Icma.az
close
up
RU
Paşinyan Makron cütlüyünün yeni “Paris sərgüzəşti”

Paşinyan Makron cütlüyünün yeni “Paris sərgüzəşti”

Yeniazerbaycan saytından alınan məlumatlara görə, Icma.az xəbər verir.

Makronun “fitvasına” gedən Paşinyan Noterdamda “günah çıxarır”

Fransanın vəziyyəti daha kritikdir, Ermənistanın isə hələ də şansı var - sülhü imzalasa...

“Qapı ağzında” söhbətləşmədən “gözləntilər”...

Gələn ilin yanvarından etibarən Donald Trampın prezident kimi səlahiyyətlərinə başlaması ilə demək olar ki, dünyanın əksər nöqtələrində yeni siyasi münasibətlər sistemi meydana çıxacaq. Xüsusilə, son 4 ildə Avropada baş verənlərin “məcrası” dəyişəcək, yeni iqtisadi inteqrasiyaya start veriləcək. Bu yeni situasiyada yer almaq üçün isə çoxları can atır. “Andiçməyə” cəmisi bir ay qaldığı üçün hər kəs sonuncu “kartını” oyuna daxil edir...

Paşinyan çıxış yolu axtarır...

Bir neçə gündür ki, Ermənistan mətbuatı baş nazir Nikol Paşinyanın Parisdə Fransa prezidenti Emmanuel Makron ilə birgə Donald Trampla “SÖHBƏTLƏŞməsindən” yazır. Fərqləndirməni o səbəbdən aktual hesab etdik ki, bu, görüş deyildi - hətta Ermənistan mətbuatı belə təsdiqləyir ki, bu, sadəcə ayaqüstü söhbətləşmə olub. Bu “ayaqüstü” və ya “qapıağzı” söhbətləşməni isə Ermənistanın hökumət başçısı tələm-tələsik özünün sosial şəbəkə hesabında yayıb - məsələnin əsl mahiyyəti burada açılır...

Əsas olan bu “söhbətləşmədən” Paşinyan-Makron cütlüyünün gözləntiləridir. Təbi ki, bu “ittifaq” proseslərin gedişini görür və dəyərləndirir. Aydın şəkildə başa düşürlər ki, proses heç də onların istədiyi məcrada inkişaf etmir. Bayden administrasiyasının alətinə çevrilmiş hər iki dövlət başçısı prosesin gedişini dəyişə bilməsələr də, özlərinin “situasiyalarını” dəyişməyə çalışırlar...

Makron “öz ipini çəkdi” - uçurumun bir addımlığında...

Emmanuel Makronun isə ölkəsində düşdüyü durum yuxarı-aşağı bəllidir - prezident istefanın demək olar ki, bir addımlığındadır. Bu ilin büdcə qanunu qəbul edilməyəcəyi təqdirdə - çox güman ki, edilməyəcək çünki büdcənin qəbuluna qədər hələ yanvarda maliyyə idarəçiliyi ilə bağlı xüsusi qanun qəbul edəcək Fransa parlamentinin yeni ildən sonrakı ilk işi Makronun istefası məsələsini gündəmə gətirmək və buna nail olmaq olacaq. Təxminən II Dünya müharibəsindən sonra ilk dəfədir ki, ölkə bu cür maliyyə defoltu təhlükəsi yaşayır - Makronun səbəb olduğu situasiya dövlətin sonunu yaxınlaşdırır.

Makronun “kreslosu”nun laxlaması onun siyasi fəhminin minimal səviyyədə olması ilə də bağlıdır. ABŞ-dakı prezident seçkiləri öncəsi siyasi etikadan kənar olaraq demokratların namizədi Harrisin “seçiləcəyi” ilə bağlı “proqnozlar verən”, siyasətini bu istiqamətdə quran Makron ən sonda Rusiya - Ukrayna müharibəsinə münasibətdə “öz ipini çəkdi”. Baydenin “raket toru”na düşən Makron qlobal müharibəni daha da qızışdırmaq, daha aktiv fazaya daşımaq üçün bütün mümkün vasitələrə əl atdı - Ukraynaya raket və bu raketin Rusiyanın dərinliklərninə atmaq üçün icazə verdi. Hətta əsgər göndərəcəyini vəd etdi. Zaman göstərdi ki, Makron yenə də “divara” tuş gəlib.

Makron ölkəsinin Aİ-dəki dayaqlarını da zəiflətdi. Təsadüfi deyil ki, Avropa Komissiyasının tərkibi müəyyənləşən zaman yalnız Fransa ilə bağlı (Tyeri Bretonun adının siyahıdan çıxarılması) qalmaqal yaşandı. Fakt odur ki, Almaniya hazırda Aİ-də və ümumən Avropa məkanında əsas söz sahibi və ABŞ-ın ən yaxın müttəfiqi kimi təqdim olunur. Rusiya ilə mümkün sülh danışıqlarını da Almaniya həyata keçirir. Hətta digər bölgələrlə bağlı kollektiv Qərbin “yeni səfiri” qismində Berlin çıxış edir. Bu isə Fransanın açıq şəkildə “prosesdən kənarda” qaldığını göstərir.

Parislə bərabər, İrəvan da çıxılmaz durumdadır...

O ki qaldı Paşinyana, özünə umac ova bilməyən Makron Ermənistan hökumət başçısını Parisə gətirtməklə ona “əriştə kəsmək” istəyir. Bayden administrasiyasının “yağlı vədlərinə” uyaraq Mərkəzi Asiya - Cənubi Qafqaz - Kiçik Asiya coğrafiyasında destruktivlik yaratmaq eşqinə düşən Paşinyan üçün sonuncu “xilas planı” axtarılır. Sülhü ləngitməklə mühüm ticari imkanların perspektivini yubadan Paşinyan səhvini başa düşüb - o, qarşıdakı dövrün “yeni iqtisadi - ticari münasibətlər nizamının yaranma mərhələsi” olduğunu artıq anlayıb. Ermənistan bu günə qədər Bayden administrasiyasının və Makronun şəxsi səyi nəticəsində yeni nizamda pozucu mövqedə “qərarlaşmışdı”.

Bayden administrasiyasının Ukrayna “cəbhəsində” gözləntiləri də effekt vermədiyi üçün onun ətrafında formalaşan sözdə “dəstəkçi qrup” da seyrəlməyə başlayıb. G20-nin Rio de - Janeyro toplantısında Almaniyanın açıq dillə anti-müharibə çağırışına sərt reaksiya verən Makron səhvini anlayıb və düşdüyü durumu Paşinyanın əli ilə düzəltməyə niyyətlənib - bu baxımdan, Fransa ilə yanaşı Ermənistan da “hədəfdədir”.

Proseslər onu göstərir ki, artıq qlobal problemlər lokal maraqlar və ya aqressiv hikkələr kontekstində həll edilməyəcək - Trampın həm seçkiqabağı kampaniya vaxtı söylədikləri, həm də prezident seçkilərindən sonra gələcək fəaliyyəti ilə bağlı açıqlamalarından belə nəticəyə gəlmək olar ki, ABŞ yeni dövrdə qarşılıqlı iqtisadi-ticari maraqlara üstünlük verəcək. Beləliklə, “soyuq emosiya” öz yerini “isti tərəfdaşlığa” vermək üzrədir.

Paşinyan da erməni xislətinə uyğun olaraq, özünü prosesə pərçimləmək istəyir. Fürsət isə Trampla birgə eyni tədbirdə iştirak etmək idi - erməni baş nazir qapı ağzında da olsa ABŞ-ın yeni prezidenti ilə foto çəkdirərək özünü kompensasiya etməyə çalışır.

“5 aprel” razılaşmasını “xilas etmək” üçün....

Vurğulandığı kimi, Makron həm də Aİ daxilində itirdiyi nüfuzunu bərpa etməyə çalışır. Burada da Ermənistan faktorundan vasitə və ya alət kimi istifadə olunur - siyasi mütəxəssislərin fikrincə, Paşinyanın Parisə dəvət olunmasının əsas səbəbi bu il imzalanan məşhur “5 aprel” razılaşmasının yarı yolda qalmaması üçündür. Bəlli olduğu kimi, Aİ - ABŞ - Ermənistan tərəfindən imzalanan sənədin Avropa üzrə “icraçısı” qeyri-rəsmi olaraq Fransadır. Başqa sözlə, bu sənədin gətirəcəyi “dividendlərə” Paris nəzarət etməli idi. Makron dəqiq hesablayıb ki, Tramp administrasiyası Baydendən qalan “mirasları” “qeyri-legitim” sayacaq və bu sənəd də ciddi qəbul olunmayacaq. Bu mənada “5 aprel” razılaşmasını analoji aqibət gözləyir. Hətta Qərb siyasətçiləri etiraf edirlər ki, Fransa hazırda Aİ daxilində reputasiyasını möhkəmləndirmək üçün hər şeyə hazırdır - çünki, bu, Makronun özünün şəxsi xilası üçün də yeganə yol sayılır. Ölkəsində impiçmentlə üz-üzə qalan, istefanın bir addımlığında dayanan Makronun çıxış yolu Aİ daxilində önə çıxmaq, fransız cəmiyyətinin etiraz səsini bu “arqumentlə” qısmaqdır. Əks halda...

Beləliklə, Paşinyan-Makron cütlüyünün yeni “Paris sərgüzəşti”nin əsas məqamları yeni dövrdə özləri üçün “yer müəyyən” etməkdən ibarətdir. Makronun vəziyyəti daha kritik görünür - Ermənistanın isə hələ də şansı var. Şərtlərə əməl etməklə və sülhə imza atmaqla Cənubi Qafqazın ümumi inkişaf tempinə qoşulacaq İrəvan bu yolla həm özünün dövlətçiliyini xilas edə bilər, həm də Fransanın boyunduruğundan xilas olma ehtimalı yaranar...

PƏRVİZ SADAYOĞLU

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:155
embedMənbə:https://yeniazerbaycan.com
archiveBu xəbər 10 Dekabr 2024 08:55 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see277

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see249

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see182

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see176

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see139

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see133

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see130

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see129

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see129

Körpələrdə genetik xəstəliklərin aşkarlanması üçün ölkəyə 300 mindən çox test gətiriləcək

19 Oktyabr 2025 20:14see128

On dörd yaşlı futbolçu qız məktəbdəki zorakılığa görə intihar edib FOTO

19 Oktyabr 2025 04:02see128

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see127

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see127

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see127

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see127

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see126

Luvr muzeyində Azərbaycan nəfəsi: Parisdə gənc rəssam Diana Quliyevanın əsərləri sərgilənir Foto

19 Oktyabr 2025 09:10see125

“Mən ABŞ ı təhlükəyə ata bilmərəm...”

19 Oktyabr 2025 19:18see123

Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir: 50 yaşdan sonra bu qidalar məhdudlaşdırılmalıdır

19 Oktyabr 2025 07:08see120

Elmar Məmmədyarovdan açıqlama: “Kimin qarın ağrısı varsa, adımı hallandırır”

19 Oktyabr 2025 21:04see118
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri