Ölümdən sonra nə olacaq? Bu son yox, başlanğıcdır
Bəşəriyyətin əsrlər boyu cavab axtardığı "Ölümdən sonra nə olacaq?" sualını “Dünyanın ən ağıllı adamı” adlandırılan Kris Lanqanın açıqlamaları ilə sual yenidən gündəmə gətirib.
190 ilə 210 arasında olduğu iddia edilən İQ-su ilə Albert Eynşteyni geridə qoyduğu deyilən Lanqan ölümün son olmadığını, şüurun və ya ruhun fərqli bir dünyaya keçdiyini müdafiə edir.
News24.az xəbər verir ki, 72 yaşlı Lanqan təkcə inanılmaz zəkası ilə deyil, həm də inkişaf etdirdiyi Kainatın Koqnitiv-Nəzəri Modeli (CTMU) ilə diqqət çəkir. Lanqanın nəzəriyyəsinə görə, kainat öz-özünə qurulan dil sistemi kimi fəaliyyət göstərir və varlıq “hesablama prosesi” ilə davam edir.
Kris Lanqana görə, ölüm fiziki bədənlə əlaqənin sonu olsa da, bu, varlığın sonu demək deyil. Qatıldığı “Theories of Everything” podkastında bu fikri təfərrüatlandıran Lanqan, ölümdən sonra şüurun “reallığın mənşəyinə qayıdır” və fərdə “varlığını davam etdirmək üçün yeni bədən” verilə biləcəyini bildirib.
Yeni bir dünyaya keçdiyiniz zaman dünyada şəxsiyyətinizi xatırlamamağınızın mümkün olduğunu ifadə edən Lanqan, xatirələrin yox olmadığını, lakin bu xatirələrə qayıtmaq üçün adətən heç bir səbəb olmadığını müdafiə edərək ölüm anında şüurda avtomatik psixoloji proseslərin baş verdiyini vurğulayıb.
Lanqana görə, ölümdən sonra şüur vəziyyəti bir növ meditasiyaya bənzəyir. O, bu vəziyyəti belə izah edir:
"Hər şeyin dəyişdiyini görürsən, amma indiki varlığının davamı kimi mövcud olursuz."
Reenkarnasiya ilə bağlı o deyir: "Bütün yenidən doğuşlar meta-sinxrondur. Yəni hamısı eyni anda fərqli müstəvidə baş verir".
Kris Lanqanın açıqlamaları elm aləmində həm maraq, həm də müzakirələr yaradır. Tənqidçilər CTMU-nu mürəkkəbliyinə və elmi təsdiqinin olmamasına görə tənqid etsələr də, nəzəriyyə dərin metafizik və fəlsəfi cəhətdən maraqlıdır.
Kris Lanqan varlıq, şüur və ölüm kimi bəşəriyyət üçün ən fundamental suallara cəsarətlə cavab axtaran mütəfəkkirdir. Onun fikrincə, ölüm son deyil; Şüurun və reallığın sonsuz səyahətində yeni başlanğıcdır.
Günel Məlikzadə