Professor Renyin Li: Çin ilə Azərbaycan arasında təhsil və mədəniyyət sahələrində əməkdaşlıq böyük potensiala malikdir EKSKLÜZİV

Bakı, 7 noyabr, Pərvanə Qafarova, AZƏRTAC

Son illər Çin ilə Azərbaycan ikitərəfli münasibətlərin möhkəmləndirilməsində mühüm uğurlar əldə edib. “Bir kəmər, bir yol” təşəbbüsü çərçivəsində ölkələrimiz arasında əməkdaşlıq tədricən daha çox sahələri, o cümlədən təhsil, mədəniyyət və elmi istiqamətləri əhatə edir.

“Bir kəmər, bir yol” Elmi-Texnoloji Alyansın baş katibinin müavini, Lançjou Universitetinin Mərkəzi Asiya Araşdırmaları İnstitutunun dəvət olunmuş professoru Renyin Li AZƏRTAC-a müsahibəsində Azərbaycan ilə Çin arasında təhsil sahəsində əməkdaşlığın perspektivləri barədə danışıb.

– Cənab Li, Çin ilə Azərbaycan arasında təhsil sahəsində, xüsusilə də dillərin öyrənilməsi və universitetlərarası akademik mübadilə istiqamətində əməkdaşlığın perspektivlərini necə qiymətləndirirsiniz?

– Mən hesab edirəm ki, Çin ilə Azərbaycan universitetləri arasında əməkdaşlıq çox mühüm rol oynayır. 2013-cü ildə Sədr Si Cinpinin rəhbərliyi ilə “Bir kəmər, bir yol” təşəbbüsünün irəli sürülməsindən sonra ölkələrimiz onun həyata keçirilməsində fəal iştirak edirlər.

Azərbaycan bu layihədə Çinin əsas tərəfdaşlarından birinə çevrilib və ölkənizin liderinin Çinə son səfərindən sonra münasibətlərimiz hərtərəfli strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə yüksəlib. Bu hadisəni tarixi adlandırmaq olar – Azərbaycan müstəqillik qazandığı illər ərzində ilk dəfə diplomatik münasibətlərin səviyyəsi bu qədər yüksəlib.

Təhsil sahəsində əməkdaşlıq ikitərəfli münasibətlərin ən vacib istiqamətlərindən biridir. Azərbaycanda artıq Çin dili üzrə ixtisaslar və Konfutsi institutları fəaliyyət göstərir. Pekin Xarici Dillər Universitetində isə Azərbaycan dili uğurla tədris olunur. Lakin mənim fikrimcə, dil öyrənmək yalnız bir vasitədir. Bundan sonra elm, texnologiya, tibb, enerji və sənaye sahələrində əməkdaşlığı möhkəmləndirmək lazımdır.

Hazırda hər iki ölkə yüksəkixtisaslı kadr çatışmazlığı ilə üz-üzədir. Buna görə də təhsil proqramlarının, akademik mübadilələrin və birgə elmi tədqiqatların inkişaf etdirilməsi olduqca vacibdir. Biz yalnız universitetləri deyil, həm də məktəbləri bu prosesə cəlb etməliyik ki, hər iki ölkənin dilini və mədəniyyətini bilən yeni nəsil mütəxəssislər formalaşsın.

Son illərdə mənim proqramlarım vasitəsilə onlarla çinli tələbə Azərbaycanda təhsil alıb. Onlar burada dəyərli biliklər qazanıb, ölkənizin tarixi, mədəniyyəti və ənənələri ilə tanış olublar. Bu, xalqlarımız arasında qarşılıqlı anlaşmanın formalaşması üçün çox faydalı təcrübədir. Gələcəkdə daha çox azərbaycanlı tələbənin Çində təhsil alacağını gözləyirik, çünki bizdə beynəlxalq əməkdaşlığa açıq olan üç mindən çox ali təhsil müəssisəsi fəaliyyət göstərir.

– Sizin fikrinizcə, azərbaycanlı tələbələri və ya Azərbaycanın təhsil sistemini Çin üçün maraqlı tərəfdaşa çevirən əsas cəhətlər hansılardır?

– Azərbaycanlı tələbələr yüksək motivasiya və bilik əldə etmək istəyilə fərqlənirlər. Onlar Çin mədəniyyətini öyrənməyə açıqdırlar, elmi araşdırma və texnologiyalara böyük maraq göstərirlər. Ümumilikdə, Azərbaycan insan kapitalının inkişafına xüsusi diqqət ayırır ki, bu da onu təhsil sahəsində Çin üçün etibarlı tərəfdaşa çevirir.

Bundan əlavə, Azərbaycan “Bir kəmər, bir yol” təşəbbüsü çərçivəsində strateji coğrafi mövqeyə malikdir. O, Şərq və Qərb, Şimal və Cənubun kəsişməsində yerləşdiyindən bu qlobal təşəbbüsün ən mühüm iştirakçılarından biridir.

Suverenliyini bərpa etdikdən sonra Azərbaycan öz ərazi bütövlüyünü möhkəmləndirib və bu gün iqtisadiyyatın, infrastrukturun, həyat səviyyəsinin və təhsilin keyfiyyətinin artırılmasına diqqət yetirir.

Azərbaycan zəngin mədəniyyətə, qədim tarixə malikdir, ölkənizin görkəmli şair və filosofları var. Bu mədəniyyəti dünyada, o cümlədən Çində daha geniş yaymaq lazımdır. Biz də bu prosesə təhsil və mədəniyyət layihələri, tələbə mübadilələri və birgə tədbirlər vasitəsilə töhfə verməyə hazırıq.

Əminəm ki, Çin və Azərbaycan arasında təhsil və mədəniyyət sahələrində əməkdaşlıq böyük potensiala malikdir. Yol açıqdır və ölkələrimiz bu yolda birgə irəliləməyə hazırdır.