 18-ci maddəsində hazır məhsulun hər nüsxəsində mütləq göstərilməli olan  “buraxılış məlumatlar”ı nəzərdə tutulmuşdur. Sözügedən maddəyə görə hazır məhsulun hər nüsxəsində aşağıdakı məlumatlar olmalıdır:

nəşriyyatın və çap məhsulunu hazırlayanın adı, ünvanı, xüsusi razılığın nömrəsi və verilmə tarixi;

buraxılış yeri və ili;

əlyazmanın yığıma verdiyi və çapa imzalandığı tarix;

hesab-nəşriyyat həcmi;

fiziki həcmi;

formatı;

səhifələrin sayı;

kağızın tipi;

şriftin növü (qarnituru);

çap üsulu;

tiraj;

qiyməti, yaxud “müqavilə qiyməti ilə” və ya “pulsuz” qeydi.

Nəşriyyat məhsullarında beynəlxalq kitab kodu, müəlliflik hüququnu göstərən nişan (işarə), standarta uyğun annotasiya, kitab təsnifatı göstəriciləri də qeyd olunmalıdır.
Buraxılış məlumatı olmayan nəşrlərin çap olunmasına yol verilmir.

“İstehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu istehlakçıların hüquqlarını qoruyur. Qanunun 1-ci maddəsinə görə istehlakçı dedikdə, şəxsi tələbatını ödəmək məqsədi ilə mal, iş və xidmətlərdən istifadə edən, onları alan, sifariş verən, yaxud almaq və ya sifariş vermək niyyəti olan şəxs başa düşülür.

Çap məhsullarında “buraxılış ili” kimi zəruri məlumatın bilərəkdən məqsdəli şəkildə gizlədilməsi istehlakçıların məlumatlandırılması hüququnu kobud şəkildə poza bilir ki, bu xoşagəlməz hal da alıcıları aldatmaq məqsədi güdür. Azərbaycan Respublikasının İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 447-ci maddəsinə görə müvafiq tövsifedici əlamətlərlə bu hərəkətlərə yol vermiş şəxslər “İstehlakçıların hüquqlarının pozulması”na görə inzibati məsuliyyətə cəlb edilə bilərlər. Bu qanunazidd əməl xeyli miqdarda zərər vurarsa isə, belə əməlləri törətmiş şəxslər Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsinin 200-cü maddəsinə əsasən “İstehlakçıları aldatma və ya pis keyfiyyətli məhsul istehsal etmə və satma” cinayət əməlinə görə cinayət məsuliyyətinə belə cəlb oluna bilərlər.

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:74
embedMənbə:https://lent.az
archiveBu xəbər 04 Noyabr 2024 17:33 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Rusiya bankları İran akkreditivlərini qəbul etməyə başlayıblar

20 Oktyabr 2025 15:22see219

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see185

Qazaxıstan və Azərbaycan arasında süni intellekt və İT sahəsində əməkdaşlıq üçün böyük potensial var Nazirliyin İdarə rəhbəri

20 Oktyabr 2025 17:30see184

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see179

Məşhur tennisçi Devis Kubokunun finalında oynamayacaq

20 Oktyabr 2025 21:39see178

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see158

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see144

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see143

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see138

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see136

Oyundan sonra duş qəbul edə bilmədilər Atletiko dan UEFA ya şikayət

21 Oktyabr 2025 00:12see135

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see135

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see135

Bunları yesəniz gec YAŞLANACAQSINIZ

21 Oktyabr 2025 02:37see134

Xalq artistindən İDDİALI FOTOSESSİYA

20 Oktyabr 2025 17:22see131

Fransada tornado nəticəsində 1 nəfər ölüb, xəsarət alanlar var

21 Oktyabr 2025 03:34see128

Türkiyədə Can Holding in rəhbəri həbs olundu

21 Oktyabr 2025 01:36see123

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see122

Türkiyəni sarsıdan cinayətlə bağlı daha bir nəfər saxlanıldı

21 Oktyabr 2025 01:51see122

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see119
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri